________________
[ ૧૩૦ ]
ધમ ગલઃ
જિનેશ્વરના ધ્યાનથી, ગુણગાનથી કે એ પ્રકારના વિધિવિધાનથી આપણે પાપપ્રકૃતિને નિર્મૂળ કરવા માગીએ છીએ--પરમાત્મા પાસેથી કેાઈ પ્રકારની દયા કે કૃપા નથી વાંછતા એ આપણી જૈન ઉપાસનાની વિશેષતા છે. સ્વામી સમતભદ્રે પણ પેાતાની છટાદાર વાણીમાં એ જ વાત કહી છેઃ न पूजयार्थस्त्वयि वीतरागे
न निन्दया नाथ विवान्तवैरे ।
तथापि ते पुण्यगुणस्मृतिर्नः पुनातु चित्तं दुरितां जनेभ्यः ॥
ભગવન્ ! પૂજા કે ભક્તિની આપને કઇ જરૂર નથી, રાગને આપે દૂર હાંકી કાઢચેા છે. આપની નિંદા કાઇ કરે તા પણ આપને ક્ષેાભ નથી થતા. નિ ંદા કે સ્તુતિ આપને માટે સરખા છે છતાં હું આપની સ્તુતિ કે ઉપાસના કરું છું એનુ કારણ એ જ છે કે આપના ગુણાથી ચિત્તમાં પ્રસન્નતા વ્યાપે છે, પાપમળ ધાવાયાથી મન પવિત્ર બને છે.
કમ મળ ધાવાની, પ્રભુના ધ્યાનથી પ્રભુમય બનવાની ષ્ટિ એ જ થાય જૈન ઉપાસના છે. આપણા સઘળા ક્રિયાકાંડમાં પણ એને જ પ્રધાનતા અપાઈ છે. જયાં એ દૃષ્ટિ, વિવેક કે શૈલી ન હોય ત્યાં ભાવશૂન્યતા છે એમ સમજી ઉપાસક માત્રે ભાવશુદ્ધિ કરી વાળવી જોઇએ એ જ અહીં મુખ્ય મુદ્દો છે.