________________
કલ્પસૂત્ર
தகுழுழுழுகு
FEBR
Jain Education international
ધીર, શુભમતિ, સુમતિ, પદ્મનાભ, સિંહ, સુજાતિ, સંજય, સુનાભ, નરદેવ, ચિત્ત, સુરવર, દઢરથ અને પ્રભંજન” એ પ્રભુના સો પુત્રોના નામો જાણવાં.
પ્રભુના રાજ્યના દેશોના નામ આ પ્રમાણે છે ‘‘અંગ, વંગ, કલિંગ, ગૌડ, ચૌડ, કર્ણાટ, લાટ, સૌરાષ્ટ્ર, કાશ્મીર, સૌવીર, આભીર, ચીણ, મહાચીણ, ગુર્જર, બંગાળ, શ્રીમાલ, નેપાળ, જહાલ, કૌશલ, માલવ, સિંહલ અને મરુસ્થળ' વગેરે દેશોના નામ જાણવાં. એ દેશોનાં રાજ્યો પ્રભુએ પોતાના સો પુત્રોને આપ્યાં.
એ પછી વિજ્ઞપ્તિ કરવાના આચારવાળા એટલે જિતકલ્પિક એવા લોકાંતિક દેવોએ પ્રભુ પાસે આવીને અત્યંત ઇષ્ટ એવી વાણી વડે પ્રભુને કહ્યું કે, “હે સમૃધ્ધિમંત ! હે કલ્યાણકર દેવ ! આપ જય પામો, વિજય પામો વગેરે કહી, આપ જગતના કલ્યાણને કરનારૂં એવું ધર્મતીર્થ પ્રવર્તાવો. વગેરે યાવત્ ગોત્રીયોને ધન હેંચી આપ્યું, સાંવત્સરિક દાન આપ્યું ત્યાં સુધીનો વૃત્તાંત શ્રી મહાવીર દેવના જીવન વૃત્તાંતમાં કહ્યા પ્રમાણે જાણવો. પછી આ ઉનાળાનો પહેલો માસ અને (5) પહેલો પક્ષ એટલે ચૈત્ર માસ (ગુજરાતી ફાલ્ગુન માસ) નો કૃષ્ણપક્ષ, એ પક્ષની અષ્ટમીના દિવસે પાછલા પહોરે સુદર્શના નામની શિબિકામાં બેસીને મનુષ્ય, દેવો અને અસુરોથી અનુસરાતા એવા પ્રભુ વિનીતા નગરીના મધ્ય મધ્ય ભાગથી પ્રયાણ કરતા નગરીની બહાર નીકળીને જ્યાં સિધ્ધાર્થ નામે ઉદ્યાનમાં અશોક નામે શ્રેષ્ઠ વૃક્ષ હતું ત્યાં પ્રભુ આવ્યા અને ત્યાં શિબિકામાંથી ઊતરી વસ્ત્રાલંકારો ઉતારી પોતેજ ચાર મુષ્ટિ લોચ કરેલ ત્યારે બાકી રહેલ એક મુષ્ટિ લોચના કેશની લટ પ્રભુના સુવર્ણ સમાન વર્ણવાળા ખભા ઉપર સુવર્ણ કળશ ઉપર નીલકમળની માળા શોભે તેમ શોભવા લાગી. એ જોઇ આનંદ પામેલા ઇન્દ્રે વિનંતિ કરી કે કૃપા કરીને ‘પ્રભુ’ હવે આટલા કેશ રહેવા દ્યો તો સારૂં, ઇન્દ્રની વિનંતીથી પ્રભુએ પાંચમી મુષ્ટિ લોચના કેશ લોચ કર્યા વિના મૂકી દીધા, એટલે ચાર મુષ્ટિ લોચ કરી જળપાન વિનાના છઠ્ઠ તપથી ઉત્તરાષાઢા નક્ષત્રમાં ચન્દ્રનો યોગ પ્રાપ્ત થયે છતે ઉગ્ર કુળના, ભોગ કુળના, રાજન્ય કુળના અને ક્ષત્રિય કુળના ચાર હજાર
5
For Personal & Private Use Only
E
વ્યાખ્યાન
८
૨૬૭
www.jainslturary.cf