________________
નિવેદન ત્રીજી.
( ૧૭ ) આજ સખ્યા પૈકીની અઢાર સખ્યા ખીા નામા વગે ચાલુ અંકગણિતમાં શીખવાય છે, તથા પુરાણિક નીચે મુજમ પણ સખ્યા કાક નજરે આવે છે. ૧ એક
ગણુનામાં
૨ શ
૩ શત
૪ સહસ્ર
૫ દશ સહેલ
૬ લક્ષ
૭ દેશ લક્ષ
૮ કાટિ
૯ દેશ કેટ
૧૦ શત કાટિ
૧૧ સહસ્ર કેટિ ૧૨ દશ સહસ્રકેાટ ૧૩ લક્ષ ટિ
૧૪ દશ લક્ષ કૈાટિ ૧૫ કાટા કેિ
૧૬ દેશ કોટા કાર્ટિ ૧૭ શત કાટા કાર્ટિ
૧૮ સહસ્ર કાટા કાર્ટિ ૧૯ દેશ સહસ્ર કાટાકાર્ટિ ૨૦ લક્ષ કાટાકેાર્ટિ ૨૧ દશ લક્ષ કાટા કાટિ ૨૨ કાટા કાટિ કેટ
૨૩ દશ કાટા કેડિટ ક્રેડિટ
૨૪ શત કાટા કેડિટ કેટ ૨૫ સહસ્ર કાટા કાફટ ક્રેડિટ ૨૬ દેશ સહસ્ર કાટા કાટિ ક ૨૭ લક્ષ કાટા કાટિકાટિ ૨૮ દશ લક્ષ કાટા કોટિ કોટિ ૨૯ કાટા કટિ કાટ કાટિ
યજીવે દ, વાજસનેય સંહિતા, પુરૂષમય પ્રકરણ, અને તૈત્તિ ચિ સંહિતા, ૪-૪૦-૧૧–૪ / ૭–૨–૨૦–૧, તથા થાડાએક ફેરફાર સાથે મૈત્રાયણી ૨–૮–૧૪ અને કાઢક સંહિતા ૩૯૬ માં એક, દશ, શત, સહસ્ર, અચ્યુત, નિયુત, પ્રયુત, મમ્રુદ, ન્યદ, સમુદ્ર, મધ્ય, મન્ત, અને પરાય એમ સંખ્યાંક આપે છે.
Jain Education International
મહાવીરાચાર્ય કૃત ગણિતસાર સ ંગ્રહમાં આ પ્રમાણે ચાવીશ સંખ્યાં છે—એકમ, દશક, શતક, સહસ્ર, દસ સહે, લક્ષ, દસ લક્ષ, કોટિ, દસ કોટિ, શત કાટિ, મદ, દસ અખુદ, ખ, મહાખ, પદ્મ, મહાપદ્મ, ક્ષેાણી, મહાક્ષેાણી, શંખ, મહાશ ખ, ક્ષિતિ, મહાક્ષિતિ, ક્ષેામ અને મહાક્ષેામ.
એક જીણુ પત્રમાં પદ્મઋષિએ તા નવીજ સખ્યા નાંધેલ છૅ, જે આ પ્રમાણે છે–એકમ, દાય, સત, સહસ, દહુ સહસ”, લખ, બ્રુહ લખ, કાર્ડ, દહ કાર્ડ, મખજ, દહે અબજ, ખરેણુ, દહ
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org