________________
વિશ્ર્વ
છેલ્લામાં છેલ્લે વિશ્ર્વચના (Cosmology)ના એલાન સેન્ડેઝ (Allan Sandaz) ના સિદ્ધાંત બતાવે છે કે આપણું (Universe) સ્પતિ, ધબકતુ (Osci– llating) છે, જે ચાટ્વીસ શંકુ (40 Billi− ons) વર્ષાં સુધી વિકાસ પામે છે (Expands) અને પછી ચાલીસ શ" (40 Billions) વર્ષો સુધી સંકોચ પામે છે (Contracts). અને તેનાં ૮૦ શંકુ (80 Billions)) વર્ષાને વિકાસ-સાચ ક્રમ (Oscillation or Expansion Contraetion Cycle) અનંત છે (Infinite). પ્રેફેસર આઈન્સ્ટીનના રીલેnite) ટીવીટી'' (Relativity)ના સિદ્ધાંત મુજબ એમ નિણ્ય થાય છે કે વિશ્વ (Universe) - ગમે તેટલુ વિશાળ છે, છતાં તે મર્યાતિ છે. (Finite) અને લખ ગેળાકાર (Elliptical) છે. પૃથ્વીની માફક તે પેાતાની આસપાસ વળેલું છે, તેથી તે કલ્પનાની દૃષ્ટિથી જોતાં અનંત ભાસે છે. (Infinite).
ૐ છે તે વૈજ્ઞાનિક જ્ઞાનથી આપણાં શાશ્ત્રાએ તૈયાર કરેલુ' વિશ્વનું (Universe) રેખાચિત્ર (Diagram) છે. અણુ (Atom)ની અંદર જેમ પ્રોટોન (Proton), ઈલેકટ્રોન (Electron) અને ન્યુટ્રાન (Neutron) નામના ત્રણ વિભાગેા છે, તેવી જ રીતે ૐ માં પણ ત્રણ વિભાગે પ્રત્યક્ષ મૂકવા છે, જેને શાસ્ત્રામાં સવ (Proton) રજસ્ (Electron) અને તમસ (Neutron) કહેતાં છે. એલાન સેન્ડેરું (Allan sandax)ના વિશ્ર્વચના (Cosmology)ના આધુનિક સંશાષના મુજબના સ્પર્દિત, ધખકતા (Oscillating) વિશ્વનાં સ્પંદન, ધબકારા
Jain Education International
(Oscillations) ખતાવવા માટે નિવના ડાયાગ્રામમાં જેમ તીર (Arrows)નાં પાંચમાં ખુલ્લાં મૂક્યાં છે, તેવી જ રીતે ૐ ના ભાગા પ્રેાટેશન, ઇલેકટ્રાન, ન્યુટ્રાન, અગર સાન, રજસ, તમસ, તેના ત્રણ ભાગે વિ છે. પ્રે. આઈન્સ્ટીનના રીલેટીવીટી (Rela tivity)ના સિદ્ધાંત મુજખ વિશ્વ ની ત ગાળાકાર (Elliptical) -સાષિત કર્યુ તેવી જ રીતે પશુ લ મેળાકાર જ કરાય છે. રીલેટીવીટી” મુજમ વિશ્વ સમે તેટલું માટુ કલ્પા તા પણ તે અન” (Inj•
નથી, પણ મર્યાદિત (Finite) છે. તે જ પ્રમાણે દરેક શાસ્ત્રમાં સ્પષ્ટ જણાવાય છે કે વિશ્ર્વ અનંત નથી પણ તેને મહામાય છે, તેમજ તેની ઉત્પત્તિ પણ થાય છે. એટલે અર્વાચીન કાસ્માલાજી પહેલાં હજારો વર્ષોથી શાઓમાં દર્શાવેલ વિશ્વરચના (Cosmology) ના સિદ્ધાંતે વધુ સચાટ તે પ્રત્યક્ષ થાય છે. પ્રશ્ન નિષ્ણુÖય માંગે છે કે વિશ્વ મણે ઉત્પન્ન કર્યુ અને કયારે ઉત્પન્ન થયું. ર ની ઉપર ખીજની અંદર જે શૂન્ય છે. તે વિશ્વના અધિષ્ઠાતા વિષ્ણુ અગર પ્પિરથી પશુ પરમ્ (Beyond) છે. અને તેથી તેને પરમેશ્ર્વર કહેવાય છે; અને તેનુ સ્થાન તે શૂન્યથી બતાવાયુ છે. તે સ્થાન લ’ખગેાળા– કાર ૐ ની મહાર છે, ઉપર છે, અને તે વિરથી પણ પરમ [Beyond] છે, તે પરમેશ્વર જ અનત, અનાદ્ધિ અને અકલ્પનીય છે, અને વિશ્વની ઉત્પત્તિ અને મ સર્જે છે. તેની અનંતતા દર્શાવવા તેની નીચે ખીજ ઢોરી છે, તેને અંગ્રેજીમાં પરમાના (Parabola) કહેવાય છે. પેરેઆલાનાં પાંપણમાં
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org