________________
(अ) यतो विश्वस्मिन् जगति किमपि तु पूर्वतः पश्चिमां दिश यायात्तथा सूर्यस्तु बाहनम् , शकट, मरुच्चर किंवा वायुयान स्वेन २० कोटिवर्षेषु चक्रमेक पूर्ण कुर्वाणः १० सह वातावरणमप्यादाय धाव भवसहिद कोटिवभ्योऽनन्तर पूर्व स्याः पश्चिमां नास्तिमभवत् ।
दिशमागच्छेत्तावत्पर्यन्तं तु पश्चिमतः पूर्वा KET) पु२०-१२-१९६७ दिना- दिशं गच्छेत्तदा जुनतो दिसम्बर पर्यन्त इस दाइम्स आफ इण्डिया' इति पत्रे प्रका पूर्वतः पश्चिम ६६००० मीलमितेन गतिशिवमण्डिया साईस एकादमी देहली वेगेन गच्छन्ती पृथ्वी सूर्यः स्वगुरुत्वाकर्षणेन इत्वया संस्था यौजिताया, बेगलोरजगरे स्वेन सार्क (अर्थात् १० कोटिवर्षाणि यावत् सम्माया परिषवि, नोबल पुरस्कार विजेतेति- पश्चिमत; पूर्वी दिशं गच्छन्) ७२०००० प्रमान श्रीसस्पन्द्रशेखर वेकामा मीलप्रमाणया तीव्रगत्याकर्षत् इत्थमार्षमरमामहाभांगेली तिच्या साक वातावरण विकर्षणयों वैराकथाः पृच्या गतिरेव न्य नमित्येव वैज्ञानिकशोधस्याऽधारेण भवेत् ? तदिदमतीव गाम्भीर्येण विचारणीयप्रदतेन महत्त्वपूर्णेन प्रपश्यनेन सुस्पष्टतः प्रमा- मास्ते । विभवति यति-पृष्ठया प्रतिस्तथा च .. वातावरणस्व मातिभन्ने सन
यदि च पृथ्वी सत्यमेव हि भ्रमत्ती भवेत्तदाअस्या स्थिती तु पृविटया उदीन: पक्षीभवलास्को हि वर्ष पर्यन्तमेकस्मिन्नेव स्थाने कमिव खकुलाय (नोड) प्रति निवर्तितु नवेकसमानुया. रीत्या कथमिव द्रष्ट भावयेत ? शक्नुयात् ? यतः पृथ्वी तु प्रतिघण्टासमये यता. २९ जूनदिनेऽथका २९ दिसम्बरदिने १००० मील प्रमाण धावति । .. तुझी २१मादिनस्य · स्थानापेक्षया १६
यदि च पृथ्वीय गतिशीला महोत्तहि कोटिमाइलप्रमाणे दूरे भवेत्तदा ध्रुव समाजमध्युष्य निराधारे आकारे स्थिरीभय कोमस्तिर्यग् भवितुमर्हतिये । पोलो अमेरुचेत्तदा यत्र क्यसिच्छे अद्यत्वे तु २०७व्यासमितहम्काचयु'बोव याम तदा पुनर्वायुयाताय गतिः तानि विशालकायानि दूरवीक्षणयन्त्राण्याविष्क
करणास्य का पावश्यकता वर्तते ? तानि वतन्ते, यैः सूक्ष्मात्सूक्ष्मतरस्थापि वस्तु
(a) औषा पृथ्वी सूर्यास्य गुरुत्वाकर्षा योन नोऽन्तर ज्ञातु शक्यते । एवं सति १६ बाऽसे । सूर्य व शरियह प्रति गुरुत्वा. कोटिमाइलप्रमाणे दूरे स्थितायाः पृथिव्या
लिमाटो त्या समस्त प्रहमण्डल ध्रुवतारकस्य जायमान निरीक्षण, ध्रुवतारकस्य सायाचनाते । एवं सति पृथ्वीयं सरलरेखायामवस्थितायाः पृच्या निरीक्षणेन विस्वासका जुनमासपर्यन्त तुः सूर्येण समाप्राय स्यादिप्ति सम्भवेत् किम् ? सरणाकृष्यमा सूर्यस्य समीपममितो धातुबा सहिदगुलमोसम प्रत्यक्षमुनाहरणमारते, लाम, परन्तु जुनतो दिसम्बरपर्यन्त प्रथ्वी यद्धि सेयौं पृथ्वी नैव भ्रमतीति !
HIGH
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org