________________
ઉત્પન્ન થતા અવાજની અસર વચ્ચે અચૂક ભાગમાંના વહાણ પરથી જમીન જોઈ શકાય કેઈપણ ફરક ન હોત.
નહિ, આમ છતાં ચ અને ઇગ્લિશ બંને હકીકત એમ છે કે દક્ષિણ ધ્રુવવૃત્તમાં કિનારા પરની દીવાદાંડીઓ ઇંગ્લિશ-ચેનલના પિસ્તોલને અવાજ તેમના અવાજ એટલે મધ્યભાગમાં ઊભેલા વહાણના તુતક પરથી મોટો સંભળાય છે અને તરતા હિમગિરિના સ્પષ્ટ જોઈ શકાય છે. પૃથ્વી ગોળ હોય તે પડવાનો અવાજ એવે તે ભયંકર કડાકે વિમાનમાંથી જેનાર વ્યક્તિને બહિર્ગોળ લાગે. ઉત્પન્ન કરે છે કે તે સાંભળી પણ ન શકાય ! હકીકત આનાથી ઊલટી છે. વિમાનમાંથી ઉત્તરના પ્રદેશમાં આવું બનતું નથી. જેનાર માણસને પૃથ્વી પહોળા મોઢાને મોટા
કેપ્ટન હોલ કહે છે કે ૨૦ થી વાસણ જેવી લાગે છે. દૂર અવાજ ભાગ્યે જ સંભળાય છે. કેપ્ટન સૂર્યની પૃથ્વી ઉપરની સમકેન્દ્રી ગતિ મીલ્સ તેમની દક્ષિણધ્રુવવૃત્તની આસપાસની પ્રત્યેક અર્થમાં વસ્તુતઃ સમજાવી શકાય એવી સફર વિષે વાત કરતાં કહે છે કે ખુલ્લી છે. સૂર્ય ફરે છે અને તે આપણી (સાત) આંખે ૪૦ માઈલથી વધારે અંતર સુધી દેખવું સૃષ્ટિનું કેન્દ્ર છે. અશકય છે. ઉત્તરધુવન ભૂમિશોધકે ૧૦૦ થી ૨૦૦ માઈલ સુધી નરી આંખે જોઈ શકવાને
- “પૃથ્વી એની પોતાની ધરી ઉપર કલાકના દા કરે છે.
હજાર માઈલની ઝડપથી ફરે છે”—એ ખ્યાલ
જ હાસ્યપાત્ર છે અને આ તકે તત્વસને ૧૮૯૪ના ઓકટોબરની ૨૦મી
જ્ઞાનનું કલંક છે, અને ધાર્મિક હિતને માટે તારીખના “હાપસ વીકલીમાં સરકારી પ્રવાસ–સંશોધનને અહેવાલ છે. આ પ્રવાસી
નિશંક ભયાવહ છે. ઓએ ખૂબ ચળકતાં દર્પણોની મદદથી સાઉન્ટ કારણ કે બધા જ ધાર્મિક (અને પૌરાણિક) અન્કપહથ્રી (કલોરેડ-ઊંચાઈ ૧૪,૪૧૮ ઈતિહાસ ગ્રંથમાં સૂર્યની ગતિને ઉદ્દઘોષ ફૂટ) અને માઉન્ટ એલન (ઉરાહ-ઉચાઈ અને સ્વીકૃતિ મળે છે. પૃથ્વી એક વખત ૧૧,૪૧૦ ફૂટ) વચ્ચેના ૧૮૩ માઈલ અંતરે બીજા ગ્રહના સંપર્કમાં આવી હતી. અને સંદેશા ચમકાવ્યા હતા. આ
પછી જુદી પડી ગઈ હતી. આફ્રિકાને - જે પૃથ્વી દડાકાર ગોળ હોત તો વાયવ્ય કિનારે મેકિસકના અખાત સાથે આ અશક્ય બનત, કારણ કે ૧૮૩ માઈલના કેવા સંધાઈ જાય છે ? કેટલો કિનારો સામી અંતરના પૃથ્વીના કુદરતી વળાંકને લીધે એ બાજુએ સંધાય છે? તે નકશામાં જુઓ. અંતરને કેન્દ્ર ભાગ બંને Lease કરતાં પૃથ્વીને ઊંચામાં ઊંચે ભાગ દક્ષિણે ૨૨,૩૦૬ ફૂટ ઊંચે હેત.
અમેરિકામાં એન્ડીઝની ઉત્તર અમેરિકામાં જે પૃથ્વી ગોળ હેત તો એના રોકી પર્વની, અને એશિયામાં હિમાકુદરતી વળાંકને લીધે ઇંગ્લિશ ચેનલના મધ્ય લયની પર્વત-માળાઓને છે. સપાટ ધર
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org