________________
૪૧૨ તત્ત્વી-મીમાંસા. દ્રષ્ટિસે ઇસ પદ્ધતિમે વિચાર હતા હૈ-ઈસમેં હૈત, અદ્વૈત, સગુણે પાસના, નિગુણે પાસના, સુષ્ટિડી ક્ષણભંગુરતા ઔર ઉસકી સાશ્વતા આદિ કે બારેમેં જૈનેતરાંમેં સદા કે લિયે ઝઘડે હેતે રહતે હૈ. ..
મહમૂદી ધમ-નિગુણે પાસના કા એકાન્તવાદ પકડકર જગતકે ત્રાહિ ત્રાહિ કરકે છેડતા હે, તે સુષ્ટિ ક્ષણભંગુર છે એસા કહે કે બધિ તથા શાંકરમતાનુયાયી ઉત્પાત મચાવે હ. ઈસકા કારણ ઉનકા એકાન્ત વાદમેં સત્ય કમી નહીં હૈ. શકતા. અનેકાંતવાદ હો સત્યસે ભરા હુઆ હૈ. |
ઇસ પ્રકાર સુષ્ટિકા અનાવનંતત્વ, ઈશ્વરકી ઉચ્ચ કલ્પના, ઔર અનેકાન્તવાદ, યે તીન બાતેં જેની તત્વજ્ઞાનમેં વિશેષ મહત્વ કો હૈ. યહી ઉસકી જગત કે ભેટ હૈ. એસા ઉંચચ વિચાર અન્ય કિસી તત્વજ્ઞાનમેં નહીં પાયા જતા. વૈદિક મતકે પડદર્શન ગૂઢ વિચારમેં પ્રસિદ્ધ હૈ લેકીન ઉનમેં તક અથવા બુદ્ધિગમ્યતા નહીં હૈ, ઈસી કારણ કે ષદર્શન કિલષ્ઠ બન બેઠે હૈ, બલિક જ્ઞાન તૃષ્ણકા શમન નહીં કર શકતે અતુ.
' અબતક ચાર લેમેં જેનેકા ઔર જગતકા ક્યા સબન્ધ હૈ ઔર નેકી વિશેષતા કિન કિન બાતેં મેં કિસી પ્રકાર હૈ યહ બાત સંક્ષેપ રૂપમેં બતાયી ગયી. અબ જૈન ધમકા ઐતિહાસિક દ્રષ્ટિ સે પર્યાલેચન કરકે જેને સે જગતકે ક્યા શીખના હૈ, ઓર આજકાલ જ કે. કયા કરના ચાહિએ ઇસ ખાતા વિચાર કરેગે,
- “વીર શાસન.” તા. ૧૫ મી. બેકટોમ્બર. સને ૧૨૬ પૃ.૪૫.
જૈન ઔર જગત
(લેખાંક પાંચમા ) (લે. લક્ષ્મણ રઘુનાથ ભિડે કરજગી ધારવાડ), - પારસી અમદી માન્યતા હૈ કિ સત્ ઔર અસત ( God spirit a evil spirit) એ દેને શાશ્વત હૈ અહુર મજા તથા અહિરમન દોને અનાધનત હૈ ઈસાઈ ધર્મ કહતા હૈ કિ પવિત્રાત્મા ઓર દુરાત્મા ( Holy short and evil short) ને પુરાતન છે. વેદિક વાડમય મેં ભી દેવ તથા અસુર કા ઝગડા પુરાના હી હે ઇસસે યહી બાત સ્પષ્ટ હતી હૈ કિ અછા તથા બુરા દેકા અસ્તિત્વ પહિલેસે હૈ ઔર આગે ભી રહેગા ! યુરોપીય ઇતિહાસકાર લિખતે હૈ કિ દિન પ્રતિદિન સુધારણા હી રહે હૈ,
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org