________________
જે વચન બોલાયા નહીં તે અનર્પિત ધર્મ રહ્યા કહેવાય તેને સાપેક્ષ $ શ્રદ્ધા, સમ્યફ સદુહણા રાખવી, બોધજ્ઞાન પણ રાખવું એ ક્ષણમોહ હું પર્યત એમ જાણવું. ઉભય એટલે અર્પિત અનર્પિત તે બન્નેથી રહિત જે
ભાસન હોય તે બોધ કહેતાં કેવળીનું જ્ઞાન તે સર્વનો જ્ઞાયક સમકાળે છે તેથી તેમાં અર્પિત-અનર્પિતપણું નથી પણ વચનમાં છે કારણ સંપૂર્ણ ધર્મોને એક સાથે કહી શકાતા નથી ત્યાં મુખ્યતા ગ્રહીને બોલવામાં આવે છે. કેવળજ્ઞાનમાં આમ નથી.
છતિ પરિણતિ ગુણવર્તના રે, ભાસન ભોગ આનંદ; સમકાળે પ્રભુ તાહરે રે, રયરમણ ગુણવૃંદો રે. ...કુ.
હે ભગવાન! આપનામાં બધા જ ગુણો સ્પષ્ટપણે વર્તી રહ્યા છે. હું જેમ કે જ્ઞાનથી જાણે, દર્શનથી દેખે, ચારિત્રથી રમણતા કરે - ભોગવે છું એમ સર્વગુણ પોતપોતાની વર્તનાએ વર્તતા પોતપોતાના કાર્યને કરે છે, હું તે વર્તના જાણવી. આ બધું જ હે પ્રભુ આપનામાં છે. સર્વ- ગુણપર્યાયનું જાણપણું અને તેનોં આનંદ પણ ભોગવી રહ્યા છો. એટલે કે એક સમયમાં વર્તના, ભાસન ભોગ અને આનંદનું પરિણમન થઈ રહ્યું છે. આપ તે ગુણના વૃદમાં આપ રમણતા કરી રહ્યા છો. નિજ ભાવે સીય અસ્તિતા રે, પરનાસ્તિત્વ સ્વભાવ; અસ્તિપણે તે નાસ્તિતા રે, સીય તે ઉભય સ્વભાવો રે... કુ. ૭ હવે સપ્તભંગીરૂપે પ્રભુતાનું વર્ણન કરે છે.
ચાતું અસ્તિ, સાત નાસ્તિ, ચાતું અવકતવ્ય એ ત્રણ સકલાદેશી છે અને તે દ્રવ્યાસ્તિક નયથી છે. ચાતું અસ્તિ નાસ્તિ, યાતું અસ્તિ અવકતવ્યું, ચાતુ નાસ્તિ અવકતવ્યું, સાતુ અસ્તિ નાસ્તિ અવકતવ્ય એ પર્યાયને ગ્રહણ કરે છે એટલે કે અંશને ગ્રહણ કરે છે. ૧. સ્યાહુ અસ્તિઃ સ્વદ્રવ્ય અપેક્ષાએ આત્મદ્રવ્યની અસ્તિતા છે. શ્રીમદ્ દેવચંદ્રજી કૃત ચોવીસી છે ત ચોવીસી
જ છે
૧૧૯
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org