________________
&.........
६३५ अनेकान्तजयपताका
(तृतीयः कस्मादनेकजन्मव्याहतेः एकान्तैकस्यानेकत्रानुपयोगात्, तदन्यतरवत् तदितरस्यापि निमित्ताभेदेन तत्त्वापत्तेः, अन्यथा कार्येनैकत्रोपयोगायोगादिति । ( २८१) न च
................* व्याख्या .... सहकार्येकस्वभावो यस्य तत् तथा, एतत्-अधिकृतपुरुषवस्तु । इति चेत्, एतदाशङ्क्याहन, इत्थम्भूतस्य, अनेकजन्मसहकारिण इत्यर्थः, एकत्वायोगात् । कथमयोग इत्याहसर्वथैकस्मात् सहकारितयाऽपि अनेकजन्मव्याहतेः । व्याहतिश्च एकान्तैकस्य वस्तुनः स्वभावस्य वा अनेकत्रानुपयोगात् । अनुपयोगश्च तदन्यतरवत्-तत्सहकारिस्वभावपुत्रादिविज्ञानवदित्यर्थः, तदितरस्यापि-अध्याप्यादिविज्ञानस्यापि निमित्ताभेदेन-पुत्रौंदिज्ञानसहकारित्वेन हेतुना तत्त्वापत्ते:-तत्संहकारिस्वभावपुत्रादिविज्ञानत्वापत्तेः । इत्थं चैतदङ्गी
........... मनेतिरश्मि ...... એકસ્વભાવ માની લઈએ તો? (પછી તો અધ્યેતાદિની જ્ઞાનોત્પત્તિમાં સહકારિતા સિદ્ધ થશે ને ?)
સ્યાદ્વાદી: પણ જે વસ્તુ અનેકની ઉત્પત્તિમાં સહકારી બને, તે વસ્તુમાં એકાંત એકસ્વભાવ હોવો અઘટિત છે, કારણ કે સર્વથા એકસ્વભાવી વસ્તુના સહકારથી અનેક વિજ્ઞાનોની ઉત્પત્તિ ન थई श...
प्रश्न : ५९॥ ७॥२५॥ ?
ઉત્તરઃ કારણ એ જ કે, એકાંત એકસ્વભાવી વસ્તુનો પુત્રવિજ્ઞાન-અધ્યેતાવિજ્ઞાન આદિ અનેક ४) ७५योग (=व्यापा२) डोवो असंभावित छ... को तेनो मधे ७५यो मानो, तो अधिकृत पुरुष, જે સ્વભાવે પુત્રજ્ઞાનનો સહકારી બને, તે જ સ્વભાવે અધ્યેતાદિજ્ઞાનનો સહકારી માનવો પડે !
અને એ રીતે તો બંનેનું નિમિત્ત એક થઈ જતાં – પુરુષરૂપ સહકારી કારણ એક બનતાં – अध्येतानि ५९ पुत्रशान३५ जनशे...
આશય એ કે, જનક જે સ્વભાવે પુત્રજ્ઞાનમાં સહકારી બને, તે જ સ્વભાવે અધ્યેતાજ્ઞાનમાં સહકારી બને, એમ બંનેની ઉત્પત્તિ સહકારીના એક જ સ્વભાવથી થઈ હોવાથી, બંને જ્ઞાન એક
............. .. विवरणम् .......... 122. अनेकजन्मसहकारिण इति । अनेकेषां जन्मनि सहकारीति विग्रहः ।।
123. पुत्रादिज्ञानसहकारित्वेनेति । पुत्रादिज्ञानस्य सहकारी पुत्रादिज्ञानसहकारी अधिकृतपुरुषलक्षण: पदार्थः, स एव सहकारी यस्याध्याप्यादिज्ञानस्य तत् तथा तस्य भाव:-तत्त्वं तेन ।।
124. तत्सहकारिस्वभावपुत्रादिविज्ञानत्वापत्तेरिति । सः-विवक्षितपुरुषलक्षण: सहकारी यस्यासौ तत्सहकारी स स्वभाव:-स्वरूपं यस्य तत् तथा तच्च तत्पुत्रादिविज्ञानं च तस्य भाव:-तत्त्वं तस्याप्ति:प्राप्तिस्तस्याः । अयमत्राशय:-येनैव स्वभावेन जनक: पुत्रज्ञाने सहकारिभावं समासादितवान् तेनैवाध्याप्य
१. 'त्रोपयोगात्, तेन च' इति क-पाठः ।
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org