________________
• પોતાનું સુખ પોતામાં જ જાણી, પોતાની સર્વપર્યાયોમાં પણ જ્ઞાનાનંદસ્વભાવી
નિજ જીવદ્રવ્ય સામાન્ય સદા એકરૂપ જાણી, તે અનાદિ-અપ્રાપ્ત એવા કલ્યાણ બીજ સમ્યદર્શન તથા સમ્યગ્રજ્ઞાનને પ્રાપ્ત કરે છે. તે પ્રાપ્ત થતાં જીવ પોતાને દ્રવ્ય અપેક્ષાએકૃતકૃત્ય જાણે છે અને તે કૃતકૃત્ય દ્રવ્યનો પરિપૂર્ણ આશ્રય કરવાથી શાશ્વત સુખની પ્રાપ્તિ - મોક્ષ થાય છે એમ સમજે છે. સમ્યગ્દર્શન પ્રાપ્ત થતાં જીવને શુદ્ધાત્મદ્રવ્યનું જે અલ્પ આલંબન થયું હોય છે તે વધતાં અનુક્રમે દેશવિરત શ્રાવકપણું અને સર્વવિરત મુનિપણું પ્રાપ્ત
થાય છે. • શ્રાવકને તથા મુનિને શુદ્ધાત્મ દ્રવ્યના મધ્યમ આલંબનરૂપ આંશિક શુદ્ધિ
હોય છે, તે કર્મના અટકવાનું ને ખરવાનું નિમિત્ત થાય છે. • જે અશુદ્ધિરૂપી અંશ હોય છે તે શ્રાવકને દેશવ્રતાધિરૂપે તથા મુનિને
મહાવ્રતાદિરૂપે દેખાવ દે છે; જે કર્મબંધનું નિમિત્ત થાય છે. કમેકમેતે જીવજ્ઞાનાનંદસ્વભાવી શુદ્ધાત્મદ્રવ્યને અતિ ઉગ્રપણે અવલંબી, સર્વવિકલ્પોથી છૂટી, સર્વરાગ-દ્વેષરહિત થઈકેવળજ્ઞાનને પ્રાપ્ત કરી, આયુષ્ય પૂર્ણ થતાંદેહાદિ સંયોગથી વિમુક્ત થઈ, સદાકાળાદિ પરિપૂર્ણજ્ઞાનદર્શનરૂપે અને અતીન્દ્રિય અનંત આવ્યાબાધ આનંદરૂપે રહે છે. આવસ્તુતવનો સંક્ષિપ્તસાર છે. તેમાં જે રીતવર્ણવી તે સિવાય બીજી કોઈ રીતે જીવ અનાદિ કાળના ભયંકર દુઃખ થી છૂટી શકતા નથી. તેથી જીવ વસ્તુસ્વરૂપને બરાબર સમજી મોક્ષમાર્ગના મૂળભૂત સમ્યગ્દર્શનને પ્રાપ્ત થાય એ જ ભાવના! ધર્મનો સાર ધર્મનો સાર વીતરાગતા છે. આત્માને સ્વભાવ વીતરાગી છે. પર્યાયમાં વિતરાગતા કેમ પ્રગટે તેનો ઉપાય. આત્મ સ્વરૂપનું ચિંતવન હું એક અભેદ, ત્રિકાળ જ્ઞાનાનંદ સ્વરૂપ ભગવાન આત્મા છું. સર્વથા સર્વથી ભિન્ન છું. એમ જાણવું, માનવું અને એમાં જ લીન થવું, મગ્ન થવું. આ આત્મા દેહથી ભિન્ન છે. ભેદ વિજ્ઞાનનો અભ્યાસ કરવો. આત્મા ચેતન્ય વસ્તુ છે અને આ દેહ જડ છે. બંન્ને પોતાના લક્ષણો વડે જણાય છે.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org