________________
[ ૮૮ ] * * તપાવલિ *
૬૧. માલદંડ તપ.
(મેક્ષકખંડક તપ.) મોક્ષદંડ સંબંધી જે તપ તે મોક્ષદડ તપ કહેવાય છે. તેમાં ગુરૂને દંડ (દાંડે) જેટલી મુઠીના પ્રમાણને હેય તેટલા ઉપવાસ એકાંતરા પારણાવાળા કરવા. છેલ્લે ઉપવાસે ગુરૂના દંડની ચંદનથી પૂજા કરવી, તથા ગુરૂને વસ્ત્રદાન આપવું. શ્રીફળ તથા અક્ષત દાંડા પાસે ઢેકવા. ઉપવાસની સંખ્યા જેટલા ફળ, મુદ્રા (રૂપાનાણું,) પક્વાન્ન વિગેરે દાંડા પાસે મૂકવાં. સંઘપૂજા, સંઘવાત્સલ્ય કરવું. આ તપનું ફળ વિપત્તિને નાશ થાય તે છે. આ શ્રાવકને કરવા લાયક આગાઢ તપ છે. “ નમો લેએ સવસાણું ” એ પદની નવકારવાળી વીશ ગણવી. સાથીયા વિગેરે સત્તાવીશ કરવા.
બીજી રીત એવી છે કે, ગુરૂના દાંડાને અંગુષ્ઠના પવ વડે માપવે. જેટલી સંખ્યા થાય તેટલા એકાસણું કરવાં. તથા ઉઘાપને તેટલી સંખ્યાવાળા મેદક વિગેરે દાંડા પાસે ઢોકવા બાકી સર્વ ઉપર પ્રમાણે કરવું. (નં. બ.) - ત્રીજી રીત એવી છે કે–ઉપવાસ એક, આયંબિલ એક, નીવી એક, એકાસણું એક, પુરિમ એક-આ એક એવી થઈ. એવી પાંચ ઓળી કરવાથી પચીશ દિવસે આ તપ પૂરે થાય છે. ઉદ્યાપન ઉપર પ્રમાણે (વિધિ પ્રયા વિગેરે પ્રો) કરવું. ગણણું વિગેરે તપ નંબર ૧ પ્રમાણે કરવું.
આ તપને મેલકરંડક તથા પાંચ પચ્ચકખાણની ઓળી પણ કહે છે.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
