________________
વિવિધ વિષય વિચારમાળા ભાગ-૮
૧. સંકોચન વલ્યાદિકને હસ્તનો સ્પર્શ કરવાથી, સ્પર્શથી ભય પામેલી તે, અવયવનો સંકોચપણાને પમાડે છે, માટે તેને ભય સંજ્ઞા છે.
વિરહ, તિલક, ચંપક, અશોક કેશરાદિકને મૈથુન સંજ્ઞા છે, તે દેખાડી છે માટે મૈથુન સંજ્ઞા છે. ૩.
બિલ્વ પલાશાદિક, નિધિના ઉપર પગ સ્થાપન કરે છે, તેથી તેને પરિગ્રહ સંજ્ઞા છે. ૪.
આ સંજ્ઞા ભાવશ્રુત વિના ઉત્પન્ન થાય નહિ, તે કારણ માટે ભાવેંદ્રિય પાંચના આવરણના ક્ષપોપશમથી, ભાવેંદ્રિય પાંચજ્ઞાન પેઠે, ભાવશ્રુત આવરણના ક્ષયોપશમ સંભવથી દ્રવ્ય શ્રુતના અભાવે પણ, એકેંદ્રિયને જે જેટલું ભાવ શ્રત હોય છે, તે હોય છે જ.
વિશેષાવશ્યક સૂત્રે
(ઉપદેશ એક્સો તેરમો) * અલોમાં અજીવના બે ભેદ આકાશાસ્તિકાય દેશ, પ્રદેશ, ઇંડાં અંધ નથી જો હોય, તો લોકાલોક મલી જાય.
દેવલોક્યાં અજીવના ૧૦ ભેદ ધર્માસ્તિકાય દેશ-પ્રદેશ, અધર્માસ્તિકાય દેશ-પ્રદેશ, આકાશાસ્તિકાય દેશ-પ્રદેશ, પુદ્ગલાસ્તિકાય દેશ-પ્રદેશ સ્કંધ અને પરમાણું. ૧૦.
અઢીદ્વીપમાં અજીવના ૧૧ ભેદ ઉપરના ૧૦. તથા ૧.કાળનો કુલ ૧૧ થયા.
મુઠીમાં અજીવના ૧૩ ભેદ પાંચ સૂક્ષ્મ સ્થાવરનાં, પર્યાપ્તા અપર્યાપ્તા, ૧૦. બાદર વાયુકાયના પર્યાપ્ત અપર્યાપ્તા, ૨.
M૨૬૯
૨૬૯
~
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
