Page Text
________________
વિવિધ વિષય વિચારમાળા ભાગ-૮ નહિ, તે ત્રીજો પ્રકાર છે, જેમ અંધ, બધીર વિગેરે માણસોરૂપ, શબ્દ વિગેરે જોઇ, સાંભળી શકતા નથી, તો શું રૂપ શબ્દ વિગેરે નથી ? છે જ. તથા મનના અસાવધાનપણાથી વસ્તુ દેખાય નહિ, તે ચોથો પ્રકાર છે. જેમ અસ્થિર ચિત્તવાળો મનુષ્ય પોતાની પાસે થઈને જતાંહાથીને પણ જોઈ શકતો નથી, તો શું હાથી ત્યાંથી ગયો નથી ? ગયો છે, તથા અતિસૂક્ષ્મપણાથી વસ્તુ દેખાય નહી, તે પાંચમો પ્રકાર છે.જેમકે જાળીયાની અંદર પડતાં સૂર્યના કિરણોમાં રહેલી ત્રસરેણુ (રજકણો) તથા પરમાણુ, દ્વયણુક વિગેરે તથા સૂક્ષ્મનિગોદના જીવો વિગેરે દેખાતા નથી, તેથી તે શું નથી ? છે જ, તથાકોઈ વસ્તુના આવરણથી કોઈ વસ્તુ દેખાય નહિ તે છઠ્ઠો પ્રકાર છે. જેમ ભીંતને અંતરે રહેલી વસ્તુ દેખાતી નથી, તો તે વસ્તુ શું નથી ? છે જ. ચંદ્રમંડળનો પાછળનો ભાગ દેખાતો નથી, કેમકે તે આગળના ભાગથી વ્યવહિત થએલો છે, તેમજ શાસ્ત્રનો સૂક્ષ્મ અર્થ પણ મતિની મંદતાને લીધે જાણી શકાતો નથી. તથા એક વસ્તુવડે બીજી વસ્તુનો પરાભવ થવાથી તે (બીજી) વસ્તુ દેખાતી નથી, તે સાતમો પ્રકાર છે.જેમ સૂર્યાદિકના તેજથી પરાભવ પામેલા ગ્રહ, નક્ષત્રો આકાશમાં પ્રગટ છતાં પણ દેખાતાં નથી, તેમજ અંધકારથી પરાભવ પામેલો ઘડો દેખાતો નથી, તો શું તે વસ્તુ નથી ? છે જ, તથા સમાન વસ્તુ સાથે મળી જવાથી જે દેખાય નહીં તે આઠમો પ્રકાર છે.જેમ કોઈના મગના ઢગલામાં આપણા એક મુઠી મગ નાખ્યા,તથા કોઇના તલના ઢગલામાં આપણે તલ નાખ્યા,તે આપણે જાણીએ છીએ તો પણ આપણે નાખેલો મગ તથા તલ, દેખાતા નથી. (જુદા પાડી શકતા નથી.) તેમજ જળમાં નાખેલું લવણ સાકર વગેરે દેખાતું નથી, તો તે જળમાં શું લવણ કે સાકર નથી? છે જ આ પ્રમાણે આઠે પ્રકારે છતી વસ્તુની પણ અપ્રાપ્તિ થાય છે. એ પ્રમાણે પુદ્ગલ તથા જીવ વિગેરેમાં અનેક સ્વભાવોની વિપ્રકર્ષાદિક કારણોને લીધે પ્રાપ્તિ થઈ શકતી નથી એમ સર્વત્ર જાણવું.
૧૨૯
ભાગ-૮ ફર્મા-૧) Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005494 |
| Book Title | Vividh Vishay Vicharmala Part 08 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ratnatrayvijay |
| Publisher | Ranjanvijay Jain Pustakalay |
| Publication Year | 2003 |
| Total Pages | 416 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 6 MB |