________________
વિવિધ વિષય વિચારમાળા ભાગ-૧
( ભોજ રાજાનીરાણીની ક્યા ) ધારા નગરીને વિષે ભોજરાજાને અત્યંત માનનીય શુભંકર નામનો કવિ અત્યંત પ્રિય હતો.તે રાજાનો માનીતો હોવાથી અંતઃપુરને વિષે પણ ફરવાલાગ્યો, અને રાજાની પટરાણીને વિષે લુબ્ધ થયોતેથી રાણી નિરંતર તેને ઘરે જવા લાગી. હવે એકદા તે કવિ પોતાના મહેલના ઝરૂખામાં વર્ષાઋતુને વિષે બેઠેલો હતો તે ત્યાં આવેલીરાણીને રાત્રિને વિષે કહેવા લાગ્યો કે -
વીજ ઝબુકે પગ ઢબે, ધન ગર્જ ન ડરાય, વિષય રસે કરી જીવડો છંહા રીજે તીહાં જાય. ૧
ભાવાર્થ : વીજળીનો ઝબકાર થયા અને પગલું સ્થાપન કરે તથા મેઘ ગર્જાવર કરે છતાં ડર રહે નહિ કારણકે વિષય રસમાં રક્ત રહેલો જીવ જયાં પોતાનું મન રીઝે છે તે સ્થળે જાય છે, અને તે ગમે તેવો ભય હોય તો પણ ગણત્રીમાં ગણતો નથી.
હવે રાણી ચાલી ત્યારે ઘોર અંધકારમાં રાજા પણ તેની પાછળ ચાલ્યો. રાણીએ બારણા ઉઘડાવવા માંડયા આંગળીવડે કરી ટકોરા મારવાથી બારણા ઉઘાડવા આવેલો કવિ અંધકારમય રાત્રિને જાણીને નીચે પ્રકારે બોલ્યો.
અત્યંત વરસાદ વરસે છે, ઘોર અંધકારને વિષે ઘણા સુભટો જાગતા રહેલા છે, તથા ભોજ રાજા તારા પાસે છે છતાં પણ તે કમલાક્ષિ ! તું અહિં આવે છે, માટે હું જાણું છું કે સ્ત્રીયોને ભય હોય જ નહિ. આવુ કવિએ કહેલું રાજાએ સાંભળ્યું તેથી ક્રોધ કરી રાજા પોતાના મહેલમાં ગયો અને રાણી તે કવિના ઘરમાં પેઠી ત્યાર પછી પ્રાતઃકાળે સભાને વિષે આવેલા કવિને રાજાએ કહ્યું કે સ્ત્રીને ભય હોય જ નહિ, તે સાંભળીકવિએકહ્યું કે રાજન ! તે વાત બરાબર
M૨૫૧
૨૫૧
~
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org