________________
s
બૃહત્ ક્ષેત્ર સમાસ વિવેચન—દરેક વિજયને વિરતાર ૨૧૩ યોજનમાં કંઈક ન્યૂન છે. એટલે ૨૨૧૨ યોજન છે. વક્ષસ્કાર, પર્વતને વિસ્તાર પ૦૦ જનને છે અને નદીઓને વિસ્તાર ૧૨૫ જનન છે. ૩૭૦
હવે વક્ષસ્કાર પર્વતનું સ્વરૂપ કહે છે. जत्तो वासहरगिरी, तत्तो जोयणसयंसमोगाढा। चत्तारिजोयणसए, उविडा सव्वरयणमया॥३७१॥ जत्तो पुण सलिलाओ, तत्तो पंचसयगाउओगाढा। पंचेव जोयणसए, उविद्या आसखंध निभा॥३७२॥ છાયા–ત્ર ધતિંત્ર યોગના સમવાદઃ |
चवार योजनशतानि उद्विद्धाः सर्वरत्नमयाः ॥३७१॥ यत्र पुनः सलिलास्तत्र पञ्चशतगव्य॒तावगाढाः। વધૈવ યોગનરાતાચુદ્ધિા નશ્વરનિમા રૂ૭ર.
અર્થ_યાં વર્ષધર પર્વત છે ત્યાં એકસો જન ભૂમિમાં છે, ચારસો જન ઉંચા સર્વરત્નમય છે, વળી જ્યાં નદી છે ત્યાં પાંચસે ગાઉ જમીનમાં અને પાંચસો
જન ઉંચા છે ઘોડાના કંધના આકાર સમાન છે.
વિવેચન–બધા વક્ષસ્કાર પર્વતો-સોળે સોળ વક્ષરકાર પર્વતો સર્વ રત્નમય છે. જે દિશામાં વર્ષધર પર્વત એટલે નિષધ પર્વત અગર નિલવંત પર્વત રહેલો છે તે તરફ આ પર્વત ૧૦૦ જન ભૂમિમાં છે અને ૪૦૦ એજન ઉંચા છે. પછી કમસર ચેડા થડા વધતા વધતા શીતા મહા નદી કે શીદા મહી નદી પાસે ૫૦૦ ગાઉ એટલે ૧૨૫ પેજન ભૂમિમાં અને ૫૦૦ એજન ઉંચા છે. આથી આ પર્વતે ઘોડાએ ડોક ઉંચી કરેલી હોય તેને સરખા દેખાય છે. ૩૭૧-૩૭૨
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org