________________
૩૩૩
જનદષ્ટિએ મહા ભૂગોળ-માનુષાર પર્વતનું સ્વરૂપ मूले दस बावीसे, रुंदो मज्झम्मि सत्त तेवीसे। उवरिं चत्तारिसए,चउवीसे होइ विच्छिन्नो॥४॥५८४॥ છાયા–પૂ શ વિંતિ શો મળે તત ત્રણોવિંશતિ
उपरि चच्चारि शतानि चतुर्विशानि भवति विस्तीर्णः ॥४॥
અથ–મૂલમાં દશબાવીસ (૧૦૨૨) પહોળો, મધ્ય ભાગમાં સાતસે ટોવીસ અને ઉપર ચારસો ચોવીસ જન વિરતારવાળો છે.
વિવેચન—માનુષોત્તર પર્વત જમીન ઉપર ૧૦૨૨ યોજન વિસ્તારવાળે, મધ્ય ભાગમાં ૭ર૩ જન અને ઉપરના ભાગે ૪૨૪ યોજન વિસ્તારવાળો છે.
ઉપરના તલભાગથી નીચે આવતા વિસ્તાર જાણવા માટેની રીત પહેલા કહી ગયા છીએ (લવણ સમુદ્ર અધિકાર ગાથા ૨૫-૨૬ પેજ નંબર ૧૭૩)
ઉપરથી નીચે જેટલા પેજને વિસ્તાર જાણવાની ઈચ્છા હોય તેને પ૯૮ થી ગુણવા, પછી ૧૭૨૧ થી ભાગવા જે આવે તેમાં ૪૨૪ ઉમેરવા.
દા. ત. શિખરથી ૮૬૦ જન ૨ ગાઉ નીચે આવતા કેટલે વિસ્તાર થાય? ૮૬૦ યજન બે ગાઉના અડધા યોજન ૧૭૨૧ થયા. તેને ૫૯૮થી ગુણને ૧૭૨૧થી ભાગવા. ૧૭૨૧૪૫૯૮=૧ ૦ ૨૯૧૫૮ અડધા એ. થયા. આને જવાબ યોજનમાં લાવવા માટે છેદરાશીને ડબલ કરી એટલે ૩૪૪રથી ભાગવા. ૧૦૨૯૧૫૮+૩૪૪૨=૨૯૯ . આવ્યા. આમાં ૪૨૪ ઉમેરતા ૨૯૮+૪૨૪=૭૨૩ એજન થયા. એટલે શિખરથી ૮૬૦ જન ૨ ગાઉ નીચે આવતા માનુષત્તર પર્વતને વિસ્તાર ૭૨૩ એજન જાણવો. આ પ્રમાણે બધે ગણિત કરવું. ૪. (૫૮૪)
હવે માનુષત્તર પર્વતની અત્યંતર પરિધિનું પરિમાણ કહે છે. एगा जोयणकोडी, लक्खा बायाल तीस य सहस्सा। રચય૩પન્ના,મિત પરિપત્રો તરૂાલા(૧૮૬) છાયા– યોગનોટિલા વિવાશિવ ત્રિશા સહ્યાદિત
द्वे शते एकोनपश्चाशदधिके अभ्यन्तरपरिरयस्तस्य ॥५॥
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
