Page Text
________________
नारकोने अवधिज्ञान- केटलुं क्षेत्र प्रमाण होय?
સંસ્કૃત છાયાरलायामवधिर्गव्यूतानि, चत्वारि अर्धचतुर्थानि गुरुर्लधुः क्रमेण । प्रतिपृथिवि गव्यूता), हीयते यावत् सप्तम्यामेकमर्द्धञ्च ॥२५६॥
શબ્દાર્થ સુગમ છે. ભાવાર્ય રત્નપ્રભામાં [ઉત્કૃષ્ટથી] અવધિજ્ઞાનનું ક્ષેત્ર ચાર ગાઉનું અને જિઘન્યથી] સાડા ત્રણ ગાઉનું હોય છે, ત્યારબાદ પ્રત્યેક પૃથ્વીને વિષે બન્ને માનમાં અદ્ધ ગાઉની હીનતા કરતા જવું તે યાવત્ સાતમીમાં ઉત્કૃષ્ટથી એક ગાઉ અને જઘન્યથી અર્ધ ગાઉનું રહે. ૨૫લા
વિશેષાર્થ-અવધિજ્ઞાન શબ્દનો અર્થ અને તેની વ્યાખ્યા દેવદ્ગાર પ્રસંગે કહેવાઈ ગઈ છે.
પ્રથમ રત્નપ્રભાના નારકોનું અવધિક્ષેત્ર ઉત્કૃષ્ટથી માત્ર ચાર ગાઉનું અને જઘન્યથી સાડાત્રણ ગાઉનું, બીજી નરકના નારકોનું ઉત્કૃષ્ટથી ૩ ગાઉનું અને જઘન્યથી ૩ ગાઉનું, ચોથીમાં ઉત્કૃષ્ટથી ૩ ગાઉ અને જઘન્યથી રાા ગાઉનું. પાંચમીમાં ઉત્કૃષ્ટથી ૨ ગાઉ અને જઘન્યથી નવા ગાઉ, છઠ્ઠીમાં ઉત્કૃષ્ટથી ૧ના ગાઉ અને જઘન્યથી ૧ ગાઉ, સપ્તમીમાં ઉત્કૃષ્ટથી અવધિ–દશ્યક્ષેત્ર ૧ ગાઉ અને જઘન્યથી ના ગાઉનું હોય છે. નારક જીવોને આ “અવધિજ્ઞાન’ કહ્યું એમાં મિથ્યાદષ્ટિ નારકોને તો તે જ્ઞાન વિભંગ–વિપરીતપણે થતું હોવાથી તેઓનું એ જ્ઞાન તેમને જોવામાં દુઃખદાયી છે, કારણકે તેથી તેઓ પોતાને દુઃખ દેનારા પરમાધાર્મિક જીવોને તથા અશુભ પુગલોને પ્રથમથી જ સમીપમાં આવતા દેખ્યા કરે છે, તેથી તેઓ બિચારા સતત ચિંતા અને ભય વચ્ચે ભારે કદર્થનાને પામી રહ્યા છે. [૫૯] રૂતિ નવમનાતિકારમ્ | ।। साते नरकवर्तिनी लेश्या, अनन्तर भवे थती लब्धिप्राप्ति तथा तेमन अवधिज्ञान क्षेत्रविषयक यन्त्र ।। नरकनामो लेश्या अनन्तरभवे मनुष्यतिर्यंचपणामां कई कई ન | ૩૦ વરુ ? लब्धि मेळवे?
अवधि अवधि કાપોત ૧ રત્નપ્રભાવાળાને અરિહંત-ચક્રીહરિ–બળદેવ–કેવળી ગતિ
ગાઉ| ૪ ગાઉ
દેશવિરતિ સમ્યકત્વ ૨ શર્કરપ્રભાવાળાને કાપોત | માત્ર ચકીપણું બાદ કરીને શેષ ૭ લબ્ધિ મેળવી શકે | ૩ ગાઉ યા ગાઉ ૩ વાલુકપ્રભાવાળાને કાપોત-નીલ પુનઃ અહીં હરિ—બળદેવ [કુલ ૩] બાદ કરીને પાંચ કહેવીરા ગાઉ| ૩ ગાઉ ૪ પંwભાવાળાને
નીલ | અહીં અરિહંતાદિક આદિની ચાર બાદ કરીને બાકીની ચાર | ૨ ગાઉ રા ગાઉ
કહેવી
૫ ધૂમપ્રભાવાળાને | નીલકૃષ્ણ | અહીં આદિની પાંચ દૂર કરીને યતિ દેશવિરતિ સમ્યકત્વ | ગાઉ ૨ ગાઉ
એ ૩ કહેવી ૬ તમઃપ્રભાવાળાને કુણ આદિની છ કાઢીને દેશવિરતિ, સમ્યકત્વ એ બે જ કહેવી | ૧ ગાઉ | ગાઉ
તમસ્તમ પ્રભાવાળાને | કૃષ્ણ | અહીં એક સમ્યકત્વ જ અનન્તરભવે મેળવે ના ગાઉ| ૧ ગાઉ |
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005475 |
| Book Title | Sangrahaniratnam Bruhat Sangrahani Sutra |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Yashovijay |
| Publisher | Muktikamal Jain Mohan Mala |
| Publication Year | 2003 |
| Total Pages | 1042 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 34 MB |