________________
ગણિત કોયડા
(૧૩૨) માલની અદલાબદલી
ચાર મિત્રો વેપાર કરતા હતા. તેમાં એકની પાસે કેટલાંક ચપ્પુ બીજાની પાસે કેટલીક સૂડીઓ, ત્રીજાની પાસે કેટલીક કાતર અને ચોથાની પાસે કેટલાંક પાકીટો હતાં. હવે જેની પાસે ચપ્પુ હતાં, તેણે દરેક મિત્રને એકેક ચપ્પુ આપ્યું ; જેની પાસે સૂડીઓ હતી, તેણે દરેક મિત્રને એકેક સૂડી આપી; જેની પાસે કાતર હતી, તેણે દરેક મિત્રને એકેક કાત૨ આપી અને જેની પાસે પાકીટો હતાં, તેણે દરેક મિત્રને એકેક પાકીટ આપ્યું.
૩૩
હવે તેમણે સરખે ભાવે વસ્તુઓ વેચી તો દરેકને ૪–૪ રૂપિયા મળ્યા, તો તે દરેક કેટકેટલી વસ્તુઓ લઈને વેચવા નીકળ્યા હશે અને દરેક વસ્તુ શા ભાવે વેચી હશે ? (૧૩૩) કેટલા રૂપિયાનો માલ ?
એક વખત કમુ અને ૨મુ નામની બે બહેનપણીઓ વાતે ચડી. પહેલીએ બીજીને કહ્યું કે મારા પતિ કેટલીક ખાંડ ૫૦ પૈસાની પ૦૦ ગ્રામ લેખે લાવ્યા. અને તેટલો જ ગોળ ૪૦ પૈસાના પ૦૦ ગ્રામ લેખે લાવ્યા. મેં તેમને કહ્યું કે,“જો તમે અરધોઅરધ પૈસાનાં ખાંડ-ગોળ લાવ્યા હોત તો ૧૦૦ ગ્રામ માલ વધારે આવત, તો બહેન ! તેઓ કેટલા રૂપિયાનો માલ લાવ્યા હશે?” બીજીએ કહ્યું ઃ ‘આમાં મને તો કંઈ સમજ પડતી નથી, પણ મારી ભા૨તી તમને કહી આપશે.’ એવામાં રમતી રમતી ભારતી ત્યાં આવી પહોંચી અને તેણે તરત હિસાબ ગણી આપ્યો. તમે કહી શકશો કે કમુનો પતિ કેટલા રૂપિયાનો માલ લાવ્યો હશે ?
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org
