________________
(૫૯ ) પરિજનોએ રાજાને કહ્યું કે “અમે મંત્રીના ગૃહમાં પ્રવેશ કરતાં કુમારને જે છે.” રાજાએ કુમારની શુદ્ધિ મેળવવા માટે પડહ ફેરવ્યું. હવે દિવાકરે મનોરથ શ્રેષ્ઠીને ઘરે જઈને તેને એકાંતમાં કહ્યું કે-“હે શ્રેષ્ઠી ! મારી સ્ત્રીને તે દેહદ થવાથી મેં ઉન્મત્ત થઈને રાજકુમારને મારી નાખે છે. રસવૃત્તિથી એવું અકાર્ય કરી નાખ્યું છે.” પછી વસંતના નામની વેશ્યાને ત્યાં જઈને પણ તે વાત કરી. એ બંને ઉત્તમ હોવાથી તેમણે બંનેએ-શેઠ ને વેશ્યાએ રાજા પાસે જઈને કહ્યું કે-“અમે રાજકુમારને મારી નાખે છે.” તે સાંભળી રાજાએ તે બંનેને અભયદાન આપવાવડે સુસંગતિની પરીક્ષા કરી ને કરાવી. પછી મંત્રીએ રાજાને પોતાને ત્યાં જમવા બેલાવ્યા. રાજાએ ભેજન કર્યા પછી વસ્ત્રાલંકાયુક્ત રાજકુમારને લાવીને તેમના ખેળામાં મૂકે. રાજાએ વિસ્મય પામીને હર્ષિત ચિત્તે પૂછયું કે-“આ શું કર્યું ?” દિવાકર બે કે- “હે રવામિન ! તમારૂં ઉત્તમત્વ જેવું હતું, તેને માટે આ ક્રિયા કરી.”
અન્યદા તે નગરના ઉદ્યાનમાં આનંદ નામના સૂરિ પધાર્યા. તે હકીકત સાંભળીને દિવાકર તેમની પાસે ગયો. વાંદરીને બેઠે. પછી પૂછ્યું કે હે સ્વામી ! સર્વોત્તમપણું કઈ જગ્યાએ હશે ?' ગુરૂએ કહ્યું કે-“સાંભળ–ક્ષિતિપ્રતિષ્ઠિત નામના નગરમાં જિતશત્રુ નામે રાજા હતા. તેને સેમદત્ત નામે મંત્રી હતા. તેણે ત્રણ મિત્ર કર્યા હતા. એક સહમિત્ર, બીજે પર્વમિત્ર ને ત્રીજે પ્રણામમિત્ર. સહમિત્ર સાથે જ આનંદ કરતું હતું, પર્વ મિત્રને પર્વ દિવસે લાવી આનંદ આપતે હતા અને પ્રણામમિત્ર સાથે તે જ્યારે મળે ત્યારે પ્રણામ કરવા પૂરતી જ
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org