________________
અધ્યાય ૩: સૂત્ર ૧૬-૧૮ માનુષેત્તર નામક પર્વતના પૂર્વભાગ સુધી મનુષ્ય છે.
તે આય અને સ્વેચછ છે. જંબૂદ્વીપથી ઘાતકી ખંડે ક્ષેત્રો પર્વત બમણું છે, પુષ્કરાઈ દ્વિપેય એટલાં પર્વત ક્ષેત્રે નમણું છે. માનુષેત્તર નામ ગિરિના પૂર્વભાગ લગી મર્યાં વસે, પ્લે આર્યો એમ ઉભય છે, જાતિ એમની રૂડી દીસે. ૭ ભરતરાવતવિદેહાદ કર્મભૂમડન્યત્ર દેવકુત્તર
કુન્ય: ૧૬ !
પ્રજ્ઞાપદ ૧, મનુષ્યાધિકાર સૂત્ર ૩૨ નૃસ્થિતી પરાપર ત્રિપલ્યોપમન્તર્મુહૂર્ત છે૧૭
ઉત્તરાધ્યયન અધ્યાય ૩૬, ગાથા ૧૯૮૬ તિર્થનીનાં ચ છે ૧૮
પ્રજ્ઞાપના સ્થિતિ પદ ૪, તિગધિકાર દેવકુરુ અને ઉત્તરકુરુ બાદ કરી ભરત, અરાવત, તથા વિદેહ એ બધી કર્મભૂમિ છે.
મનુષ્યની સ્થિતિ-આયુષ્ય ઉત્કૃષ્ટ ત્રણ પલ્યોપમ સુધી અને જઘન્ય અંતમુહુત પ્રમાણુ હેય છે.
તથા તિયાની સ્થિતિ પણ એટલી જ છે.
ઉત્તરાધ્યયન સંસ્થા
(સવૈયા) ભરત, ઐરાવત, વિદેહ આદિ કર્મભૂમિએ પંદર છે, દેવકુ, ઉત્તરકુર, આદિ અકર્મભૂમિ ત્રીસ દિસે; માનવ આયુ સ્થિતિ રહી ત્યાં જઘન્ય અંતમુહૂર્તની, ત્રણ પલ્યોપમ ઉત્કૃષ્ટી ત્યાં અવશ્ય આયુસ્થિતિ બની. ૮
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org