________________
ર૬
તત્ત્વા સૂત્ર
ભાવે પ્રિય લબ્ધિ અને ઉપયોગ રૂપ છે. ઉપયાગ સ્પર્ધાદ્રિ વિષયામાં થાય છે.
સ્પર્શન, રસન, પ્રાણ, ચક્ષુ અને શ્રોત્ર એ ઇન્દ્રિયનાં
નામ છે.
ચામડી જીભને નાક, આંખ ને કાન પાંચ એ; ઇન્દ્રિય। દ્રવ્ય ને ભાવ, બે રૂપે મુખ્ય છે ખરે. ૧૯ ઉપકરણ-આકાર, છે દ્રવ્યે દ્રિય દ્રવ્યેક્રિય એમ બે; ઉપયાગ અને લબ્ધિ, છે ભાવેન્દ્રિય તેમ છે. ૨૦ ક્ષયે પશમથી થાય, જ્ઞાનાવરણુ કના; જે આત્મિક પરિણામ, લબ્ધિની શક્તિ તે તથા. ૨૧ લબ્ધિ થકી જ આકાર, ઉપકરણ તેમ જ; ને ઉપયાગમાં પાછાં, એ ત્રણેય સમાય છે. ૨૨ સ્પર્શ, રસ તથા ગંધ, રૂપ ને શબ્દ પાંચ તે; પાંચેય ઇન્દ્રિયાના એ, ક્રમશઃ શૅય વિષયેા. ૨૩ સ્પર્શી રસગન્ધવ શબ્દાસ્તેષામર્થા:! ૨૧ ॥
નંદી સૂત્ર, ૨૪
શ્રુતમનિન્દ્રિયસ્ય ॥ ૨૨૫
સ્પર્શ, રસ, ગંધ, વણ (રૂપ) અને શબ્દ એ પાંચ. ફ્રેમથી એમના અર્થાત્ પૂર્વોક્ત પાંચ ઈંડિયાના અ શેય છે.
અતિક્રિય-મન-ના વિષય શ્રુત છે.
સત્ર દેહમાં એઠું, અનિન્દ્રિય રૂપી મન; રહે ઇંદ્રિય-આધારે, તેના વિષય છે શ્રુત. ૨૪
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org
