________________
જયાચારણુ વિદ્યાચારણે જનતિમા વાંદી છે તે વિષે ૮૫ જોવે છે તે ગોચરીને આલોવતા નથી, પરંતુ તેમાં પ્રમાદે કરીને લાગેલા દોષને આલોવે છે, તિમ ચારણમુનિઓને પણ લબ્ધિ ઉ પછવન તે પ્રમાદગતિ છે; વળી બીજું પ્રમાદનું સ્થાનક એ છે જે લબ્ધિના બળથી તારવેગની પરે શીધગતિએ ચાલ્યા જતાં રસ્તામાં તિર્થયાત્રા પ્રમુખ સાશ્વતાં અસાચતાં જીનમંદીર રહી જપ છે એ સંબંધી ચિતમાં ઘણો જ ખેદ ઉત્પન્ન થાય છે; આ પ્રમાણે તીરના વેગની પરે ગયાતિ પણ આલોયણ સ્થાનક કહીએ.
વળી જેહાએ અરિહંતને શેત્ય કરાવવા માટે સુત્રપાઠ લખ્યો છે તેમાં ફેરફાં એ બે શબ્દનો અર્થ ધર્મદેવ સમાન જ્ઞાન વતની એમ કર્યો છે તે ખોટો કર્યો છે, કેમકે –
. અર્થ–દેવરૂપ ત્ય એટલે જનપ્રતિમાની જેમ ગુવાર િક. સેવા કરું છું એ અર્થ ખસે છે. મુખે જેને અને તેના ઢકો આ બંને શબ્દને દ્વિતીયાવિભક્તિના વચન છે. એટલુંજ સમજ્યા છે, પરંતુ વ્યાકરણના જ્ઞાન વિના શુદ્ધ વિભક્તિ અને તેના અર્થનું ભાન ક્યાંથી થાય? ફકત પોતાની અસત્ય વાત સિદ્ધ કરવાને વાતે જ અર્થ ઠીક આવે તે લાગુ કરી દે એવો તિઓનો દુરાશય છે એવું આ બાબતથી પ્રત્યક્ષ ઠરે છે.
ત્યારપછી સમવાયાંગ સૂત્રો ચિત્યક્ષ સંબંધી પાઠ નાખ્યો છે. તે આ ઠેકાણુ લાગુ પડતો નથી તેમજ તિ પાઠ નાંખવાનું પ્રયોજન પણ નથી પરંતુ ફક્ત ચોપડી મોટી કરવી અને અમે ઘણું સુત્રપાઠ નાંખ્યા છે એવું દેખાડી ભદ્રિક જીવને પોતાના ફંદમાં ફસાવવા એજ મુખ્ય હેતુ જણાય છે. વળી તે જગ્યાએ ચિત્યવક્ષ કહ્યા છે તે જ્ઞાનની નિશ્રાએ કહેલા નથી પરંતુ ચોતરાબંધ વૃક્ષનું નામજ ચૈત્યવૃક્ષ છે અને તે અમે આ અધિકારમાં જ પૂર્વે જણાવી ગયેલા છીએ. ભગવંત જે વૃક્ષ નીચે કેવળજ્ઞાન પામ્યા છે તે વૃક્ષ ચોતર સહીત હતા અને તેથી જ તેને ચિત્યક્ષ કહ્યા છે એમ સમજવું પણ ચિત્ય શબ્દનો અર્થ જ્ઞાન સમજવો નહીં.
વળી તેને ટુંકો બત્રીશસ્ત્ર સિવાય બીજું કાંઈ માનતા નથી
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org
