________________
સમ્યગ્દર્શન
સમકિત પામ્યા પછીથી જીવના ભવની ગણત્રી (મેક્ષ પામવા માટે કેટલા ભવ હવે ખાકી રહ્યા તે ) વ્યવહારથી શરૂ થાય છે, અને નિશ્ચયથી ‘ક્ષાયિક ' સમકિત પામ્યા પછી ગણાય છે.
"
૪૦
સમ્યગ્દર્શનના પ્રકાર :
માહનીય કર્મીની સાત પ્રકૃતિ અનંતાનુબંધી કષાયની ૪ ને દર્શનમેહનીયની ૩–ના ઉપશમ, યાપમ કે ક્ષય પ્રમાણે સમક્તિના પ્રકાર કહ્યા છે. તે મુખ્યત્વે ચાર છે. 13 (૧) ઉપશમ (ર) ક્ષયાપશમ (૩) વેદ ને (૪) ક્ષાયિક સમકીત. પાંચમુ· · સાસ્વાદન ' કહ્યું છે, પણ તે સમક્તિ પામેલા પડિવાઈનુ છે તેથી અમે અલગ લીધું નથી.
(૧) ઉપશમ સમકિત ઃ- ઉપરોક્ત સાતે પ્રકૃતિ ઉપશમ - ઉપશાંત કરે તેને ‘ ઉપશમ સમકિત ' કહેવાય છે. ઉપશમ એટલે હજી પ્રકૃતિએ નાશ ન પામી હોય ને સત્તામાં પડી હાય, એટલે કે રાખથી ભારેલા અગ્નિની જેમ ઉપશાંત થયેલી હાય – વર્તમાનમાં તેના ઉદય ન હાય એટલેક અંધ કરાવે નહિ. પણ નિમિત્ત મળતાં ભભૂકે ખરી.
તેની સ્થિતિ જઘન્ય – ઉત્કૃષ્ટ અંતર્મુહૂતની છે. ત્યાંથી આગળ વધે તા થયેાપશમ કે ક્ષાવિક સમક્તિને પામે ને પાછા પડે તા ફરી મિથ્યાત્વમાં જાય.
આ સમક્તિ ચેાથાથી ૧૧મા ગુઠાણા સુધી હોય.
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org
