________________
સ્થાનાંગ સૂત્ર
१२८ तओ रुक्खा पण्णत्ता. तं जहापत्तोवए. फलोवए. पुष्फोवए. વામેવ તમો પુસિનાયા વળત્તા તં નહીં.
पत्तो वा रुक्खसमाणा. पुष्फो वा रुक्खसमाणा. फलो वा रुक्खसमाण. तओ पुरिसजाया पण्णत्ता. तं जहाનામ-રિસે. ટવળ પુરશે. વવ-પુરિસે. तओ पुरिसजाया पण्णत्ता. तं जहाનાળ-પુરિસે, વંતળવુત્તેિ, ચરિત્ત-પુરસે. तओ पुरिसजाया पण्णत्ता तं जहाવેવ-પુરિસે ચિન્હેં-જ્યુરિસે ગમિજાવ-પુરિસે. तओ पुरिसजाया पण्णता. तं जहाउत्तम - पुरिसा मज्झिम- पुरिसा जहण्णपुरिसा. उत्तम - पुरिसा तिविहा पण्णत्ता तं जहा - धम्म-पुरिसा भोग-पुरिसा कम्म- पुरिसा. धम्म- पुरिसा अरिहंता भोग - पुरिसा चक्कवट्टी, कम्म-पुरिसा વાસુરવા.
मझिम- पुरिसातिविहा पण्णत्ता. तं કળા, મોળા, રાયન્ના. जहण-पुरिसा तिविहा पण्णत्ता. तं
दासा भयगा भाइलगा. ९
१२९ तिविहा मच्छा पण्णत्ता. तं जहाપંડયા, પોયયા, સંમુષ્ઠિના.
નહા
Jain Educationa International
નહા
अंडया मच्छा तिविहा पण्णत्ता. तं जहाરૂથ્થો, પુરિતા, નવુંસT. જોયયા મચ્છા તિવિહા વળત્તા. તં નહીંરૂસ્થી, રિસા, નપુંસા. तिविहा पक्खी पण्णत्ता. तं जहा
છ
વૃક્ષા ત્રણ પ્રકારના કહેલ છે, જેમ કેપત્રયુક્ત, ફૂલયુકત, પુષ્પમુકત. એવી જ રીતે ત્રણ પ્રકારના પુરૂષા કહેલ છે, જેમ કે (૧) પત્રવાળા વૃક્ષની સમાન (પેાતાના શિષ્યને
સૂત્ર આપનાર), (૨) ફૂલવાલા વૃક્ષની સમાન (ફુલ સ્થાનીય સૂત્રને અ અ પનાર) (૩) ફૂલવાળા વૃક્ષની સમાન (સૂત્રા અને આપનાર)
ત્રણ પ્રકારના પુરૂષ કહેલ છે, જેમકેનામપુરૂષ, સ્થાપના પુરૂષ અને દ્રવ્યપુરૂષ. ત્રણ પ્રકારના પુરૂષ કહેલ છે. જેમ કેજ્ઞાનપુરૂષ, દર્શનપુરૂષ અને ચરિત્રપુરૂષ. ત્રણ પ્રકારના પુરૂષ કહેલ છે. જેમકેવેદપુરૂષ (પુરૂષ વેનેા અનુભવ કરનાર) ચિહ્નપુરૂષ ( પુરૂષના ચિહ્નવાળા અને અભિલાપ પુરૂષ (શબ્દમાત્રથી પુરૂષ, યથા-ઘટ) ત્રણ પ્રકારના પુરૂષ કહેલ છે, જેમ કેઉત્તમ પુરૂષ મધ્યમપુરૂષ અને જધન્યપુરૂષ. ઉત્તમ પુરૂષ ત્રણ પ્રકારના કહેલ છે, જેમ કેધ પુરૂષ, ભાગપુરૂષ અને કમ`પુરૂષ. ધર્મપુરૂષ અન્ત દેવ છે. ભાગપુરૂષ ચક્રવતી છે અને કર્મ પુરૂષ વાસુદેવ છે.
મધ્યમ પુરૂષ ત્રણ પ્રકારના કહેલ છે, જેમ કેઉગ્રવશી, ભાગવંશી અને રાજન્યવશી. જધન્ય પુરૂષ ત્રણ પ્રકારે કહેલ છે. જેમકેદાસ, નૃત્ય અને કૃષિદ્વિમાં ભાગ લઈને કામનાર. મત્સ્ય (મચ્છ) ત્રણ પ્રકારે કહેલ છે, જેમ કેઅંડજ, પાતજ અને સમુઈિમ. અંડજ મત્સ્ય ત્રણ પ્રકારે કહેલ છે. જેમ કેશ્રીમત્સ્ય, પુરૂષમત્સ્ય અને નપુંસકમત્સ્ય. પેાતજ મત્સ્ય ત્રણ પ્રકારે કહેલ છે, જેમ કેસ્રી, પુરૂષ અને નપુંસક.
પક્ષી ત્રણ પ્રકારના છે, અંડજ, પાતજ અને સમુઈિ મ.
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org