________________
સમ્યગ્દર્શનનાં પ્રકીર્ણ કિરા
[ ૪૪૧ પુણ્યના ભાગવટા કે પાપના ભાગવટો બન્નેય આ ગુણુથી નિર્જરાનાં કારણ બની શકે છે. આ ગુણુ દુઃખની સામગ્રી કરતાં પણુ સુખની સામગ્રીમાં ખૂબ જ વિરક્તતા પેદા કરી દે છે. આ ગુણની અનુપમતા યથા રૂપમાં અનુભવાવી, એ અનુભવ વિના શકય નથી. આ ગુણુ પામનારા સંસારના મહેમાન બની જાય છે, એટલે ફે–આ ગુણના સ્વામીએ સંસારથી પ્રતિકૂળ બને છે, ત્યારે સસાર તેને અનુકૂળ બને છે. સંસારમાં સાચા સુખને અનુભવ પણ આ ગુણના સ્વામીઓ માટે જ અનામત છે.
તત્ત્વવેદન :
સમ્યગ્દર્શનના પ્રભાવે અનંત ઉપકારી શ્રી અરિહંત પરમાત્માઆએ ફરમાવેલાં તત્ત્વાનું વેન એટલે શ્રદ્ધાન આત્માને થાય છે, એ કારણે સમ્યગ્ઝનને ‘તત્ત્વવેદન' પણ કહેવાય છે. સાચુ· તત્ત્વવેદન આત્માને સંસારથી ઉદાસીન બનાવે છે. અનુકૂલ સામગ્રીમાં થતી આસક્તિ અને પ્રતિકૂળ સામગ્રીમાં થતા ઉદ્વેગ-એ ઉભય આત્માને હાનિકર છે. અને એ ઉભયના વિનાશ થાય ત્યારે સાચા ઉદાસીનભાવ આવે છે. એવા ઉદાસીનભાવને પામવા માટે તત્ત્વવેદન આવશ્યક છે. શ્રી જિનેશ્વર ભગવાનેાએ ફરમાવેલા જીવાદિના સ્વરૂપનું સાચુ શ્રદ્ધાન, એ આત્માને ચઢેલા મે।હિવષના નાશ માટે જડીબુટ્ટીની ગરજ સારનારુ છે. જગતને એના સ્વરૂપમાં જાણવા માટે આ તત્ત્વવેદન ખૂબ જ આવશ્યક છે. વૈરાગ્ય માટે પણ ભવના સ્વરૂપનું જ્ઞાન આવશ્યક છે અને એ જ્ઞાન માટે તત્ત્વવેદન ખૂબ જ જરૂરી છે.
સમ્યગ્દર્શન સાથે દુઃખના નાશ અને સુખને આર્ભ :
આ સમ્યગ્દર્શન કર્માંજનિત ગાઢ રાગદ્વેષના પરિણામરૂપ ગ્રંથિને ભેદ થયા વિના થતું નથી. આ ગ્રંથિના ભેદપૂર્વે આત્માને નિખિડ કમથી જન્ય એવું જે સ`સારદુઃખ હાય છે, તે ગ્રંથિભેદ પછી નથી રહેતુ. અને એથી ઉપકારીએ આ સમ્યગ્દર્શનને દુઃખાન્તકર તરીકે
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org
