________________
૨૪૨
ઉ. જ્યાં હિંસા, સ્વછંદ અને દેષ ન હોય ત્યાં ધર્મ છે. ૮૬૦ પ્ર. પાપ ટળે તે ધર્મ થાય એ વાત બરાબર છે ? ઉ. હા, બરાબર છે. પરંતુ વાસ્તવમાં પાપ ક્યારે છૂટે ? બધા
પાપમાં સર્વોત્કૃષ્ટ પાપ તે મિથ્યાત્વ છે. પહેલાં તે પાપ છૂટે, ત્યારે ધર્મ થાય. આત્મા ચૈતન્યઘન છે, તેને છેડીને પરસંગથી લાભ
માનવો તે મિથ્યાત્વ છે. ૮૬૧ પ્ર. સંસારમાં રહીને શું ધર્મ ન થાય ? ઉ. સંસારમાં અલિપ્તભાવે રહે છે તેઓ બને તેટલો વિચાર-વિવેક
રાખે તે ધર્મને અંશ રાખી શકે. બાકી સંસારની જેટલી પ્રવૃત્તિ
કરે તે તે સાવદ્ય જ છે. ૮૬૨ પ્ર. ધર્મ અને અધર્મને આધાર કેન ઉપર છે ? ઉ. એક તરફ સંગ અને બીજી તરફ સ્વભાવ; બને એક જ સમયે
છે. ત્યાં દષ્ટિ કેના ઉપર પડી છે, તેના ઉપર ધર્મ–અધર્મને આધાર છે. સંયોગ ઉપર દષ્ટિ છે તે અધર્મ થાય છે અને
સ્વભાવ ઉપર દૃષ્ટિ છે તે ધર્મ થાય છે. ૮૬૩ પ્ર. જેને ધર્મ કરે છે તેને સર્વ પ્રથમ શું કરવું જોઈએ ? ઉ. જેણે ધર્મ કરે છે તેણે સૌ પ્રથમ તે કુદેવ-કુશાસ્ત્ર-કુગુરુની
શ્રદ્ધા છોડવી જોઈએ. રાગદ્વેષવાળા દેવ, પરિગ્રહધારી આત્મજ્ઞાનરહિત ફજ્ઞાની ગુરુ તથા ખોટી શાસ્ત્રોની મહિમા અને ભક્તિ છોડવી જોઈએ તથા હિંસા, જૂઠ, ચોરી, શિકાર, પરસ્ત્રીસેવન, વેશ્યાગમન જુગાર આ સાત પ્રકારનાં વ્યસનને પણ ત્યાગ કરે જોઈએ. અન્યાયી કાર્યો પ્રત્યે ગ્લાનિ હોવી જોઈએ. આ રીતે કુદેવાદિની શ્રદ્ધા વગેરેને ત્યાગ કરી વીતરાગ પરમદેવ, નિગ્રંથગુરુ તથા અનેકાંત વસ્તુને બતાવનારા શાસ્ત્રોની શ્રદ્ધા કરવી જોઈએ, ભક્તિ કરવી જોઈએ, મનન કરવું જોઈએ. સતદેવ-શાસ્ત્રગુરુની સાચી શ્રદ્ધા કરે અને આત્માની ઓળખાણ કરે ત્યારે અનંતાનુબંધી કર્મ તથા મિથ્યાત્વને નાશ થાય અને સમ્યફદર્શન-જ્ઞાન
પ્રયજન તો એક આત્માનું જ રાખવું. આત્માને રસ લાગે ત્યાં વિભાવને રસ નીતરી જાય છે,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org