________________
૧૭૩
કહ્યુ' છે કે એક સમયમાં દસ નપુ ંસક (કૃત નપુ ંસક), વીસ સ્ત્રીએ, અને એકસા આઠ પુરુષે વધુમાં વધુ સિદ્ધ થઈ શકે છે. બંને વચ્ચેની સિદ્ધિનુ અંતર જયન્ય એક સમય અને ઉત્કૃષ્ટ છ માસનુ હાય છે. જો કે દિગંબર મત પ્રમાણે નપુ ંસક અને સ્ત્રીઓના મેાક્ષ ન હોય અને તે અપેક્ષાએ વધારેમાં વધારે એક સમયે ૧૦૮ જીવ. મુક્ત થાય.
૫૯૩ ×. એક સે સાઠ જીવા ઉત્કૃષ્ટ રીતે એક સમયમાં સિદ્ધ થાય તે ભરત ક્ષેત્રમાંથી જ ને ?
ઉ. ના; અઢી દ્વીપના પદર ક્ષેત્રા મળીને પાંચ ભરત, પાંચ ઈરવત, પાંચ મહાવિદેહ આર્દિ દ્વીપમાં બધા ક્ષેત્રના મળીને એકસે આઠ જીવા વધારેમાં વધારે એક સમયમાં સિદ્ધ થાય એવું જ બને છે.
પીસતાળીસ લાખ ચેોજનના અઢી દ્વિપમાં એક રજકણ જેટલી જગ્યા પણ એવી નથી કે જ્યાંથી અનંત જીવા મેાક્ષે ગયા ન હાય. અહીંયા બે હજાર કાસના એક ચેાજન ગણવા. જેણે ધર્માં કરવા હોય ને સુખી થવું હોય તે મેાક્ષાથી એ પહેલામાં પહેલાં શું કરવું ?
ઉ. કરાડા ઉપાય કરીને પણ પહેલાં સ્વ-પરનુ ભેધ્નાન કરવું. ભેદજ્ઞાન વડે અંતરમાં આત્માને કથી જુદે જાણવા. પરથી ભિન્ન પોતાના આત્માનું જ્ઞાન તે જ સાચુ ભેદજ્ઞાન છે. મારા આત્મા તેા જ્ઞાનસ્વરૂપ છે, જ્ઞાનસ્વરૂપથી જુદા જે કાર્ય શુભાશુભ રાગ કે ધનકુટુંબ. વગેરે સયાગ તે હું નથી.
૫૫ ×. અત્યાર સુધી કેટલા જીવા માક્ષે ગયા છે ? જો બધા જીવા માક્ષે જાય તા સ ંસાર ઉચ્છેદ ન થઈ જાય ?
૫૪ પ્ર.
ઉ. એક સમયમાં જધન્ય એક અને વધારેમાં વધારે એક સમયે ૧૦૮ જીવ મુક્ત થાય. એથી વિશેષ ન થાય. અને પ્રત્યેક સમયે એકસા આઠે જીવ મુક્ત થયા જ કરે છે એમ ગણીએ તા તે પરિણામે ત્રણે કાળમાં જેટલા જીવ મેાક્ષ પ્રાપ્ત થાય, તેટલા જીવની અનંત સંખ્યા થઈ અને તે સ ંખ્યા કરતાં સંસારી જીવાની સ ંખ્યા
ચેાગ્યતા માટે બ્રહ્મચર્ય' એ માટું સાધન છે, અસત્સંગ એ મેાટુ વિઘ્ન છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org