________________
ચાર ગતિ
૨૪૬ પ્ર. ચાર ગતિ કઈ ? - ઉ. નરક, તિર્યંચ, મનુષ્ય અને દેવ. ૨૪૭ પ્ર. દુનિયામાં એક જાતના મનુષ્ય છે તે તેઓ ક્યાંથી આવે છે ને
ક્યાં જાય છે? ઉ. ચાર ગતિ (નરક, તિર્યંચ, મનુષ્ય અને દેવ)માંથી આવે છે અને
તેમાં જાય છે. ૨૪૮ પ્ર. ચોરાસીના ફેરા કહે છે તે શું ? ઉ. ચાર ગતિની ચોરાસી લાખ પ્રકારની યોનિઓ શાસ્ત્રકારોએ વર્ણવી
છે. નિત્ય નિગોદ, ઈતરનિગોદ, પૃથ્વીકાય, જળકાય, અગ્નિકાય, વાયુકાય દરેકની સાત લાખ, વનસ્પતિકાય દશ લાખ, બે ઈન્દ્રિય, ત્રણ ઈન્દ્રિય, ચાર ઈન્દ્રિય દરેકની બે લાખ, દેવ, નારકી, તિર્યંચ પંચેન્દ્રિય દરેકની ચાર લાખ અને મનુષ્યની ચૌદ લાખ
૭ + ૭ + ૭ + ૭ + ૭ + ૭ = ૪૨
૧૦ = ૧૦ ૨ + ૨ + ૨ = ૬ ૪+૪+ ૪ = ૧૨
૧૪ = ૧૪
કુલ ૮૪ એમ એકેન્દ્રિયની પર લાખ, બે ઈન્દ્રિય, તે ઈન્દ્રિય અને ચાર ઇન્દ્રિયની છ લાખ અને પંચેન્દ્રિયની ૨૬ લાખ યોનિ થાય. (એમ આ કુલ
ચાર્યાશી લાખ યોનિમાં અનંતાજીએ અનંતવાર જન્મમરણક્ય છે.) ૨૪૯ પ્ર. ચાર ગતિ કે સંસાર ક્યારથી શરૂ થયે હશે અને ક્યારે બંધ થશે? ઉ, આ સંસાર અનાદિ છે અને ચાર ગતિ પણ અનાદિ છે અને
નાશ પામશે તેમ પણ નથી. (જુઓ પ્રશ્ન-૩૫-૨૧૬) સેયની અણીના અગ્રભાગ જેટલી સાધારણ વનસ્પતિકાયમાં અસંખ્યાત
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org