Page Text
________________
શાસ્ત્રના ગહન વિચારો કર્મવાદ, યોગ સાધના, આત્મસ્વરૂપ અને તેની પ્રાપ્તિમાં ઉપકારક મોહનિસ્પૃહ, નિર્ભય, નિર્લેપ, ક્ષમા, ઈન્દ્રિયવિજય, મૌન જેવા વિષયોને સ્થાન આપ્યું છે. આ ગીતાની સમગ્ર વિચારસૃષ્ટિ આત્મજાગૃતિ, આત્મ સુધારણા અને આત્મસ્વરૂપ પ્રાપ્તિમાં માર્ગદર્શક બને
આ ગીતા કાવ્યની વિશેષતા એ છે કે કવિએ સૌ પ્રથમ પૂર્ણાષ્ટકની રચના કરી છે. કવિનો આ શુભ વિચાર સહેતુક છે. આત્મા પૂર્ણ સ્વરૂપને પામે તે માટેના વિચારો દ્વારા શાશ્વત સ્વરૂપ-મુક્તિ માટેનો રાજમાર્ગ બાકીના અષ્ટકમાં છે.
- જ્ઞાનસાર અને જિનગીતા એ શબ્દપ્રયોગો અર્થપૂર્ણ છે. જિનેશ્વર ભગવંતોએ પોતાના કેવળજ્ઞાનના પ્રકાશથી જીવ જગત શિવપદની પ્રાપ્તિનો જે ઉપદેશ આપ્યો હતો તેનું ગીતાર્થ ગુરુઓએ પોતાના જ્ઞાનના આધારે વિવિધ ગ્રંથોમાં નિરૂપણ કર્યું છે. એટલે આ વિચારોમાં જિનવાણીનાં ગુણગાન ગાવામાં આવ્યાં છે. આગમ શાસ્ત્રના અગાધ જ્ઞાનને પાર પામવાની આ કળિકાળના જીવોના જ્ઞાનનો ક્ષયોપશમ ઉચ્ચ કોટિનો નથી ત્યારે તેના સારભૂત વિચારો અષ્ટકમાં વ્યક્ત કર્યા હોવાથી જ્ઞાનસાર એવો શબ્દ પ્રયોગ યથાર્થ લાગે છે. એટલે જિનગીતા જ્ઞાનસાર નામ સાર્થક છે.
સંસ્કૃત શ્લોકોમાં કવિનું સંસ્કૃત ભાષાનું પ્રભુત્વ નિહાળી શકાય છે. પ્રત્યેક શ્લોકમાં તત્વજ્ઞાનના વિચારનો રણકાર સંભળાય છે.
આ મહાગ્રંથના પ્રયોજન વિશે કવિ જણાવે છે કે - સ્પષ્ટ જે અષ્ટકે ટાંકયું તત્ત્વ પામ્યો સુનીશ ; જ્ઞાન સાર સુ ચારિત્ર, તે મહોદય પામશે.
* શ્લોક - ૫ અનુ. (પા. ર૬૧) પ્રજ્ઞાવાન ગુરૂ દેવસુર ગરછમાં, સ્વચ્છા ગુણોનો ગણી; જીતારિ વિજયા મહામહિમના, બધુ નયાદિવિજય; શિષ્ય ન્યાય વિશારદ શ્રી સુયણે, આ જ્ઞાનસાર ગ્રંથ્યો; . અધ્યાત્મીજન પ્રીતિકારણ હજો, આ સારનો સાર જે.
-(પા. ર૭૩)
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005257 |
| Book Title | Jain Gita Kavyono Parichay |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kavin Shah |
| Publisher | Kusum K Shah Bilimora |
| Publication Year | 2001 |
| Total Pages | 278 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 10 MB |