________________
પિચ્છેષણ નેધ –જે તપ ન કરતો હોય છતાં તપસ્વી કહેવડાવવાને ઢોંગ કરે છે. તેમજ વાણું, રૂપ તથા આચરણ સુંદર ન હોય છતાં સુંદરતાને ઢાંગ કરે તે ચાર ગણાય છે. [૪૭] કિબિષ જાતના હલકા દેવલોકમાં ઉત્પન્ન થયેલે તે સાધક
દેવપણું પામીને પણ “કયા કર્મથી મારી આ ગતિ થઈ” તેને જાણી શકતા નથી.
નેંધ –- ઉચ્ચટિના દે જ ઉત્તમ પ્રકારના ભોગસુખ પામે છે. તેમજ પૂર્વકાળના જીવનને જાણી શકે તેવી શક્તિ પણ તેજ મેળવે છે. [૪૮] તે કિબિષદેવ ત્યાંથી ચવીને (ગતિ કરીને) મુંગા (ન બેલી શકે
તેવા) બકરાની યોનિને પામે છે. અથવા નરકોનિમાં કે તિર્યંચ યોનિમાં ગમન કરે છે કે જ્યાં (સમ્યક્ત્વ) સધની પ્રાપ્તિ
અતિ અતિ દુર્લભ છે. [૪૯] આવા દોષને જોઈને જ જ્ઞાતપુત્ર ભગવાન મહાવીરે કહ્યું છે કે
બુદ્ધિમાન સાધક લેશમાત્ર પણ માયા કે અસત્ય થતું હોય
તેને છેડી દે. [૫૦] આ પ્રમાણે સંયમી ગુરુઓ પાસેથી ભિક્ષાની ગવેષણશુદ્ધિને
શીખીને તથા ઈનેિ સમાધિમાં રાખીને તીવ્ર સંયમી અને ગુણવાન ભિક્ષુ સંયમમાં વિચરે.
નેંધા-નિર્ભયતા એ ભિક્ષુનો મુદ્રાલેખ છે. સંતેષ એ એને સદાને સંગી સુદદ્દ છે. તેથી ભિક્ષા હાજર હોવા છતાં ન મળે કે અકચ્ચ હેવાથી છોડી દેવી પડે તો પણ તે દીન કે કાચર બનતો નથી.
રસવૃત્તિને ત્યાગ, પૂજા સત્કારની વાંછાને ત્યાગ અને અપચ્ચે વસ્તુઓનો ત્યાગ એ ભિક્ષુની વૃત્તિના સહજ ગુણો છે. સગુણના ભંડારમાં તે વૃદ્ધિ કરતો કરતો તે સહજાનંદની લહેરમાં જ એકાંત મસ્ત રહે છે.
એમ કહું છું. એ પ્રમાણે પિáષણ નામનું પાંચમું અધ્યયન પૂર્ણ થયું.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
