________________
જૈન કોસ્મોલોજી _ _ _ -----
અધોલોક
----.._
18)
लवनपति हेवो
ફ્રિ પહેલી નરકના જીવોને રહેવાના સ્થાનને રત્નપ્રભા નામક પૃથ્વી કહેવાય છે અને તેની જ સપાટી પર આપણે બધા વસીએ છીએ. તે રત્નપ્રભા નારકની પૃથ્વી ૧,૮૦,૦૦૦ (એક લાખ એંસી હજાર) યોજન જાડી છે તેના ઉપરના અને નીચેના ૧,OOO-૧,OOO યોજન છોડીને વચ્ચેના ૧,૭૮,OOO (એક લાખ અઠ્યોતેર હજાર...) યોજનમાં તેટલી ઉંચાઈવાળા ૨૫ માળની બિલ્ડીંગ કલ્પના કરો... હવે બિલ્ડીંગના ૧, ૩, ૫, ૭, ૯, ૧૧, ૧૩, ૧૫, ૧૭, ૧૯, ૨૧, ૨૩, ૨૫ (એકિ સંખ્યાના) નંબરના માળમાં પહેલી નરકના જીવો રહે છે. ત્યાં તેઓ ઉત્પન્ન થાય છે અને પોતે કરેલા પાપોને ભોગવતા દુ:ખમય જીવન પસાર કરે છે.
હવે વચ્ચેનાં જે ૨, ૪, ૬, ૮, ૧૦, ૧૨, ૧૪, ૧૬, ૧૮, ૨૦, ૨૨, ૨૪ નંબરના માળ છે. તેમાં ૨ અને ૨૪ નંબરનાં માળનો ભાગ ખાલી છે અર્થાતુ ત્યાં દેવ કે નારકનો વસવાટનથી. તેથી વચ્ચેના ૪, ૬, ૮, ૧૦, ૧૨, ૧૪, ૧૬, ૧૮, ૨૦, ૨૨ નંબરના માળની જગ્યામાં આ ૧૦ પ્રકારના ભવનપતિ દેવોના નિવાસસ્થાન છે. હવે આ ૧૦ ભવનપતિ દેવોની સામાન્ય વિગતો જણાવવામાં આવે છે. તે આ પ્રમાણે...
વસ્ત્ર
કેમ ભવનપતિ | દક્ષિણેન્દ્રના ઉત્તરેન્દ્રના દક્ષિણે|ઉત્તરેન્દ્ર બને શ્રેણી નિકાય નામો | નામો | નામો ભવન | ભવન | ભવન
સંખ્યા | સંખ્યા | | સંખ્યા
દક્ષિણ | ઉત્તર | દક્ષિણના | ઉત્તરના સામાનિક| સામાનિક | આત્મરક્ષક] આત્મરક્ષક
વર્ણ
અસુરકુમાર
ચમરેન્દ્ર
બલીન્દ્ર
૩૪ લાખ | ૩૦ લાખ
૬૪ લાખ| ચૂડામણિ
રક્ત*
૬૪,000] ૬૦,૦ળ
૨,૫૬,૦૦૦ ૨, ૪૦,00
નાગકુમાર
ધરણેન્દ્ર
ભૂતાનેન્દ્ર
૪૪ લાખ ૪૦ લાખ
૮૪ લાખ
ફેણી
નીલ
૬,OOO
૬,
૨૪,000
૨૪,00
સુપર્ણકુમાર
વેવૃદેવેન્દ્ર
વેણદાલીન્દ્ર
| ૩૮ લાખ ] ૩૪ લાખ
૭૨ લાખ
સુવર્ણ
શ્વેત
૬,૦૦૦
૬,
0
૨૪,00
૨૪,
વિદ્યુતકુમાર | હરિકાનેન્દ્ર
હરિસહેન્દ્ર
૪૦ લાખ | ૩૬ લાખ
૭૬ લાખ
વજ
ܪܐ
૬,૦૦૦.
૬,%
૨૪,000
૨૪,000
૫
|
અગ્નિકુમાર | અગ્નિશિખેન્દ્ર |અગ્નિમાનવેન્દ્ર ૪૦ લાખ|૩૬ લાખ |
૭૬ લાખ |
કલશ
| RT
દ,OOO | | ૬,
0
૨૪,000
૨૪,000
દ્વીપકુમાર |
પૂર્ણેન્દ્ર | વિશિષ્ટન્દ્ર | J૪૦ લાખ T૩૬ લાખ
૭૬ લાખ) સિંહ
૬,
૦
દ,
0
૨૪,00
૨૪,
૦
|
T To Tv I
ઉદધિકુમાર | જલકાત્તેન્દ્ર | જલપ્રત્યેન્દ્ર |૪૦લાખ | ૩ર લાખ
૭૬ લાખ |
શ્વેત
નીલ
૬,૦%
| દ,
0
૨૪,000
૨૪.CO
દિશિકુમાર |અમિતગતીન્દ્ર અમિતવાહને ૪૦ લાખ |૩૬ લાખ
૭૬ લાખ
હાથી
સુવર્ણ
શ્વેત
૬,૦૦૦ | ૬,૦૦૦
૨૪,૦૦૦
૨૪,000
વાયુ કુમાર | વેલેબેન્ક |
પ્રભજનેન્દ્ર પ૦ લાખ ૪૬ લાખ
૯૬ લાખ |
મગર
નીલ
રક્ત
૬,૦૦૦
૬,000
૨૪,000
૨૪,000
૧૦
સ્વનિતકુમાર
ઘોષેન્દ્ર |
મહાપોપેન્દ્ર ૪િ૦ લાખ ૩૬ લાખ
૭૬ લાખ |
સરાવ
સુવર્ણ | શ્વેત | ૬,૦૦૦ | ૬,000 | ૨૪,૦૦૦ | ૨૪,000
જ ક્રોડ | ૩ ક્રોડ
૭ ક્રોડ
૬ લાખ
૬૬ લાખ
૭૨ લાખ
૪ આ ૧૦ ભવનપતિ દેવોના કુલ સાત ક્રોડને બહોતેર લાખ (૭,૭૨,૦૦,૦૦૦) ભવનો આવેલાં છે તે દરેક ભવનમાં શાશ્વત જિનેશ્વર ભગવંતોનું એકેકજિનાલય આવેલું છે. તે દરેક જિનાલયમાં ૧૮૦-૧૮૦ભગવાન છે. તેથી ૭,૭૨,૦,૦૦૦ (સાત કોડને બહોંતેર લાખ) જિનાલયોમાં બિરાજમાન કુલ ૧૩,૮૯,૬૦,૦૦,૦૦૦ પરમાત્માને આપણે “સકલતીર્થ સૂત્ર” દ્વારા રોજ સવારે રાઈ પ્રતિક્રમણ વંદના કરીએ છીએ... “સાત ક્રોડ ને બહોત્તર લાખ, ભવનપતિમાં દેવલ ભાખ, એકસો એંસી બિંબ પ્રમાણ, એક એક ચૈત્ય સંખ્યા જાણ,
તેરસે ક્રોડ નેવ્યાસી કોડ, સાઠ લાખ વંદુ કર જોડ... !!
૪૭.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org