Jain Cosmology Sarvagna Kathit Vishva Vyavastha

SR No.: 005233
Original Sutra Author: N/A
Author: Charitraratnavijay
Publisher: Jingun Aradhak Trust
Publication Year: 2012
Total Pages: 530
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 28 MB

Page 412

જૈન કોસ્મોલોજી
(૬) આજના પ્રચલિત ગણિતની પેઠે જૈન શાસ્ત્રમાં ૧૮ અંક સુધીની જ સંખ્યા કે તેનાં નામો નથી, પરંતુ ૧૯૪ અથવા ૨૫૦ સુધી અંક અને તેનાં નામો છે. એમાં એક મતે શીર્ષપ્રહેલિકાનો અંકઆ ૫૪
૭૫૮૨૬૩૨૫૩૦૭૩૦૧૦૨૪૧૧૫૭૯૭૩૫૬૯૯૭૫૬૯૬૪૦૬૪૧૮૯૬૬૮૪૮૦૮૦૧૮૩૨૯૬
આંકડા ઉપર ૧૪૦ મીંડાં જેટલો થાય છે અર્થાત્ કુલ-૧૯૪ આંક પ્રમાણ છે. આ પ્રમાણે માથુરી વાચના પ્રસંગે અનુયોગદ્વારસૂત્રમાં કહેલ છે તેમજ શ્રી ભગવતીજી સૂત્ર, જંબૂદ્દીપપ્રજ્ઞપ્તિ, સ્થાનાંગાદિ આગમ ગ્રંથોમાં પણ આ જ અભિપ્રાય જણાવેલ છે.
જ્જ જ્યારે અન્ય જ્યોતિષ્ઠરંડકાદિ ગ્રંથોમાં ઉપરોક્તથી પણ બૃહત્સંખ્યા ગણાવી છે. એટલે ૭૦ અંક ઉપર ૧૮૦ મીંડા (શૂન્ય) મૂકવાથી ૨૫૦ અંક પ્રમાણ સંખ્યા પ્રાપ્ત થાય છે. જે આ રહી - ૧૮૭૯૫૫૧૭૯૫
૫૦૧૧૨૫૯૫૪૧૯૦૦૯૬૯૯૮૧૩૪૩૦૭૭૦૭૯૭૪૬૫૪૯૪૨૬૧૯૭૭૭૪૭૬૫૭૨૫૭૩૪૫૭૧૮૬૮૧૬
અને હવે આના ઉપ૨ ૧૮૦ મીંડા મૂકતાં ૨૫૦ આંક પ્રમાણ સંખ્યા આવે છે. આ પ્રમાણે વલ્લભીની વાચનામાં કહેવાયેલ છે. આ સિવાય બીજાઓએ પણ ઘણી જુદી જુદી રીતે બતાવી છે, તે માટે શ્રી મહાવીરાચાર્ય કૃત – ‘ગણિત સંગ્રહ’’ વગેરે જોવાની ભલામણ છે.
(૭)
અધિકૃત્ય સમયે, વર્તમાનું વિવક્ષિતમ્ । ભૂત: સમયરાશીર્ય: ાતોડતીત: સ ૩વ્યતે ॥૬॥ अवधिकृत्य समयं, वर्तमान विवक्षितम् । भावि समयराशीर्यः कालः स स्यादतागतः ॥१९२॥ वर्तमानः पुनर्वर्तमानैकसमयात्मकः । असौ नैश्चयिक सर्वोऽप्यन्यस्तु व्यवहारिकः ॥१९३॥
(૧૪) ત્રિકાણ્ડમય રત્નપ્રભા પૃથ્વી = પ્રથમનરક... (१) गावस्त्रायते इति गोत्राणि ।
(૨)
प. इमीसे णं भंते! रयणप्पभाए पुढवीए खरकंडे केवतियं बाहल्लेणं पण्णत्ते ? ૩. ગોયમા ! સોળસ નોય સહસ્સારૂં વાહછેાં વળત્તે ।।
प. इमीसे णं भंते! रयणप्पभाए पुढवीए रयणकंडे केवतियं बाहल्लेणं पण्णत्ते ?
૩. ગોયમા ! કે ખોયળસહસ્સું વાહ@ાં પળત્તે । વં ખાવ જ઼ેિ.* ।
प. इमीसे णं भंते! रयणप्पभाए पुढवीए पंकबहुलकंडे केवतियं बाहल्लेणं पण्णत्ते ?
उ. गोयमा ! चतुरस्सीतिजोयणसहस्साइं बाहल्लेणं पण्णत्ते ।
प. इमीसे णं भंते रयणप्पा पुढवीए आवबहुलं केवतियं बाहल्लेणं पण्णत्ते ?
उ. गोयमा ! असीति जोयणसहस्साइं बाहल्लेणं पण्णत्ते ।
૩૬૮
પરિશિષ્ટ-૧
+
————
( શ્રી વ્હાલનો પ્રાણ / સf-૨૮)
( શ્રી નીવાનીવામિામ સૂત્ર - પત્તિ.-૩/૩.૨/સૂત્ર-૭૨) (ઢાળાંગ સૂત્ર-૨૦/મૂત્ર-૭૭૮ ) + ( સમવાયાંગ સૂત્ર-૭/સૂત્ર-૧)