________________
જૈન કોસ્મોલોજી
અસંખ્યાતા વર્ષનો = ૧ પલ્યોપમ(છ પ્રકારે)
૨૦ કોડાકોડી સાગરોપમ= ૧ કાળચક્ર
૧૦ કોડાકોડી પલ્યોપમ= ૧ સાગરોપમ(છ પ્રકારે)
૧૦ કોડાકોડી સાગરોપમ= ૧ ઉત્સર્પિણી વા અવસર્પિણી
અનંતા કાળચક્ર = ૧ પુદ્ગલ પરાવર્ત કાળ (તે ૪ પ્રકારે છે.)
- ૬ પ્રકારે પલ્યોપમ + સાગરોપમાદિનું સ્વરુપ આ જ “જાણવા જેવી ભૂમિકા” ના અંતે આપવામાં આવેલ છે.
(૧-૧૭). દિગમ્બરીય માન્યતાનુસારે કાળ સંબંધી માપ આ પ્રમાણે જાણવું.
[
સમય = કાળનો સહુથી નાનામાં નાનો અંશ....
અસંખ્યાત સમય = ૧ આવલી
સંખ્યાત આવલી = ૧ પ્રાણ (શ્વાસોશ્વાસ)
૭ પ્રાણ = ૧ સ્તોક
૭ સ્ટોક = ૧ લવ
૭૭ લવ = ૧ મુહૂર્ત
૩૦ મુહૂર્ત = ૧ અહોરાત્ર
૧૫ અહોરાત્ર = ૧ પક્ષ
૨ પક્ષ = ૧ માસ
૨ માસ = ૧ ઋતુ
૩ ઋતુ = ૧ અયન
૨ અયન = ૧ વર્ષ
૮૪ લાખ વર્ષ = ૧ પૂર્વાંગ
૮૪ લાખ પૂર્વાંગ = ૧ પૂર્વ
૮૪ લાખ પૂર્વ = ૧ પર્વાંગ
૮૪ લાખ પર્વાંગ = ૧ પર્વ
Jain Education International
જાણવા જેવી ભૂમિકા
૮૪ લાખ પર્વ = ૧ નયુતાંગ
=
૮૪ લાખ નયુતાંગ = ૧ નયુત
૮૪ લાખ નયુત = ૧ કુમુદાંગ
૮૪ લાખ કુમુદાંગ = ૧ કુમુદ
૮૪ લાખ કુમુદ
= ૧ પમાંગ
૮૪ લાખ પમાંગ = ૧ પદ્મ
૮૪ લાખ પદ્મ = ૧ નલિનાંગ
૮૪ લાખ નલિનાંગ = ૧ નલિન...ઇત્યદિ
એ પ્રમાણે આગળ કમલાંગ, કમલ, તુટ્યાંગ - તુટ્યું, અટટાંગ - અટટ, અમમાંગ - અમમ, હુહુઅંગ - હુહુ, લતાંગ – લતા, મહાલતાંગ – મહાતલા, શિરપ્રકમ્પિત, હસ્તપ્રહેલિત અને અચલાત્મકને ઉત્તરોત્તર ૮૪ લાખથી ગુણિત જાણવું... આ દરેક સંખ્યા સંખ્યાત ગણનાની અંદરની જ જાણવી. પલ્યોપમ અને સાગરોપમાદિની ગણના અસંખ્યાતમાં જાણવી અને અસંખ્યાત કરતાં ય ઘણું ઘણું વધારે હોય તે અનંત જાણવી.
For Private & Personal Use Only
૨૬૫
www.jainelibrary.org