________________
જૈન કોસ્મોલોજી
મધ્યલોક
દેવકુ-ઉત્તરકુરુક્ષેત્રો
44
# મેરુપર્વતથી ઉત્તર દિશામાં ઉત્તરકુરુક્ષેત્ર તેમજ દક્ષિણ દિશામાં દેવકુરુક્ષેત્ર, ચાર ગજદંત પર્વતો તેમજ નિષધ-નીલવંત પર્વતોથી રક્ષાઈને રહેલાં છે. દેવકુરુક્ષેત્રમાં વિદ્યુભ પર્વત અને સીતા નદીની વચ્ચે જંબૂવૃક્ષના સમાન શાલ્મલી નામનું વૃક્ષ આવેલું છે. જેની બધી હકીકત જંબૂવૃક્ષ પ્રમાણે જાણવી. ફક્ત અધિષ્ઠાયક દેવ ગરુડ છે. ઉત્તરકુરુક્ષેત્રમાં માલ્યવંત પર્વત અને સીતોદા નદીની વચ્ચે જંબૂવૃક્ષ આવેલું છે. બંને ક્ષેત્રોમાં કુલ ૧૦ દ્રહો આવેલા છે. આ બંને ક્ષેત્રોની એટલે દેવકુની અને ઉત્તરકની વિશેષ હકીકત આ પ્રમાણે જાણવી... ક્રમ વિષય
દેવકુરુ
ઉત્તરકુરુ લંબાઈ (જીવા) : ૫૩,000 યોજન
પ૩,000 યોજના ધનુપૃષ્ઠ: ૬૦,૪૧૮ ૧૩ યોજન
૬૦,૪૧૮૧૩ યોજના ૨ | પહોળાઈ ૧૧,૮૪૨ યોજન
૧૧,૮૪૨ યોજના ૩ | કયા સ્થાન પર છે? મેરુની દક્ષિણે-નિષધ પર્વતની ઉત્તરે.. મેરુની ઉત્તરે-નીલવંત પર્વતની દક્ષિણે | કઈ નદી સીતોદા નદી
સીતા નદી કયો કાળ અવસર્પિણીના પ્રથમ આરા જેવો
અવસર્પિણીના પ્રથમ આરા જેવો યુગલ ( આયુષ્ય ૩ પલ્યોપમ...
૩ પલ્યોપમ મનુષ્ય : ઊંચાઈ | ૩ ગાઉ
૩ ગાઉ [ આયુષ્ય ૩ પલ્યોપમ
૩ પલ્યોપમ | તિર્યંચ ઊંચાઈ ૬ ગાઉ (ગર્ભજ ચતુષ્પદ)
૬ ગાઉ (ગર્ભજ ચતુષ્પદ...)
|
| જ|
m |
યુગલ
हुरुक्षेत्रना १० द्रहो
ક્રમ સ્થાન
નામોર
રુ
ઉ ર ૨ કુ
દ્રહના | લંબાઈ પહોળાઈ ઊંડાઈ નિવાસિત પરસ્પર ધારભેદક ભવનાદિ કિમળ
દેવનું અંતર, નદી પ્રમાણ વલય
નામ | (યોજનમાં){ નીલવંત દ્રહ ૧,000 યો. ૫૦૦ ચો. | ૧૦ થો. નીલવંત ઉત્તરકુરુ દ્રહ ૧,000 યો. ૫00 યો. | ૧૦ થો. ઉત્તરકુરુ
૮૩૪
૧ ગાઉ લાંબા ચંદ્ર દ્રહ ૧,000 યો. ૫OO યો. ૧૦ ધો. |
૮૩૪
1 ગાઉ પહોળા ઐરાવત દ્રહ ૧,૦૦૦ યો. પ00 યો. ૧૦ થો.
ઐરાવત ૮૩૪
૧,૪૪૦ ધનું. ઊંચા ૬ માલ્યવંત દ્રહ ૧,000 યો. પ0 લો. | ૧૦ યો. માલ્યવંત ૮૩૪ નિષધ દ્રહ ૧,૦૦થયો. ૫૦૦ થો. ૧૦ યો.
નિષ દેવકુ દ્રહ | 1,000 યો. | પ0 . | ૧૦ યો. [ દેવકુરુ |
૮૩૪
૧ ગાઉ લાંબા સુરે બ્રહ ૧,૦૦૦ ચો. ૫૦ યો.
૧૦ ધો. ૮૩૪
; ગાઉ પહોળા સુલસ દ્રહ ૧,000 યો. પOO યો. ૧૦ યો. સુલસ ૮૩૪3
૧,૪૪૦ ધનુ. ઊંચા. વિદ્યુ—ભ દ્રહ | ૧,000યો. પ00 યો. ૧૦ થો, વિદ્યુ—ભ
ઉત્તર-દક્ષિણ દ્વાર
સીતા નદી
*
|
|-
|
દે વ કુ ર
ઉત્તર-દક્ષિણ દ્વારા
સીતાદા નદી
૮૩૪
- ૧૦૧)
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org