________________
શ્યામલી લંક
[ ૧૫૫]
~
~
~
~~~
પીળાશ પડતા સ્તનવાળી, કાળા સૂતર સરખી રોમરાજિવાળી અને હાથમાં પકડી શકાય એવા મધ્યભાગવાળી, વિસ્તીર્ણ નિતંબવાળી, હાથીનાં બચ્ચાંની સૂંઢના જેવા આકાયુક્ત કમળ ઉરુવાળી, ગાયના પૂંછડા જેવી (અનુક્રમે પાતળી થતી) તથા ગુઢ-ઢંકાયેલી શિરાઓ અને આછાં રેમયુક્ત જંઘાવાળી, સૂર્યવડે આલિંગિત કમળ જેવાં કોમળ ચરણ-કમલવાળી, કલહંસ જેવી લલિત ગતિવાળી અને ફળના રસવડે પુષ્ટ થયેલી કેકિલા જેવી મધુરવાણીવાળી શ્યામા અને વિજયા કન્યાઓને મેં જોઈ. તેઓ સંગીત અને નયના શાસ્ત્રમાં નિપુણ હોવા છતાં મેં સંગીત અને નૃત્યમાં તેમના ઉપર સરસાઈ મેળવી.
પછી રાજાએ શુભ દિવસે મને તેમનું વિધિપૂર્વક પાણિગ્રહણ કરાવ્યું અને અર્ધ રાજ્ય આપ્યું. વનગજ જેમ હાથણીઓ સાથે વિહાર કરે તેમ હું એ કન્યાઓ સાથે સ્વચ્છેદ વિહાર કરવા લાગે. મને યુદ્ધ-વિદ્યાને પણ પરિચય રાખતે જોઈને તેઓ મને પૂછવા લાગી, “આર્યપુત્ર! જે તમે બ્રાહ્મણ છે તે પછી શા માટે યુદ્ધ-વિદ્યા શીખ્યા છો?” મેં કહ્યું, “કોઈ પણ શાસ્ત્ર બુદ્ધિમાનને માટે નિષિદ્ધ નથી.” તેમની સાથે ગાઢ પ્રેમ થયા પછી, “હવે આ વસ્તુ છુપાવવા જેવી નથી ” એમ વિચારીને, હું કપટપૂર્વક કેવી રીતે ચાલી નીકળ્યો હતે તેને વૃત્તાન્ત મેં તેમને કહો. એથી પ્રસન્ન થઈને વસન્ત માસની આમ્રવેલીઓની જેમ તેઓ વિશેષ શોભવા લાગી. સમય જતાં વિજયા ગર્ભવતી થઈ. જેના દેહદો પૂરા કરવામાં આવ્યા છે એવી તેણે પૂરા દિવસે પુત્રને જન્મ આપે. જાતકર્મ કર્યા પછી એ પુત્રનું અક્રર નામ પાડવામાં આવ્યું.
આ પ્રમાણે ત્યાં વસતાં એક વર્ષ વીતી ગયું. એક વાર હું ઉદ્યાનમાં જતો હતો ત્યારે ત્યાંથી નીકળતા એક પ્રવાસી પુરુષે મને જોઈને પોતાની સાથેના પુરુષને કહ્યું, “અહો! આશ્ચર્ય છે! આટલું બધું સામ્ય પણ હોય છે!” પેલાએ પૂછ્યું, “શેનું સામ?” એટલે તેણે કહ્યું, “વસુદેવ કુમારનું.” આ સાંભળીને મને વિચાર છે કે, “અહીં રહેવું હવે મારે માટે સારું નથી, માટે હું ચાલ્યો જાઉં.”
( ૨ ).
યામલી લંભક, હું મારી બને પત્નીઓને વિશ્વાસ આપીને એકલો નીકળે અને સીધે માર્ગ છોડીને ઉત્તર દિશામાં દૂર સુધી ચાલ્યો. ત્યાં હિમવંત પર્વતને જોઈને પછી પૂર્વ દેશમાં જવાની ઈચ્છાવાળે હું કુંજરાવર્ત અટવીમાં પ્રવેશ્યો. લાંબો માર્ગ કાપીને થાકેલે અને તરસ્યા થયેલ હું કાદવ વગરના, કમળ વડે છવાયેલા પાણીવાળા અને જળચર પક્ષીએના કૂજન વડે મનોહર એવા એક સરોવર પાસે પહોંચ્યા. મેં વિચાર કર્યો કે,
થાકેલે એ હું જે તરસને કારણે પાણું પીશ તે વાયુ એકદમ ઉપડીને મારા શરીરમાં દોષ પેદા કરશે, માટે થોડી વાર હું થાક ખાઉં, સ્નાન કરીને પછી પાણી
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org