________________
(૧) વેદના સમુદ્યાત–વેદના વડે વ્યાકુલ થયેલ આત્મા, પિતાના કેટલાક આત્મ પ્રદેશ બહાર કાઢી, ઉદીરણું કરણ વડે ઘણું કર્મ પ્રદેશ ઉદયમાં આણી વિનાશ પમાડે તે.
(૨) કપાય સમુઘાતકષાય વડે વ્યાકુલ થયેલ આત્મા ઉદીરણુ વડે કષાય મેહનીય કર્મના કર્મ પુદ્ગલ ઉદયમાં લાવી વિનાશ પમાડે છે. અને ઘણુ નવા કર્મ પ્રદેશ બાંધે પણ છે.
(૩) મરણ સમુદ્દઘાત -મરણ વખતે વ્યાકુલ થયેલ મરણથી અંતર્મુહૂર્ત પહેલાં આત્મ પ્રદેશને બહાર કાઢી
જ્યાં ઉત્પન્ન થવાને છે, તે સ્થાન સુધી લંબાવી, અંતમુહૂર્ત સુધી તેવી જ અવસ્થાએ રહી મરણ પામે છે. એ અવસ્થામાં આયુષ્ય કર્મના ઘણા પુદ્ગલેને ઉદીરણ વડે ઉદયમાં લાવી " વિનાશ પમાડે છે. અહીં નવીન કર્યગ્રહણ નથી.
(૪) વૈકિય સમુદ્રઘાત–ક્રિય લબ્ધિવાળે આત્મા પિતાના આત્મ પ્રદેશને બહાર કાઢી વૈક્રિય નામ કર્મના પ્રદેશને ઉદીરણ વડે ઉદયમાં લાવી વિનાશ કરવા સાથે રચવા ધારેલા વૈકિય શરીર એગ્ય ક્રિય પુદ્ગલે ગ્રહણ કરી વૈક્રિય શરીર બનાવે છે તે પ્રસંગે આ સમુઘાત હોય છે.'
(૫) તેજસ સમુદ્દઘાત–-તે લેશ્યાની લબ્ધિવાળો આત્મા પોતાના આત્મ પ્રદેશોને શરીર બહાર કાઢી પૂર્વોપાર્જિત તેજસ નામ કર્મના પ્રદેશોને ઉદીરણ વડે ઉદયમાં લાવી નિર્જરવા સાથે તેજસ પુદ્ગલેને ગ્રહણ કરી તેજ લેશ્યા અથવા શીત લેશ્યા મૂકે છે તે પ્રસંગે હેય છે.
(૬) આહારક સમુદૂઘાત–આહારક લબ્ધિવાલા ચૌદ પૂર્વધર મુનિ મહાત્મા શ્રી જિનેશ્વરની સમવસરણાદિ ઋદ્ધિ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
