________________
યમ લેાકપાલના પરિવાર
तथाहु:
तथाsसुरकुमाराश्च सर्वे नरकपालकाः । कन्दपिकाद्यास्ते सर्वे, यमाज्ञावशवर्त्तिनः ॥ ७८१ ॥ जम्बूद्वीपदक्षिणा, डमराः कलहाच ये । अत्यन्तोदाम संग्रामा, महापुरुषमृत्यवः || ७८२ ॥ देशद्रङ्गग्रामकुलरोगाः शीर्षादिवेदनाः ।
यक्षभूतोपद्रवाच, ज्वरा एकाहिकादयः ॥ ७८३ ॥ कासश्वासाजीर्ण पाण्डुशूलाः प्रमुखा रुजः । देशग्रामवंशमा रिगोत्रप्राणिधनक्षयाः || ७८४ ॥ इत्यादयो महोत्पाता, येनार्याः कष्टकारिणः । यमस्य तत्सेविनां वा, नाविज्ञाता भवन्ति ते ।। ७८५ ॥ अम्बादयो ये पूर्वोक्ताः, परमाधार्मिकाः सुराः । भवन्त्यपत्यस्थानीयाः यमराजस्य ते प्रियाः ॥ ७८६ ॥ अत एव मृतः प्राणी, यमदूतैर्यमान्तिकम् ।
नीयते क्लसमित्यादि, लोकैस्तच्चानपेक्षिभिः ।। ७८७ ॥ “ महिषो वाहनं तस्य, दक्षिणा दिग् रविः पिता । दण्डः प्रहरणं तस्य धूमोर्णा तस्य वल्लभा ॥ ७८८ ॥
તેમના પણ સેવકે અસુરકુમાશ નરક પાલક અને કાંર્ષિક આદિ બધા દેવતાએ यमराजना आज्ञानुवर्ती छे. ७८०-७८१.
Jain Education International
33
દક્ષિણા જમ્બુદ્વીપમાં ડમર, કલહ, અત્યંત માટા યુદ્ધો, મહાપુરૂષોના મૃત્યુ, देश – द्रौंग – ग्राभ | सना शेगो, भाथा वगेरेना दुःखावा, यक्ष, लूतना उपद्रवो, अंतराहि ताव, खांसी, श्वास, अल पांडुरोग, शूस रोग, भसा आदि रोगो, हेशગ્રામ – વ‘શમાં થતી મારી, ગોત્રીય જનાના ધનના ક્ષય આદિ અનાય અને કષ્ટકારક में भहा उपद्रव। छे, ते यम भने यमना सेवोनी लए महार नथी होता. ७८२-७८५. અબ આદિ પૂર્વોક્ત પરમાધાર્મિક દેવતાઓ, યમરાજાના પ્રિયપુત્ર સમાન છે એટલા માટે જ, તત્ત્વને નહિં જાણનારા અન્ન લેાકેા વડે મરેલા પ્રાણીને યમા યમ पासे अर्ध लय छे-सेवी उहपना उराय छे. ७८६-७८७.
લેાકેાક્તિ આ પ્રમાણે છે.
“यमराजनु वार्डन पाडो छे, दिशा दक्षिण छे, पिता सूर्य है, हथियार छौंड छे, માર્ણ નામની પત્ની છે, સયમિની નામની નગરી છે, વૈયત નામના પ્રતિહાર છે,
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
