________________
વિશ્વ-ઓલિમ્પિમાં ભારત
- પ્રા. કરણશંકર મ. જોષી
ઐલિમ્પિકની મૂળ શરૂઆત ગ્રીસ દેશના ઓલિમ્પિયા શકતો નથી? એ આપણને સૌને ખાસ મહત્ત્વને પ્રશ્ન નામના સ્થળે ઈ.સ. પૂ. ૭૭૬ જુલાઈમાં થયેલી. લાગે છે.
અદ્યતન ઓલિમ્પિક મહત્સવ જગતના સૌથી વધુ ઉપરના એક અગત્યના પ્રશ્નમાંથી અનેક પિટા-પ્રશ્નો દેશોને સમાવતો રમતોને ઉત્સવ છે. ભાગ લેનાર દરેક ઉદ્દભવે છે. શું આપણે દેશ લગભગ બારે માસ ગરમ દેશના શ્રેષ્ઠ ખેલાડીઓ, પોતાની કાયાનું કૌશલ્ય, ગતિ, આહવાવાળો હોવાથી આપણે કાયમ સુસ્તીમાં રહીએ ચપળતા, શક્તિ, પરિશ્રમ, ભવ્યતા, યુક્તિ-પ્રયુક્તિ વગેરેનું છીએ? ભારતનાં બાળકે-યુવકેમાં અને બાલિકા-યુવતીસુંદર અને વિરાટ પ્રદર્શન અહી રજ કરે છે. હવે તો એમાં ઉચ્ચ કક્ષાના ખેલાડીઓ બનાવવાનાં પ્રાથમિક આ સમારંભ કરોડો રૂપિયાની આવકજાવક કરતો. લાંબી લક્ષણે હતાં નથી ? આપણી સરેરાશ ગરીબી અને તૈયારી માગી લેતા અને સુંદર-વ્યવસ્થિત યોજના દ્વારા અર્ધભૂખી હાલત શ્રેષ્ઠ ખેલાડીઓના દુકાળની કારણભૂત જ પાર પાડી શકાય તેવો બની ગયો છે. હવે તો ઘણું બાબત હશે ? આપણું ગંદુ રાજકારણ ઐલિમ્પિકમાંથી નાનાં-મોટાં વિકાસ પાને તેના સમગ્ર સંચાલનમાં જેવા આપણી પીછેહઠનું કારણું ખરું? આપણા ખેલાડીઓમાં મળે છે.
રમત દરમિયાન સહકારનો અભાવ ખરો? શ્રેષ્ઠ પ્રશિ
ક્ષકોની ખોટ ખરી? આપણા દેશી રમતને ઐલિમ્પિકઓલિમ્પિકમાં વિજેતાપદ મેળવવું એ ખેલાડીઓ માંની રમતો કરતાં આપણે વધુ રમીએ છીએ? ક્રિકેટ માટે ઉત્તમ ઉપલબ્ધિ મનાય છે. એટલું જ નહીં, વિજેતા- જેવી ગેર-ઓલિમ્પિક રમત તરફનો વધુ પડતો સ્નેહ પદ મેળવનાર ખેલાડીને દેશ પણ આ અંગે ખૂબ જ આપણે ઓલિમ્પિક રમત પ્રત્યે લઈ જઈ શકીએ ? ગૌરવ લે છે. ફક્ત આ સમારોહમાં જે ખેલાડી હરીફ ભારતીય લોકોની ખેલકૂદ પ્રત્યે સૂગ વધુ છે ? શ્રેષ્ઠ તરીકે ભાગ લે તેનું પણ તેના દેશ તરફથી તેને બહુમાન ખેલાડીઓને ચગ્ય પ્રોત્સાહન અને પૂરતી સગવડ મળે મળ્યું મનાય છે. પ્રેક્ષક તરીકે ઓલિમ્પિકનો સીધો લહાવો છે ખરી? સ્ત્રીઓ પર જેટલી સ્વતંત્ર રીતે રમી શકે અનુભવ એ રમતરસિકોની દુનિયામાં ઘણી લાભપ્રદ છે? આપણા ખેલાડીઓ શરીર અને કાર્યક્ષમતામાં બાબત લેખાય છે. ઐલિમ્પિકની વ્યવસ્થામાં નાની મોટી કચાશ ધરાવનાર છે? ખેલાડીઓની અશિસ્ત આપણી કેઈ પણ જવાબદારી લઈ પાર પાડવાથી એ વ્યક્તિનો પછાતતાનું કારણ ખરી? આત્મવિશ્વાસની ઊણપ ખેલાડીમે આ કારણે વધી જાય છે.
ઓમાં છે? વૈજ્ઞાનિક સાધન-સંપન્નતામાં અછત ખરી?
આ અને આવા અનેક નાના-મોટા પ્રશ્નો ઓલિમ્પિકમાં આપણે ભારત દેશ પચાસ કરતાં ય વધુ વર્ષોથી ભારતના સાથ નિમ્ન સ્થાન અંગે આપણે વિચારવા ઑલિમ્પિકમાં ભાગ લે છે. આપણે માટે સૌથી વધુ રહ્યા અને શકય તેટલા તાત્કાલિક ઉપાએ આ અંગે ગૌરવની વાત એ છે કે આપણે હોકીની રમતમાં નવ શોધવા રહ્યા. વખત ઉચ્ચ સ્થાન મેળવી શકયા છીએ. આ સિવાય - ઐલિમ્પિકમાં ભારતની સ્થિતિ ખૂબ જ નબળી જ જેવા હવે આપણે ઉપરના પ્રશ્નોને એક પછી એક લઈ મળી છે.
તેનો યોગ્ય સારે ઉકેલ વિચારીએ.
આધ્યાત્મિક ચિંતન-મનનમાં, નીતિ અને ડહાપણુમાં, ગરમ આબોહવા આળસ લાવે અને ઠંડી આબોહવા કે સમગ્ર વિશ્વમાં મોખરાની હરોળમાં રહેનાર આપણે દેશ તિ આપે એ પ્રચલિત સત્ય છે જ. ભારતના મોટા
ભારત, ઑલિમ્પિકમાં કેમ ભવ્ય કે વિરાટ દેખાવ કરી ભાગના પ્રદેશમાં લગભગ બારેમાસ ગરમીનું પ્રમાણ
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org