________________
સંદર્ભગ્રંથ ભાગ-૨
૧૫૫
'
વર્ષ પૂર્વે માનવીએ વસવાટ કર્યો હતો. અમેરિકન પુરાત. સામે તેણે ક્રાંતિ પકારી સને ૧૯૧૧ના નવેમ્બરની ૬ઠ્ઠી ત્વવેત્તા હિબને ન્યૂમેકિસકમાં સેડિયા પર્વતમાં શેધેલી તારીખે માદેર મેકિસકનો રાષ્ટ્રપતિ બન્યા. તે વખતથી ગુફામાંથી જે પથ્થરયુગના પૂર્વાર્ધનાં શસ્ત્રો તથા ફોસમ આજ સુધીમાં ૧૫ રાષ્ટ્રપતિએ થઈ ગયા છે. મેકિસકોના ઓજારનો રેડિયો કાર્બન પદ્ધતિથી કરવામાં આવેલો દરેક રાષ્ટ્રપતિએ પિતાનું પદ લેવા ઉપરાંત ક્રાંતિની જ્યોત અભ્યાસ તેમને ઈ.સ. પૂર્વેનાં ૧૫ થી ૩૦ હજાર વર્ષ અમર રાખવાની પ્રતિજ્ઞા લેવાની હોય છે. ૧૯૧૭ની અગાઉના દર્શાવે છે. મેકિસકોની પ્રાચીન સંસ્કૃતિઓ પાંચમી ફેબ્રુઆરીએ મેકિસકનું નવું રાજ્ય બંધારણ અત્યંત વિકસિત હતી તેમાં સૌથી પ્રાચીન ઓલમેક જાહેર થયું. સંસ્કૃતિનો કાળ ઈ.સ. ૨૪૦–૩૦૦નો છે. તેમની વિશ્વ
' મેકિસકનું સંયુક્ત રાજય આજે એક વિશાળ દેશ છે. વિખ્યાત મય સંસ્કૃતિના સાહિત્યને બિશપ લાંડાએ નારી તે ઉત્તર ગોળાર્ધમાં ૩૭ થી ૧૪ અક્ષાંશ અને ૧૧૭ અને કર્યો અને આમતેકાના સાહિત્યને બિશપ જુમ્મા રાગોએ
૮૬ રેખાંશ વચ્ચે અમેરિકાના સંયુક્ત રાજ્યો યુ. એસ. ભસ્મીભૂત કર્યું; છતાં જે કોઈ અવશેષ બચ્યા છે તે
એ.ની દક્ષિણે આવેલો વિશાળ દેશ છે. તેનું ક્ષેત્રફળ ભારતઆ દેશની પૌરાણિક અને પ્રાચીન સભ્યતા અને સંસ્કૃતિને
ના ક્ષેત્રફળ કરતાં એટલે ૧૯૬૦૧૮૩ ચોરસ કિલોમીટર અને તેના વિકાસનો ઠીક ખ્યાલ આપે છે.
જેટલું છે. તેમાં રાજ્ય, સંઘપ્રદેશે અને સંઘજિ૯લા - ઈ.સ. ૧પ૧માં મેકિસકોમાં સેનાની શોધમાં (મેકિસકે શહેર)ને સમાવેશ થાય છે. પ્રશાંત અને આવેલા પેનના લોકોને આઝક સમ્રાટે ભેટ સોગાદમાં આટલાંટિક મહાસાગર તરફને તેને કુલ સાગર કિનારો જે સોનાની વસ્તુઓ આપી અને પૂજારીઓ પાસેથી ૯૯૩૦ કિલોમીટર છે. ભૂમિને એક તૃતીયાંશ ભાગ મંદિરોમાંથી જે ઝવેરાત તેમને મળ્યું તે જોઈ સ્પેનના જગલાને છે અને બીજે તૃતીયાંશ ડુંગરાળ ગોચર લોકોને ખાતરી થઈ કે તેમના સ્વપ્નને સુવર્ણ પ્રદેશ ભૂમિને છે. ખેતી ફક્ત ૧૫ – પંદર – ટકા વિસ્તારમાં મેકિસકો છે. પરિણામે ઈ. ૧૫૨૧ થી ૧૫૪૧ સુધીમાં થાય છે. છતાં તે દેશ અનાજની નિકાસ કરે છે. દુનિરિપેનિશ લોકેએ અનેક આકમ કરી લગભગ આખું યામાં સૌથી વધારે રૂપું મેકિસકની ખાણોમાંથી નીકળે મેકિસકો કબજે કર્યું. મેકિસકના અપેનિશ વિજેતા છે. દેશની વસતી પાંચ કરોડથી જરા ઓછી છે. ૭૦ કેતેમ સામે ૧૫૩માં મેકિસકોનાં દ્વાર બંધ થયાં! ટકા લોકે શિક્ષિત છે. ઇન્ડિયન - આદિવાસી – જાતિઓની મેકિસકોનો વહીવટ નવપેનના વાઈસરોય દ્વારા ચાલતો સંખ્યા કુલ વસતિના ૧૦ ટકાથી પણ ઓછી છે. મેકિસકો (અને ૧૫૩૫માં પ્રથમ વાઈસરોય મેડેમી બન્યું. તે પછી લેટિન (દક્ષિણ) અમેરિકાને સૌથી પ્રગતિશીલ દેશ છે. ૧૮૨૧ સુધીમાં ૬૨ વાઈસ થઈ ગયાં.
ઈ. સ. ૧૯૭૦માં આવવારેઝ રાષ્ટ્રપતિ તરીકે ચૂંટાયા.
ઈ. સ. ૧૮૫૭માં બેનિટે હવારેઝની પ્રેરણાથી પ્રગતિ- ઈ.સ. ૧૮૧૦ની સપ્ટેમ્બરની ૧૬મી અધી રાત પછી
શીલ બંધારણનો પ્રારંભ થયો હતો. પરંતુ ૧૮૭૧માં મેકિસકના ગ્યાનાહાતો જિલ્લાના ડોલરસ નગરના દેવળમાં
બેનિટે હવારેઝના મૃત્યુબાદ ૧૮૭૬- ૧૯૭૦ સુધી એકાએક ઘંટનાદ શરૂ થયે. હજારો નાગરિકે ઘરબાર
પિરીરિ દીઓ આપખુદ સત્તા જમાવી હતી. યુ. એસ. છેડી પાદરી હિડાગોની નેતાગીરી નીચે “ આઝાદી
એ.ના એરિઝોના, ન્યૂમેકિસક, કેલિફેનિયા અને ટેકસાસ જિંદાબાદ” અને “આચૂપીને મુર્દાબાદ”ને પિકાર કરી
પ્રદેશો મૂળ મેકિસકેના હતા પરંતુ ઉત્તર અમેરિકાએ – - ક્રાંતિને નાદ જગાવી રહ્યા. ગાચવીને સ્પેનને નીમેલ
(યુ.એસ.એ) તેને ૧૮૪૭ની પ્ટેિમ્બરની ૧૩મીએ લશ્કરી સત્તાધીશ હતો. ઉત્તર મેકિસકોમાં હિડાળે નેતા હતો
આક્રમણ કરી અને ૮૪૮ની ફેબ્ર બારીની બીજીએ સંવિ અને દક્ષિણમાં મરેલસ. ઈ.સ. ૧૮૧૩માં મરેલેસે પ્રજા
કરી પિતાના પ્રદેશમાં ભેળવી દીધા. પરિણામે સે વર્ષ તાંત્રિક બંધારણની જાહેરાત કરી પણ બે વર્ષ બાદ
સુધી મેકિસકોને યુ. એસ.એ સાથે. અણબનાવ -હ્યો. સ્પેનની શાહીસેનાએ તેને હરાવી ફાંસીએ ચડાવે;
આજે તેના આર્થિક સંબધે યુ. એમ. એ સાથે ગાઢ છે પરંતુ આ કાંતિની જવાળાઓ બુઝાવાઈ છતાં ભારેલા
છતાં તે ક્રાંતિકારી કયુબા દેશ સાથે અમેરિકા વિરુદ્ધ અનિરૂપે જીવંત હતી. અને તે રશિયાની ક્રાંતિ પહેલાં
જઈ સારા સંબંધ ધરાવે છે. ઈ.સ. ૧૯૧૦માં ફરીથી માદેરની નેતાગીરી નીચે ભભૂકી ઊઠી અને ૨૦મ્મી નવેમ્બરે સરમુખત્યાર દિયાઝની સત્તા મેકિસકો નગરની બહાર તે ખ્યાનમાં મળેલ મનુષ્યના
Jain Education Intemational
For Private & Personal use only
www.jainelibrary.org