Page Text
________________
એશિયાની ભૂમિકા સાથે ભારતીય અસ્મિતા ભાગ-૨
વીરગંજથી કાઠમાંડુ જતાં પ્રથમ ૨૫ માઈલ જેટલી પાક મહેલની સામે હનુમાનજીની વિશાળ મૂર્તિ છે. મહેલ સડક હરિયાળાં ખેતરો વચ્ચે થઈને જાય છે, પછી પંદરેક જોવા માટે એક રૂપિયાની ટિકિટ લેવી પડે છે. નેપાલી માઈલ જંગલમાંથી પસાર થઈ આપણે હિંટડા પહોંચીએ સ્થાપત્ય કલા અને કાષ્ઠમૂર્તિકલાને આ મહેલ સર્વોત્તમ છીએ અને અહીંથી પહાડનું ચઢાણ શરૂ થાય છે. ધીમે નમૂને છે. દરબાર ચોક પાસે કુમારી દેવીનું મંદિર છે. ધીમે મોટર સંભન જગની ૮૩૬૦ ફૂટની ઊંચાઈએ પહોંચે એમાં જીવંત કુમારીકા દેવી તરીકે રહે છે. અને બારીએથી છે અને બરફથી છવાયેલ પર્વતમાળા દેખાય છે. દામનથી દર્શન આપે છે. આ દેવીઓ અમુક સમુક સમયે બદલાતી તો સગરમાથા (એવરેસ્ટ)નું શિખર પવત-શખલા પરથી રહે છે. પ્રાચીન કાઠમાંડુ નગર સોનધારા, હનુમાન ઢાકા અને દેખાય છે. સિંભનજગથી ઉતરાણ-અવતરણ શરૂ થાય છે ભટા હિટ્ટીના ત્રિભૂજ વેચે છે. “કાઠમંડપ” એક જ તે છેક પાલુંગ સુધી. પાલુંગ ફળકપ સંદર ઘાટી છે. તેની વૃક્ષના લાકડામાંથી ૧૩૯૬માં રાજા લક્ષ્મીનારસિંગ મહલે ચારે બાજુ પહાડો અને સીડીના પગથિયાં જેવાં ખેતરો બંધાવેલે તે જોવાલાયક સ્થળ છે. સેનધારાથી નારાયણ ઊંચે સુધી વિસ્તરેલાં છે. પાલુંગથી ૩૭ માઈલ ચઢ-ઊતર હિટ્ટી દરબાર જતાં ભૂતપૂર્વ વડાપ્રધાન યુદ્ધ શમશેરના સ્મરણ કરી મોટર કે બસ કાઠમાંડુ પહોંચે છે. આ આખાયે રસ્તો ચિહ્ન સમી જુદ્ધ સડક આવે છે; હાલ તેને ન્યૂ રોડ કહે છે, અત્યંત રમણીય અને મનોહર દશ્યોથી ભરપૂર છે. કાઠ. અને અહીં કાઠમાંડુનું ફેશન-કેન્દ્ર આવ્યું છે. દર વર્ષે માંડનું નામ કાષ્ઠમંડપ પરથી પડયું છે. ત્યાં એક સાલ જ્યાં શિવરાત્રી પર મોટો મેળો જામે છે તે યાત્રાળુઓનું વૃક્ષમાંથી બનાવેલું ગોરખનાથનું મંદિર પણ કાષ્ઠમઠપ પ્રસિદ્ધ પશુપતિનાથ મંદિર વસ્તીથી થોડે દૂર બાગમતી નામથી ઓળખાય છે. આ મંદિર બન્યું તે પહેલાં કાઠ- નદીને કિનારે છે. તે પેગોડા શિલીમાં બંધાયેલું શિવમંદિર માંડનું મૂળ નામ કાંતિપુર હતું. કાઠમાંડૂ નેપાલની સૌથી છે અને તેમાં અંદર ફક્ત હિન્દુઓને જ પ્રવેશવા દેવામાં મોટી ઘાટી છે અને નેપાલના સૌથી મોટાં ત્રણ શહેર- આવે છે. કાઠમાંડુ, લલિતપુર (પાટન) અને ભક્તપુર આ ઘાટીમાં
સિંહ દરબાર રાણ પ્રધાન મંત્રીઓએ બંધાવેલું જ આવેલાં છે. કાશ્મીર અને કુલુના પ્રાકૃતિક સૌંદર્યની
૧૮૦૦ ઓરડાનું મકાન છે. હાલ તે મહારાજાના સેક્રેટરિસફળ રીતે હરિફાઈ કરે તેવાં અહીં અનેક સ્થળો છે. લલિત
એટ તરીકે વપરાય છે. “નારાયણ હિટ્ટી” વર્તમાન રાજપુર કાઠમાંડુથી ત્રણ માઈલ દૂર છે અને ભક્તપુર સાત
મહેલ છે અને તેના પશ્ચિમ દરવાજા બહાર અિતિહાસિક માઈલ. આથી જાણે આ બંને નગરો કાઠમાંડુના ઉપનગર
નારાયણ હિટ્ટી” સ્નાનાલય છે. બાલાજુ જળઉદ્યાન કાઠઅથવા પરાં જેવાં છે. કાઠમાંડુની વસતી લગભગ સવા
માંડુથી પશ્ચિમમાં બે માઈલ દૂર છે. અહીં બાવીસ મગરના લાખની છે. કાઠમાં નગર રાજધાની હોવાથી અનેક આધુ
મોંમાંથી જળધારા ફુટે છે અને સૂતેલા ભગવાન વિષ્ણુની નિક સગવડો અહીં પ્રાપ્ય છે. અહીંની સૌથી મોટી ભપકા
મૂર્તિ છે. અહીં વિશાળ ઉદ્યાન અને વિશાળ તરણ પુકુર દાર હોટલ સોલેટ્ટી શહેર બહાર ખુલ્લી જગ્યામાં છે અને
(Swimming pool) 8. તેમાં ૨૦૦ પથારીની સગવડ છે અને દરરોજનું એક પથારી દીઠ લગભગ ૧૦૦ રૂપિયા ભાડું છે. “ટાઈગર ટેપ્સ એથી
ગોકર્ણ વન કાઠમાંડુથી ઉત્તર પૂર્વે પાંચ માઈલ દૂર પણ મેંધી છે. દરરોજના ચાર-પાંચ રૂપિયાના માટે પણ સુંદર પિકનિક-વિહાર સ્થળ છે. અહીં પેગોડા શૈલીમાં બીજી નાની હોટલમાં વ્યવસ્થા થઈ શકે છે. કાઠમાંડ મેકણેશ્વર મહાદેવનું મંદિર છે અને ડુંગર પર જમણી બાગમતી અને વિષ્ણુમતી નદીની આજુ બાજુ વસેલું શહેર બાજુ ગોકળું ગામ છે. આગળ જતાં સુંદર પ્રવાહ-પ્રપાતે છે. કાઠમાંડું શહેરમાં હનુમાન ઢાકા, દરબાર ચોક, પ્રાચીન પર્વતીય દૃશ્ય અને જળવિદ્યુત શક્તિનું સ્ટેશન સુંદરી જલ રાજાઓના નિવાસનું ક્ષેત્ર છે. અહીં રાજા મહેન્દ્ર મલે આવેલું છે. કાઠમાંડુ ઘાટી–ખીણ પહેલાં સરોવર હતું અને બંધાવેલું તલેજુ મંદિર. કાળ રવની વિરાટ મૂતિ. બસંત- તેને મંજુશ્રીએ કાપી પાણી માટે રસ્તો કર્યો તે ચોવર પુર દરબાર, રાજગાદી વિધિનું સ્થળ, રાજા પ્રતાપમદલની સ્થળે ડુંગર પર આદિનાથનું મંદિર છે. કાઠમાંડુથી પશ્ચિમે તેના ચાર પુત્રો સાથે કમળાસન પરની પ્રતિમા, મોટો ઘટ ૪ માઈલ દૂર આવેલું કીતિ” પુર મહલ વંશના રાજાઓના. અને મોટું નગારું જોવા જેવો છે
સમયમાં પાટનગર હતું. તેની તળેટીમાં હાલ ત્રિભુવન વિદ્યા
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005145 |
| Book Title | Bharatiya Asmita Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Nandlal B Devluk |
| Publisher | Yogesh Advertising Service Bhavnagar |
| Publication Year | 1976 |
| Total Pages | 1042 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 48 MB |