________________
જનક–પુત્રી સીતા અને ભગવાન બુદ્ધની જન્મભૂમિ
નેપાલ
શ્રી કૃષ્ણવદન જેટલી.
ભારતની ઉત્તરે હિમાલયની ગોદમાં આવેલ નેપાલ નેપાલના હાલના રાજા શ્રી મહેન્દ્ર સારા કવિ છે અને દેશ ભગવાન બુદ્ધ અને સીતાજીની જન્મભૂમિ છે. હિમાલયનું તેમના અનેક કાવ્ય સંગ્રહ પ્રગટ થયા છે તેમજ નેપાલસર્વોચ્ચ શિખર એવરેસ્ટ જે નેપાલી લોકો સગરમાથા રેડિયો પરથી તેમનાં ગીતો પ્રસારિત થાય છે અને તે લોકકહે છે તે તથા કંચનજંઘા, અન્નપૂર્ણા, ધવલગિરિ વગેરે પ્રિય બન્યાં છે. નેપાલન રાષ્ટ્રધ્વજ બે ત્રિકોણાકાર જોડેલ પર આરોહણ કરનાર માટે નેપાલની તળભૂમિથી જ શરૂ છે અને ચંદ્ર અને સૂર્યનાં ચિહ્નો ધરાવે છે. નેપાલની ભાષા આત કરવી પડે છે. નેપાલ દુનિયાનું એક જ હિંદુધમી નેપાલી ગોરખાલી-હિન્દીના જેવી છે અને દેવનાગરી લિપિમાં રાજ્ય છે. ઉત્તર પ્રદેશ અને બિહારની ઉત્તરે, નેપાલી કટાર લખાય છે. અહીંના નાણુનું ચલણ નેપાલી રૂપિયા છે અને
–ખુખરી આકારમાં, પૂર્વથી પશ્ચિમ લગભગ ૫૦૦ માઈલ તેના ૫૦ પૈસાને “મોહર' કહે છે. નેપાલનું રાષ્ટ્રીય ફૂલ અને ઉત્તરથી દક્ષિણ ૯૦થી૧૫૦ માઈલમાં વિસ્તરેલો, જ્યાં પુષ્પ છે અને રાષ્ટ્રય પક્ષી ડાંકે (ચકાર) છે. આધુલગભગ ૫૪,૦૦૦ ચોરસ માઈલનું ક્ષેત્રફળ ધરાવતો નેપાલ નિક નેપાલના ઘડવૈયા મહાન રાજા પૃથ્વી નારાયણ શાહ ભારતના પચીસમાં ભાગ જેટલો સ્વતંત્ર પ્રદેશ છે. તેની હતા. નેપાલ સુંદર મંદિરે, મૂર્તાિઓ અને પ્રાકૃતિક સુંદરતાવસ્તી ૧ કરોડ ઉપરાંત છે. તેની ઉત્તરે તિબેટ, પૂર્વમાં થી સભર દેશ છે. એવરેસ્ટ શિખર વિજેતા શેરપા તેનસિંગ સિકિકમ અને દક્ષિણમાં ભારતના બિહાર અને ઉત્તર પ્રદેશનાં નોકેરની જન્મભૂમિ પણ નેપાલ છે. - રાજે આવેલાં છે. ૧૯૫૦માં નેપાલમાં રાણુશાહીનું શાસન વીરગંજથી કાઠમાંડુની લગભગ ૧૨૦ માઈલની મેટર સમાપ્ત થયું અને ૧૯૫૬માં ભારતની સહાયતાથી ‘ત્રિભુવન દ્વારા સફર કરવામાં ૧૦ કલાક લાગે છે અને તેનું ભાડું રાજપથ' તૈયાર થયા. આ માર્ગ પર બારે મહિના મોટર- ૧૮ નેપાલી રૂપિયા થાય છે. વિમાન માગે ૩૦ રૂપિયાના બસનો વ્યવહાર ચાલે છે અને ભારતવાસીઓ માટે નેપાલમાં ભાડાથી ૧૫-૨૦ મિનિટમાં કાઠમાંડુ પહોંચી શકાય છે. આવવા જવા માટે કઈ કટોક નથી, તેમજ પાસપોર્ટની આમ સમય બચાવનારાઓ નેપાલમાં મોટર કરતાં જરૂર નથી. ભારતથી નેપાલમાં પ્રવેશ કરવાના અનેક સ્થળો છે, વિમાનનો વધુ ઉપયોગ કરે છે. યાત્રાળુઓ માટે જેમ પરંતુ કાઠમંડુ-નેપાલની રાજધાનીમાં ભારતથી જવા માટે વિમાનની સગવડ છે, તેમ માલ સામાન પહોંચાડવા હિંટીએક જ માર્ગ છે. ઉત્તર-પૂર્વ રેલવે પર રક્ષોલ નામનું ડાથી કાઠમાંડુ લોખંડી તારવણેલો એક દોરડા રસ્તે-રોપવે નાનું નગર ભારતથી કાઠમાંડુ જવા માટે ભારતનું અંતિમ બનાવવામાં આવ્યો છે. આથી બરફ પડવાથી રસ્તાઓ નગર છે. રક્ષૌલથી 2 માઈલ દૂર નેપાલનું વીરગંજ નકામા બનતાં આ માગ ચાલુ રહે છે અને આ માગે આવેલું છે. અને ત્યાં રક્ષૌલથી સાઈકલરીક્ષા, ઘેડા ટાંગે, દર કલાકે ૭૦૦ મણ કે ૩૦૦ કવીન્ટલ માલ પહોંચાડી ટેકસી દ્વારા જઈ શકાય છે. ત્યાં પરદેશીઓના સામાનની શકાય છે. નેપાલ પહાડી પ્રદેશ હોવાથી ત્યાં રેલ્વે માર્ગ તપાસ થાય છે. નેપાલથી વિદેશમાં બનેલી ચીજો ભારતમાં વિકાસ પામેલો નથી. નેરોગેજની નેપાલ ગવર્નમેન્ટ રેલવે લાવવાની મનાઈ છે. વીરગંજથી કાઠમાં લગભગ ૧૨૦ રક્ષૌલથી અમલેકગંજ સુધીની છે. પરંતુ તેનો ખાસ ઉપયોગ માઈલ દૂર છે, રક્ષૌલથી કાઠમાંડુ બસમાં જવાય છે. વિમાન માલસામાનની હેરફેર માટે થાય છે. બીજી નેરોગેજ લાઈન માગે પણ કાઠમાંડું જવાની સુવિધા છે. દિલ્હી-કલકત્તા નેપાલ-જનકપુર-જયનગર રેલવે છે. અને તેનો ઉપયોગ કે વીરજથી પટના અને પટનાથી કાઠમાંડું જવાય છે. મુસાફરો અને માલસામાનની અવર જવર માટે થાય છે.
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org