________________
૬૧૦
એશિયાની ભૂમિકા સાથે ભારતીય અમિતા ભાગ-૨
રીતે કરાય છે, આથી જ જો સત fast: વાળા
ઈઝનગી નામના આદ્યદેવ હતા તેમને અસંખ્ય સંતાન હતાં પુકારે છે. આમ જુદા જુદા ધર્મો પરમતત્વને જુદા જુદા નામ જેમાં અમને સુ (સૂર્ય દેવી મુખ્ય છે. જાપાનના મિકડની અને રૂપથી સ્વિકાર કરે છે. ઉત્પત્તિ આ સૂર્યદેવીમાંથી જ થઈ સૂર્યદેવોએ પોતાના પુત્રને સમૃદ્ધ પૃથ્વી પર રાજ્ય કરવા મોકલ્યા છે તેવો ઉલ્લેખ
. પરંતુ આ ભિ-નતા માત્ર નામ રૂપમાં જ છે. તાત્વિક
રીતે એ બધા જ નામ એક જ પરમતત્વમાં જુદાં જુદાં રૂપ શિસ્તે ધમના ગ્રંથોમાં સ્પષ્ટ રીતે કરાય છે; આમ આ રે
છે. હિન્દુધર્મના અન્વેદ ગ્રંથમાં કહેવામાં આવ્યું છે તેમ ધર્મ અનુસાર મિકાઓ દવી પૂત્ર છે. અને તેની આજ્ઞાથી જ
___एको सत् विप्राः बहुधा वदन्ति मेटसे सत तत्व २४ તે પૃથ્વી પર રાજ્ય કરે છે. જાપાનની પ્રત પણ તેને તથા
છે પરંતુ વિદ્વાને તેને ભિન્ન ભિન્ન નામથી ઓળખાવે છે. તેના વંશજોને આ રીતે સ્વિકાર કરી આદરસત્કાર કરે છે.
હિન્દુધર્મના પવિત્ર ગ્રંથ ગીતામાં શ્રીકૃષ્ણના મુખે કહેવાયું તે ધર્મમાં ઈકવર ' કમી ની વિવિધ શકિતઓની છે કે—જે થથ મમ guતે તાતથૈવ મનાઘર એટલે કે જૂદા જૂદા દેવ. દેવીઓ રૂપે પુજાવિધિ થાય છે. એ સૌમાં જે મને જે રીતે ભજે છે તે રીતે તેની સમક્ષ પ્રગટ થાઉં સૂય દેવી મુખ્ય છે. રાજા તેને વંશજ હોવાથી સમગ્ર પ્રજા છું. પ્રત્યેક ધર્મને સંસ્થાપક પિતાની કક્ષા, અધિકાર અને વતી ઈસે નામના સ્થળે તે સૂર્યદેવીની પુજા કરે છે. સુર્યદેવીની દેશકાળની સીમમાં રહી પરમતત્વની સાધના કરે છે અને તે રીતે મુતિને સ્થાને એક વર્તુળાકાર દર્પણ મુકવામાં આવે છે આ સમજી દેશકાળને અનુરૂપ નામ-રૂપથી તેને વ્યક્ત કરે છે. પણ ખુદ સૂય દેવીએ જ મિકાડીને અર્પણ કર્યું હતું એવી બધા ધર્મો ભલે ભિન્ન ભિન્ન હોય પરંતુ એ બધાનું અંતિમ તેઓ શ્રદ્ધા ધરાવે છે. તેના પુજારી તરીકે રાજ્યની રાજકુમારી લવ તા એક ભાષિતમાં કહેવામાં આવ્યું છે કેઃ - હોય છે.
आकाशत पतित तोय सागर प्रति गच्छति ૨૩ ઉપસંહાર
सर्वदेव नमस्कार : केशव प्रति गच्छति । આમ એશિયાના લગભગ બધા જ ધર્મો પરમતત્વનો જેવી રીતે આકાશમાંથી પડેલું જલ અંતે મહાસાગર જુદા જુદા નામ અને રૂથી પ્રત્યક્ષ યા અપ્રત્યક્ષ રીતે તરફ જાય છે તેવી જ રીતે સર્વ દેને કરાયેલ નમસ્કાર છેવટે સ્વિકાર કરે છે. હિન્દ, ખ્રિસ્તી ઇલામ, જરથાકતા, શાખ, એક જ પરમાતમાં તરફ જાય છે. વાસ્તવમાં ઈશ્વર, બ્રહ્ય, યહદી, તાઓ અને શિસ્તે ધર્મ પરમને પ્રત્યક્ષ રૂપે સાહેબ , અશ્વ,
સંવના પ્રત્યક્ષ ૨૫ સાહેબ ઈયુ, અલાહ, અહુરમઝદ શાંગ્લી, તાઓ, કમી ઈત્યાદિ સ્વિકાર કરે છે. જેનઘમ ઈશ્વરના અસ્વિકાર કરે છે જયારે એક જ પરમતતવનાં જુદાં જુદાં નામે છે ગૌતમ બુદ્ધ તે અંગે મૌન ધારણ કરે છે. મહાત્મા કન્ફયુશ્યસે ઈવરના અસ્તિવિ વિષેની ચર્ચા વ્યર્થ માની છે અને માત્ર
આ પ્રકારની વિભિન્નતા કૃત્રિમ નથી પરંતુ કુદરતી
છે. વિશ્વના તમામ મનુષ્ય સમાન પ્રકૃતિના હોતા નથી સદાચારને જ મહત્વ આપ્યું છે.
અને જે હોય તે સમન દેશકાળમાં અસ્તિત્વ ધરાવતા નથી. હિન્દુધર્મ એક જ પરમાત્મામાં વિશ્વાસ ધરાવે છે, આ ભિન્નતાને કારણે તેમની કક્ષા અને અધિકાર પણ ભિન્ન જેના સ્વરૂપ વિષયક અનેક મતમતાંતર પ્રવર્તે છે જેન હોય તે સ્વાભાવિક છે. મનુષ્ય તેની કક્ષા અને અધિકાર મુજબ ધર્મમાં મત આત્મા ઇવર સમાન બને છે. શીખ ધર્મ પરમ લક્ષ્ય ને પહોંચવા પ્રયાસ કરે છે, પરિણામે ભન્નભિ ન તેને મેટા સાહેબ તરીકે વર્ણવે છે યહુદી ધર્મ ખ્રિસ્તી ધર્મ જીવન પ્રણાલી એ ઘડાય છે. વાતવમાં આ ભિ-નતા ધર્મોનું અને ઈસ્લામધર્મ પૂર્ણતઃ એકેશ્વરવાહી ધર્મે છે યહુદી ધમ ભૂષણ છે, દુષણ હિં સત્ય આપણી કલ્પના કરતાંય વધુ ને ઈશ્વર ચૂસ્ત ન્યાયાધિશ છે, ઈસ્લામધર્મને ઈકવર જગત વિશાળ છે, તેને કોઈ એક જ માળખામાં બધી શકાય નહિ નો અજેય બાદશાહ છે જ્યારે ખ્રિસ્તી ધર્મ તેને એક પ્રેમાળ મનુષ્ય પોતાની કક્ષા મુજબ તેને અનુભવે છે અને જુદા પિતા તરીકે વર્ણવે છે. જરસ્તી ધર્મ તને અહુરમઝટ જૂદા રૂપે તેને વ્યકત કરે છે. આ વિશાળ અને મહાન સત્યને નામથી ઓળખાવે છે. કેંન્ફશ્યસ તેને “શેપ્સી તરીકે, વ્યકત કરવા માટે કોઈ એક જ નામ ન હોઈ શકે અને તે તાઓ ધર્મ “તાએ” તરીકે અને શિસ્તે ધર્મ “કમી” તરીકે શકય પણ નથી.
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org