Page Text
________________
૩૯૪
એશિયાની ભૂમિકા સાથે ભારતીય અસ્મિતા ભાગ-૨
રાવણ દે ને સુષિમુનિઓને ત્રાસરૂપ હતો. આખી રાક્ષસ રહેતા દે ને રષિઓ મૂર્ખ બનત. કદાચ એક અવતાર જાતિને દુષ્ટ લેખવામાં આવતી એટલે તેને પૃથ્વીના પટ પરથી એ છે કે હોત ને રામાયણ લખાયું ન હોત. ભૂંસી નાખવાનો રામાવતારનો ઉદેશ હતો. આ કામ પાર પાડવા દે ને ઋષિઓએ ભેગા મળી ઈશ્વરને અવતાર લેવા ૮ શ્રી એમ. વિનંતિ કરી.
આગળ જણાવ્યા પ્રમાણે રામાયણ યુગનું સમગ્ર આ અવતારી પુરુષ પુખ્ત વયના થાય ત્યાર પહેલાં તે
વાતાવરણ લક્ષમાં રાખી આપે શ્રી રામનું જીવન જોઈ શું તે સીતા સાથે એમને લગ્ન સમારંભ યેજા અપરમાતા
અશ્રમનામાં મહામંત્રી તરીકેના સર્વ શ્રેષ્ઠ ગુણો ઉપસી કેકેયીએ પિતાના પતિ દશરથને રામને દંડકારણ્ય મોકલવા
આવેલા જણાશે ને તેમનું ” મર્યાદા પુરુષોત્તમ શ્રી રામ’ નામ ફરજ પાડી દંડકારણ્ય ત્યારે રાવણના સામ્રાજ્યને એક ભાગ
સાર્થક લેવાશે. શ્રી રામ દેવ નહોતા. મનુષ્ય હતા એટલે હતો. રામ પાસે નિર્દોષ વાલીની હત્યા કરાવી શુર્પણખાનાં
મનુષ્ય તરીકે એ સંપૂર્ણ મનુષ્ય હતા. નાક કાન કાપવા લક્ષ્મણને આદેશ અપાવ્યું એનો અપરાધ
શ્રી રામનો સૌથી આગળ પડતે ગુણ કૃતજ્ઞતા છે રામમાં છે ? શ્રી રામને પરણવા માગણી કરી એ રાવણ પિતાની
કૃતજ્ઞતા પુષ્કળ પ્રમાણમાં હતી. રાવણ સીતાનું અપહરણ કરી બહેનનું આવું અપમાન સહન કરી બેસી રહે એ મનુષ્ય
કરી લંકા લઈ જતા હતા ત્યારે એને માર્ગમાં આંતરી યુદ્ધ નહોતે. રામની પત્નીનું અપહરણ કરી એણે અપમાનનો
આવી પ્રાણુદાન દેનાર જટાયુ પ્રતિ શ્રી રામે એક પુત્ર પિતાના બદલે લેવા નિરધાર કર્યો. રાવણે સીતાનું હરણ કર્યું ત્યારે
અગ્નિ સંસ્કાર કરે તે પ્રમાણે અગ્નિ સંસ્કાર કરી પોતાની દે ખુશ થયા. બ્રહ્માએ ઉદગાર કાઢયો; “આપણે હેતુ પાર
કૃતજ્ઞત્તા દાખવી હતી. (અરણ્ય કાંડઃ પ્રકરણ ૬૮) દશરથે શ્રી પડ્યો છે. સીતા પ્રતિહિંસક હસ્તપ્રચાર જોઈ, રાવણુને વિનાશ
રામને દેશનિકાલ કર્યાને શ્રી રામ લક્ષ્મણ સીતા વનવાસ જવા
અને ટેકનિકલ સ્ત્ર Aવે નિશ્ચિત છે એમ માની દંડકારણ્યના રુષિમુનિઓ પણ નીકળ્યા ત્યારે ગરે જે અતિથિ સત્કાર કર્યો હતો ને વનવાસનાં હર્ષમાં આવી ગયા (અરણ્ય કાંડ પ્રકરણ ૨૨)
ચૌદ વર્ષ પછી પણ શ્રી રામ વિસર્યા નહોતા અને લંકા વિજય નષિઓની ખટપટને કાવાદાવાથી રામને રાવણ
કરીને પાછા ફર્યા કે તુરતજ શ્રી હનુમાનજીને રાજા ગૂડ પાસે
આભાર મૂકત કરવા મેકલીએમને પિતાના મિત્ર-અવિભકત વચ્ચે યુદ્ધ મંડાયું. રામ રાવણને પરાજીત કરશે એ તેમને વિશ્વાસ હતો. એમની રાજનીતિ સફળ થઈ. એમણે ચમત્કારી
આત્મા-તરીકે બિરદાવ્યા હતા. (યુદ્ધ કાંડ પ્રકરણ ૧૨૭)
શ્રી રામે જ્યારે આત્મવિસર્જન કરવા નિર્ણય લીધે ત્યારે શસ્ત્રો શ્રી રામને આપ્યા.
તેમણે વિભીષણને ખાસ અધ્યા તેડાવ્યા ને વિભીષણ કેવળ યુદ્ધત આરંભ કરતા પહેલાં રામે રાવણને સંધિ માટે વૃત્તિથીજ પાતા પ્રશ્ન જોડાયા હતા એ સારી રીત ગવા સમાવવા અંગદને મોકલ્યો. કાવત્રાને એ ગમ્યું છતાં લંકાં વિજયમાં વિભીષણ જે સહાય કરી હતી તે બદલ (યુદ્ધકાંડ પ્રકરણ ૪૧ ) સંધિની શરત હતી. (૧) રાવણે સીતાને તેમને આભાર માન્ય અને અમને લંકાના રાજવી પદે કાયમ સાંપી દેવી (૨) લંકાનું રાજ્ય વિભીષણને સોંપવું (૩) રાવણે માટે નિયુક્ત કર્યા ( ઉત્તર કાંડ પ્રકરણ ૮૧૨૧) શ્રી સીતાના અપહરણ માટે ક્ષમા માગવી. રાવણે આ સંધિની
હનુમાનજી કદરતે આકમણ નીચેના ભાવભીના શબ્દોમાં કરી વાતે પહેલે ઘડાકે જ ફગાવી દીધી.
છે.” ” તમે મને જે સેવાઓ આપી છે તે બદલ હું મારા
પ્રાણ ન્યોછાવર કરું તે પણ ત્રણ ફેલાય તેમ નથી ” ઉત્તર પરાય નિશ્ચિત હતું એ પરિસ્થિતિમાં રાવણ જે કાંડઃ પ્રકરણ ૫૦ ) મુત્સદી હોત તે એણે આ શરતે કામચલાઉ સ્વીકારી લીધી હોત. સીતાન એના પતિને પાછી સોંપવી બેમાં રાવણને કાંઈ
લક્ષમણે સુગ્રીવ કૃતન છે એવો આક્ષેપ મૂકર્યો હતે. ખાવાનું નહોતું. શુર્પણખાના અપમાનને બદલે વળી ચૂક
એ પાપ માટે કાઈજ પ્રાયશ્ચિત નહતું. ( કિષ્કિધા કાંડ : હતે આમ આર્યાને વાનરે પાછા ફરી જાત ને પછી વિભી.
પ્રકરણ ૩૪) સ્પષ્ટ કૃતજ્ઞતા ખરેખર, મહાપાપ છે પરન્તુ ષણને લાત મારી રાજ્ય પુનઃ હસ્તગત કરતાં એને બીલકુલ
કૃતજ્ઞતાની ઉણપને દોષ લેખી શકાય ને તે ક્ષમાને પાત્ર બને
કેઇની મે સેવા બજાવી હોય તે સેવા બજાવનારે એના વાર ન લાગત. વળી પારકી સ્ત્રીનું અપહરણ કરવા બદલ ક્ષમા માંગતા એની પ્રતિષ્ઠા કાંઈ ઓછી થઈ જવાની નહોતી. કમ
બદલાની બીલકુલ આશા રાખવી જોઈએ નહિ. આમ કૃતઘ્ન નસિબે રાવણમાં દુન્યવી દ્રજ્ઞા ઓછુ હતું અને તે પાકકો
લાગતા સુગ્રીવને પણ શમા કરી શ્રી રામે એને મિત્ર બનાવ્યા મુત્સદી નહે. એ કેવળ મભો હતો ને પિતાના સૈન્યની
એટલું જ નહિ પણ કિષ્કિાના રાજપદે સ્થા તાત્રા પર જ ઝઝૂમી રહ્યા હતા. પરંતુ જે એણે સંધિની શ્રી રામમાં તેજસ્વી વિદ્યાર્થી તરીકેના સર્વ ગુણ હતાં શરતે સ્વીકારી લીધી હતી તે રામાવતારને હેતુ નિષ્ફલ જાત તે આપણે તેમના દશ વર્ષની કાચી વયે શ્રી વિશ્વામિત્ર બાકી સેકડો સૈનિકના પ્રાણ બચી જાત અને દડકાર હયમાં સાથેના મનમાં જોઈ શકીએ છીએ ઘણા જ ટુંકા ગાળામાં
Jain Education Intemational
For Private & Personal use only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005145 |
| Book Title | Bharatiya Asmita Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Nandlal B Devluk |
| Publisher | Yogesh Advertising Service Bhavnagar |
| Publication Year | 1976 |
| Total Pages | 1042 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 48 MB |