Bharatiya Asmita Part 1

SR No.: 005144
Original Sutra Author: N/A
Author: Nandlal B Devluk
Publisher: Yogesh Advertising Service Bhavnagar
Publication Year: 1972
Total Pages: 1228
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 104 MB

Page 711

સ્મૃતિગ્રંથ
The Leopard Or Panther
ભારતના
મા પ્રાણીને આપશે. ગુજરાતીમાં દિપડા કહીએ છીએ અને તેનું શા. નામ છે. Panthera Pardus (Linn) રિંપત્રમાં રે દિપા ધામ છે. તે ફૂંકાવા – ને સુંવાળા વાળવાળુ બદામી અથના ચકીત બદામી રંગની ચામડીમાં ગુલાબની ભાત જેવાં કાળાં ચાઢાવાળું પ્રાણી છે. જો કે દિપડામાં
રંગની વિવિધતા ઘણી હેાય છે. રપ્રદેશના દિપડા રંગે ફિક્કા
ટોપ છે. જ્યારે કાશ્મીરમાં તાપડાને નાના-પાઠાં ચગદાંતળો ભુખરા બદામી રંગના હોય છે. ભારતના દિપડાને વસવાટ સમગ્ર ભારત દેશમાં છે ને ત્યાંથી બરમાં બંને સાનમાં પ્રર્યો છે. જ્યારે સિંધના, કાશ્મીરના અને બલુચીસ્તાનના દિપડા એક જુદીજ જાતિના (Specils) માનવામાં આવે છે. તેવી જ રીતે નેપાલ અને સીક્કીમના દિપડાઓનું છે. લગભગ ગમે તે સ્થળે દિપડાએ રહી શકે છે. દિપડાઓને વસવા માટે વાધની જેમ જગલ અથવા ઘેરી વનરાજીની જરૂર નથી. તેઓ ખુલ્લા પ્રદેશમાં, ખડકાળ પ્રદેશમાં કે નાના છેાડવાવાળી ઝાડીવાળા પ્રદેશમાં રહી શકે છે. દિપડા બીજાના પ્રમાણમાં કઇક વધારે ગરમી ન કરી શકતા હોવાથી તેઓ ઘણીવાર જો તેઓને રાતના વખતે શિકાર મેળવવામાં નિષ્ફળતા મળી હોય તે દિવસના ચિંકાર કરે છે, દિપડાને શિકાર મારું મળે તે પ્રાણી ચાલી શકે કે જેને તે સહેલાઇથી અને સંભાળ પૂર્વક શિકાર કરી સકે. તેમાં રાના, સાબરા, વાંદરાઓના, નાના શિકારી પ્રાણીઓના, મેાટાં કાતરીતે ખાનારાં પ્રાણીઓના જેવાં કે શાહુડીએના તેના ભોજનની યાદીમાં પક્ષીએ, પેટે ચાલનારા પ્રાણીઓ અને કરચલાના પણ્ સમાવેશ થઈ જાય છે. દિપડાને
આ દિપડાને વસવાટ કાશ્મીરથી સીક્કીમ અને સમગ્ર હિમાએશિયા ને અલટેઈસમાં છે. આ દિપડાની રહેણી કરણી ઉપર ભ્રમ પાનની ારામાં છે. ઉત્તરમાં તેના વસવાટ દિવસ, મ બહુજ આજુ જવામાં આક્યું છે. કારણ કે તેનું રહેવાનું સ્થળ એવું છે. કેન્યાં સહેલાઈથી પાંચવુ શકય નથી. દરિયાઈ સપાટી કરતાં પર્યંતની અતિકડણ અને ખૂબ ઊંચાઇએ જ્યાં ઝાડે। પણ ઉગી ન ૧૨૦૦૦ કુટ – ૧૩૦૦૦ ફૂટની તૈયાએ ઉંચી અને ખડકાળ હિંમાગમ શકે તેવા સ્થળેામાં તેએાને વસવાટ હોય છે. દિવસભર પડી રહે છે. જ્યારે રાત્રિના શિકાર કરે છે, તે જગી ઘેટાં અને ખાં કસ્તુરી મૃગના, સસલાં, માૉંટસ અને એવાં ખીજા પ્રાણીઓને ક્યારેક કયારેક મોટાં પક્ષિઓના પણ શિકાર કરી છે . આ દિપડાએ પણ વાધ અને દિપડાની જેમ માનવ વસવાટ પાસે ઘેટા-બકરાં કે ટટુના શિકાર કરી લે છે. શિયાળામાં આ દિપડાએ પોતાની રહેવાની જગ્યા મુકરર કરે છે તે પછી લાગ મળે પાળેલાં
આને પણ શિકાર થાય છે.
૧૨૦૦૦ કે ૧૩૦૦૦ ફીટની ઊંચાઈ છેડીને છેક ૬૦૦૦ ફીટની જ ઊઁચાઈ એ આવતા રહે છે. આના વસવાટ પણ તેના શિકાર કરવાના પ્રાણીઓ ઉપર આધાર રાખે છે તે પ્રાણીબામાં થતાં ફેરફાર સાથે તેમને વસવાટ પણ ફરતા જાય છે. આ દિપડાના બચ્ચાં દિપડાના તેના સુંદર – રૂંવાટીવાળા ચામડા માટે કુદરતમાં આવવાની ઋતુ વિષે કંઇજ જાણવામાં આવ્યું નથી. આ ખાસ દુરત વાધ છે. પિડાની સાથે દદ. લડાઈમાં—જંગલી કુમ – ખીજાં – સુર પણિ - પ્રાણીઓના શિકાર થાય છે. તેમ કે ઝખ પણીવાર તેના પુરપુરા સામો કરે પકરે છે દિપ– ડાંની ખાસિયત જ એવા પ્રકારની છે કે તેને મનુષ્યના સહવાસ સાથે વાધ કરતા વધારે - સબંધમાં લાવે છે અને તેથી માનવ જીવન અને તેની સંપત્તિને દિપડા એક અસરકારક ઉત્પાત કરનાર કારણ ગણાય છે. કાચ્છુ કે દિપડા કે જે જંગલની બહાર ના વિસ્તારમાં રહેતા હોય તે આથી પાળેલાં ઢોરઢાંખરનેા, વાછરઢાંના, વેડા-બારાત, નાના કોના ગધેડાના કે વઢ કુતરામાં પણ શિકાર કરે છે. જ્યારે હું દિપડા જંગલી પ્રાણીના શિકાર કરીને જીવે છે તેનુ જીવન તદ્દન ઉપરના દિપડાના જીવનથી જુદું પડે છે. જળ પાના વિકાર કરતા વિષય - ખાસીયતમાં રહેણી-કરણીમાં વાઘને મળતા આવે છે. દિપડાની તાકાત અદ્ભૂત ગણાય છે. દિપડા ચિત્તળ જેવા મેાટા શિકારને પણ સહેલાઇથી મોઢામાં પાડીને -- દર સુધી લઈ જઈ શકે છે. દૂર સુધી લઈ જઈ શકે છે. અથવા તેના શિકારને સુરક્ષિત રાખવા માટે તે શિકાર સાથે ઝાડ ઉપર પણ ચઢી શકે છે. મનુષ્ય ભક્ષી વાધ કરતાં મનુષ્ય ભક્ષી દિપડા વધારે ભયંકર મનાય છે. દિપડા લગભગ આખુ વર્ષ દરમિયાન બચ્ચાં આપે. બધનાવસ્થામાં દિપડાને સાડા ત્રણ્ વમાં ત્રણ વેતર થયાના દાખલા છે. તેર અઠવાડિયા અથવા ખાણું દિવસના તેમને ગર્ભા– ધાન કાળ ગણાય છે. બે થી ચાર બુચ્ચાંને સામાન્ય રીતે જન્મ આપે છે.
66
935
The Snow Leopard or Ounce
ગુજરાતી નામ બરામાં રહેનાર દિપડા ને ખછમાં આંઉસ ” કહે છે. શા. નામ Uncia Uncia, Schreber.
The Clouded Leopard બુ. નામ પાળાના દ્વિપ, લેયા કે પુગમાર કહે છે શા. નામ Ne felis nebulosa (griffith ) લંબાણ પુરી સાથે ક કીટની જેમાં કેફીની તે પૂછડી જ હોય છે. વજન ૪૦-૪૫ પાઉંડ આ દિપડે! કે જેનું શરીર લાંબુ અને પુછડી પણ નાંખી અને ટુંકા અવયવો, ગળાઈ પડતા કાળા કાના મધ્યમાં રાખાડી ડાબ્ર. ભારતમાં નેપાલ, ભૂતાન અને સીક્કીમમાં આ દિપડા થાય છે. આ દિપડા ધાડાં સદાય લીલાં રહેતાં જગામાં રહેનારો છે કે જ્યાં રાતના ો શિકાર કરે
આ દિપડાનાં મજબૂત એવાં જડબાં અને કુનરીગ્માં થતા અને મજબુત બાંધાને લીધે સાબર અને તેના જેવાં મેટાં પ્રાણીએના શિકાર કરવા બરાબર તૈયાર હાય છે. આ દિપડાની ગર્ભાધાન કાળ વિષેની ઋતુ અંગે ક ંઈજ વિષેની ઋતુ ગેજ – જાણવામાં નથી.
અંગ્રેજીમાં આપણે જેને Cat તરીકે જાણીએ છીએ તેનાં કુટુ ખીએ નીચે જણાવેલાં પ્રાણીએ છે. The Marbled Cat ગુ. નામ આરસી બિલાડી શા. નામ Pardofelis marmorata, Martin કદમાં આપણી પાી બિલાડી જેવા વધુ ફીટનીશ બાઈ જેમાં ધિ લખાઈ તા તેની પુરીની આવે ોંપાત્ર સીહીન અને ભાસાનમાં ચાય છે.