Bharatiya Asmita Part 1

SR No.: 005144
Original Sutra Author: N/A
Author: Nandlal B Devluk
Publisher: Yogesh Advertising Service Bhavnagar
Publication Year: 1972
Total Pages: 1228
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 104 MB

Page 486

૫૯૮
ભારતીય અસ્મિતા
માંથી રંગરોગાનમાં ઉપયોગી ટિટેનિયમ ઓકસાઈડની બનાવટ ફિઝિકસ એટલે ભૌતિક વિજ્ઞાનની દરેક શાળામાં આ પ્રોગડામરમાંથી નીકળતા ટોલ્યુઈન નામના પ્રવાહીમાંથી કડવી બદામનું શાળા સંશોધન કાર્ય હાથ ધરે છે. તેલ, માપ અને સમયનાં તેલ અને લેબાનના ફલને એસિડ તૈયાર કરવાની રીત; દવા- મૂળભૂત ઘોરણ સ્ટાન્ડર્ડ, ઇલેકટ્રોનની મદદ વડે ચાલતાં સાધને, ઔષધોમાં ઉપયોગી જંતુન પદાર્થોની બનાવટ; તેલીબીયામાંથી ધાતુઓના ગુણધર્મ, અશ્રાવ્યધ્વનિ (Ultrasonic) વગેરે ક્ષેત્રોમાં વધારે પ્રમાણમાં તેલ મળે એવી રીતની દેજના કમળના તેલમાંથી સંશોધન ચાલે છે. ઉપરાંત ઉદ્યોગોમાં ઉપયોગી સુધારણા કરવા સુશોભિત રંગ વાનિશની બનાવટ, શેરડીના કચરામાંથી નીકળતા અથેની વૈજનાઓ તેમજ વસ્તુઓનાં સ્પેસિફિકેશન, કોલિટી મીણનુ શુદ્ધિ કરણ, લીબેળીના તેલને ચાલું ઉપયોગ માટે ગંધ કન્ટ્રોલ વગેરે કામને પણ તેમાં સમાવેશ કરવામાં આવ્યા છે. રહિત બનાવવાની રીત આ ઉપરાંત અહીંને “માઇક્રો એનેલિસિસ” લેબોરેટરીના પ્રથમ મુખ્ય નિયામક હિંદના સુપ્રસિદ્ધ વિજ્ઞાની ને વિભાગ પૃથક્કરણ માટે બહારનું કામ પણ લે છે. આ લેબ- મરહુમ ડો. કે. એસ. કૃષ્ણન હતા. રેટરીનું આયોજન પશ્ચિમ દેશોની એવી સંસ્થાઓ કરતાં જરાયે
કામની વહેંચણી નીચેના વિભાગે પ્રમાણે કરવામાં આવી છે. ઊતરતુ નથી અને દેશના ઉદ્યોગની પ્રગતિમાં આ સંસ્થા અગત્યને /
(૧) વજન અને માપ (૨) ઔદ્યોગિક મિકેનિક્સ (યંત્રવિજ્ઞાન) ફાળો આપે છે. એમાં શંકા નથી. સંશોધનને લાભ અંતે આમ
અને વપરાતા પદાર્થોની તપાસ. (૩) ગરમી અને શક્તિ. (૪) પ્રકાશ જનતાને પહોંચે એમાંજ એનું સાર્થકય છે.
વિજ્ઞાન, (૫) વિજળી. (૬) ઈલેકટ્રોનિકસ (૭) ધ્વનિ વિજ્ઞાન (2) ૨. નેશનલ ફિઝિકલ લેબોરેટરી, દિલ્હી.
ઔદ્યોગિક ભૌતિકવિજ્ઞાન અને (૯) રાસાયણિક પૃચક્કરણ. જો તમે મને એમ પૂછતા હો કે ટેકનિકલ સિદ્ધિઓ અને
દરેક વિભાગ માટે એકક મદદનીશ નિયામક છે. આ ઉપરાંત ફુરણાની બાબતમાં સૌથી વધારે અસર માથા પર કોણે કરી,
પી લે ટેમ્પરેચર અતિ ઓછી ઉષ્ણતાએ સંશોધનને લગતું કાર્ય પણ તો વિવિધ ક્ષેત્રોમાંથી વીણીને કહું કે દિલ્હીની નેશનલ ફિઝિકલ લી
ચાલે છે. લેરેટરી, જમશેદપુરનાં લેઢાનાં કારખાનાં અને તુંગભદ્રાને તેટિંગ ઉદ્યોગમાં કાર્બનની ચીજો ખૂબ વપરાય છે, જેમકે ઈલેકટ્રીક બંધે છે. આ ઉદગાર પટ બંધ અંગે મલી આંતર રાષ્ટ્રીય મોટર, બેટરીઓ, આકલે૫ (ચાંપ-દીવો) વગેરેની બનાવટમાં કોન્ફરન્સમાં હિન્દમાં આવેલા સ્વીડનના પ્રતિનિધિ મંડળના નેતા આથી અહી ઉદ્યોગોમાં વપરાતા વિવિધ પ્રકારના કાર્બનની બનાપ્રિો. એડી વેલાનરના છે.
વટ અંગે સંશોધન હાથ ધરવામાં આવ્યું હતું. અને પરિણામે
દેશમાં કાર્બનવાળી આવી બનાવટો શક્ય થઈ છે, હિંદી ગ્રેફાઈટને - ભારત સરકારના વિજ્ઞાનિક અને ઔદ્યોગિક સંશોધન ખાતાના નિયામક ડો. ભટનાગરે ઈ. ૧૯૪૧માં વૈજ્ઞાનિક સંશોધન માટે એક
શુદ્ધ કરવા નાના પાયા પર ઔદ્યોગિક સંશોધન હાથ ધરવામાં મધ્યસ્થ પ્રયોગ શાળા કાઢવાની દરખા ત સરકાર આગળ રજૂ કરી.
આવ્યું હતું. ડ્રાયસેલની બનાવટમાં વ૫રાત સદિય (activated) તેમની મુરાદ આ પ્રયોગશાળાના બે વિભાગ કરી એક ફિઝિકલ અને
મેગેનીઝ ડાકસાઈડ પણ દેશમાંથી મળતા કાચા માલમાંથી અહીં બીજી કેમીકલ એમ બે પ્રયોગ શાળા ઉભી કરવાની હતી. ૧૯૪૩માં
બનાવાય છે. ઉપરાંત ત્રાવણકોરની મેનાઝાઈટ રેતીમાંથી હેલિયમ આ દરખાસ્ત પર વિચારણા માટે આ જન સમિતિ નીમવામાં
વાયુ કાઢવાનું કામ પણ હાથ ધરવામાં આવ્યું હતું. આવી. ૧૯૪૬માં તેને અહેવાલ બહાર પડી. તદનુસાર સરકારે ઉપરના વિભાગો ઉપરાંત લાયબ્રેરી, સંશોધન માહિતી વિભાગ, કાઢેલી પૂનાની કેમિકલ લેબોરેટરીને પરિચય ઉપર આવી ગયો, મધ્યસ્થ વર્કશોપ પણ (જેમાં કાચને સામાન બનાવવાની વર્કશોપ ફિઝિકલ લેબોરેટરીને પા નાખવાની ક્રિયા પણ ૧૯૪૭માં
પણ સમાઈ જાય છે) તથા ફોટોયાફી અને ડ્રોઈંગ માટેની ચિત્રા
લેખન સંસ્થા પણ આ લેબોરેટરીને જોડેલાં છે. જ પંડિત જવાહરલાલે કરી અને ૧૯૫૦માં તેનું ઉદ્દઘાટન સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલના શુભ હસ્તે થયું. ૬ ૦ ફૂટ લાંબું અને ૩. સેન્ટ્રલ સોલ્ટ અને મરીન કેમિકલ રિસર્ચ ૧૭૦ ફૂટની પાંખવાળું અગ્રેજી અક્ષર L (એલ)ના આકારનું ફિઝિ
ઈસ્ટીટયૂટ : ભાવનગર કલ લેબોરેટરીનું મકાન ઉરાર સન્મુખ છે, જેથી તેમાં સ્થિર અને પુરતું અજવાળું મળયા કરે છે. પાછળના ભાગની બારીઓ
૧૯૫૪ ના એપ્રિલની દસમી તારીખ સૌરાષ્ટ્રના ઈતિહાસમાં દક્ષિણમાં હોવાથી સીધો સૂર્ય પ્રકાશ ન આવે એ માટે રક્ષણ
ઉજળે અક્ષરે અંકાયેલી રહેશે. સૌરાષ્ટ્રના ઔદ્યોગિક વિકાસમાં કરવામાં આવ્યું છે. તેની ઉગમણી દિશામાં ત્રણ અને પશ્ચિમ
તેમજ વિજ્ઞાનિક સંશોધનની પ્રગતિમાં એક સીમાચિન્હરૂપ સેન્ટ્રલ તરફ બે માળ છે. લંબાઈમાં ૬ ફૂટના એકમ પર મકાનની રચના
સેટ રિચર્સ ઇન્સ્ટીટયૂટ (પાછળથી બદલાયેલું નામ : સેન્ટ્રલ છે. પહોળાઈ બધેય ૨૦ ફૂટ રડે છે. એટલે દરેક ઓરડાની લંબાઈ
સેલ્ટ અને મરીન કેમિકલ્સ રિસર્ચ ઈન્સ્ટીટયૂટ) તે દિવસે ૬ ના ગુણક પર આવેલી છે. કોઈપણું એારડે ૬, ૧૨, ૧૮ ફૂટ
ભાવનગરમાં સ્થપાયું. રાષ્ટ્રીય પ્રયોગશાળા ની પરંપરામાં આ એમ હોય છે આવી પદ્ધતિ અમેરિકાની કેટલીક શ્રેષ્ઠ પ્રગશાળા
ઈન્સ્ટીટયૂટ એ બારમો મણકે છે. એમાં જોવામાં આવે છે. લેબોરેટરીને કુલ વિસ્તાર ૭૦૦ એકર મીઠું ગરીબ યા તવ ગર સૌને માટે આવશ્યક સામાન્ય વસ્તુ
છે. આપણા દેશ ફરતો ૩૫૦૦ માઈલ સમુદ્ર કિનારો છે. રાજસ્થાન
૬ ના ગુણક પર
અમેરિકાની કેટલીક શ્રેષ્ઠ પ્રયાગ
મીઠું ગરીબ યા તલ ગજ
જમીનમાં છે.
Jain Education Intemational