Page Text
________________
૨૭૪
ભારતીય અસ્મિતા
નજરકેદ કર્યા કેટલાક પર લાઠી ચાર્જ થયો આથી તો હોમરૂલની થઈ, પરંતુ પ્રાંતમાં સ્વાયત્ત શાસનની હિંદીઓ દ્વારા થયેલી ચળવળને દાવાનળ જોરશોરથી ભડકી ઉઠયો.
માંગણી સંપૂર્ણ પણે સંતવાઈ નહિં. અલબત્ત થોડે ઘણે અંશે,
“ જવાબદાર રાજ્યતંત્ર ” આપવાની દિશામાં આ સુધારા દ્વારા મોગ્યની ઔતિહાસિક જાહેરાત. ૧૯૧૭:- મહત્વનું પગલું ભરાયું; છતાં પ્રાન્તોમાં વહીવટની અંદર સોંપાયેલા
અને અનામત ખાતાં એ બે વિભાગ પાડી “દિરાજ્ય પદ્ધતિ ” | સ્વશાસનની ઉગ્ર માંગણીને કારણે ૨૦મી ઓગસ્ટે (૧૯૧૭માં)
ને અમલ થશે. પ્રાન્તના ગવર્નરને એટલી બધી વ્યાપક અંગ્રેજો તરફથી જાહેરાત કરાઈ છે, “હિંદમાં જવાબદાર રાજયતંત્ર
સત્તાઓ હતી કે, પ્રાન્તોના પ્રધાનોને સંપાયેલી ખાતાવિષયક દાખલ કરવાના હેતુથી સ્વતંત્ર સત્તા મેળવનાર સ્થાનિક સંસ્થાઓ
સત્તાઓ સાવ બિન અસરકારક બની ગઈ ! વળી આ સુધારામાં ને ક્રમે ક્રમે વિકાસ કરાશે.” આ જાહેરાત આમ તો “રંગમંચ પર ગોઠવેલા નાટક” જેવી જ બની રહી; કેમ કે પહેલાં મોન્ટેગ્યુએ
કોમી તથા ખાસ હિતોને મળેલ પ્રતિનિધિત્વની જોગવાઈ તો
રાષ્ટ્રવિરોધી અને અનિચ્છનીય સાબિત થઈ. પ્રાંતની ધારાસભાઓ જાહેરાત કરી અને પછી હિન્દની પરિસ્થિતિ જાણવા નીકળયા
ગવર્નરની સત્તાઓ આગળ સાવ યંત્ર જેવીજ બની ગઈ; અને હતાં, ખરેખર કિંમતને અંદાજ કાઢયા વગર જ ટાવર બાંધવાને તેમણે પ્રારંભ કરી દીધો હતો ! આથી તે મહત્વાકાંક્ષાની ઈમા
સુંદર નામવાળા પ્રધાને વાસ્તવમાં તો ગવર્નરના સેક્રેટરીઓ
જેવાજ બની ગયા. સાંપાયેલા અને મહત્વના બધાજ અનામત રતની કબર જ રચાઈ ગઈ!
રખાયેલા ખાતાઓથી પ્રજા કલ્યાણના કા ઉલટાં રંભે પડયા. મેન્ટેગ્યુ ચેમ્સફર્ડ સુધારા-૧૯૧૯ :
૧૯૨૦ સુધીના અન્ય બનાવો
ગુજરાતમાં ૧૯૧૮માં શરૂ થયેલાં ખેડા સત્યાગ્રહ આપણી આ સુધારાથી હિંદને જવાબદાર રાજ્યતંત્ર આપવાની દિશામાં રાષ્ટ્રિય લડતમાં વધુ જોમ અને જુસ્સો પ્રેર્યા'. અતિવૃષ્ટિને કારણે ગતિ કરવાને બદલે તેમાં વિલંબ કરવાની ઢીલ - પિચી નીતિજ ખેડૂત મહેસૂલ ભરી શકે તેમ ન હતા આથી હિદના લેખંડી નજરે પડવા લાગી. આ સુધારાઓથી મુષ્ય તંત્રમાં અને પ્રાંતીય પુરૂષ સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલે તેમને ““ નાકરની લડતને ” આદેશ વહીવટમાં ફેરફાર અચૂક થયા; ગવર્નર જનરલ અને હિંદી વજી- આપ્યો, અને ગમે તેવા જમે સહીને પણ ખેડા જિલ્લાએ પિતાની રની સત્તાઓમાં ફેરફાર થયાં અને નરેન્દ્ર મંડળ” ની પણ સ્થાપના લડતમાં ખમીર બતાવ્યું.
શુભેચ્છા પાઠવે છે
શ્રી ઝગડિયા તાલુકા કો-ઓ જીનીંગ
પ્રેસીંગ સોસાયટી લી. ઝગડિયા (જિલ્લો ભરૂચ)
એન્ડ
સ્થાપના ૧૯૫૬ * આ સંસાયટીમાં ઝગડિયા તાલુકાના ૧૧૦૦ અગીયારો ખેડુત ભાઈઓ અને ૧૫
પંદર મટીપરપઝ સોસાયટીઓ સભાસદ તરીકે જોડાએલ છે. ૯ સભાસદ ભાઈઓના કપાસનું એકત્રીકરણ કરી તેનું પીલાણ કરી રૂ અને
કપાસીયાનું વેચાણ કાર્ય કરે છે. * બીજના કપાસીયા તેમજ અન્ય સુધારેલા બિયારણનું વિતરણ કાર્ય કરે છે. * સંજિત મટીપરપઝ સંસાયટીઓ તેમજ વ્યક્તિ સભાસમાં કપાસનું રૂપાંતર કાર્ય અને વેચાણકાર્ય આ સંસાયટીની સ્થાપના સમયથી એકીકરણ પદ્ધતિથી થાય છે.
નગીનભાઈ બી. પારેખ
મેનેજર.
ગોરધનભાઈ છગનભાઈ પટેલ
પ્રમુખ
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005144 |
| Book Title | Bharatiya Asmita Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Nandlal B Devluk |
| Publisher | Yogesh Advertising Service Bhavnagar |
| Publication Year | 1972 |
| Total Pages | 1228 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 104 MB |