Abhinav Hem Laghu Prakriya Part 04

SR No.: 005138
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Abhinav Shrut Prakashan
Publication Year: 1988
Total Pages: 254
Language: Sanskrit, Gujarati
Classification: Book_Gujarati & Grammar
File Size: 17 MB

Page 49

૩૪
અભિનવ લાપ્રક્રિયા આ ચાર પ્રકારના વિધિ-વિધાને વિષે-સમીક્ષા કરતાં | -0- જે વિશ્વ: da //૩અહીં વિઘા એ પિત્તને બહુલતાએ કહેવાય છે –– થાય છે
સુત્ર વિ ર્દિ છે-તેથી ૨ સુવન માં પિન્ન ને વિશ્વ 0 ય હુત-ધાતુ પરસ્મ પદી અને મારિ (ગણું ૨) [ અદેશ ન થાય. જેવા થાય (એટલે કે શવું ન લાગે)
2 રાઘુ :- નિસરતોડનાવાયામ માં નિલ: થી જૂને 0 રોમથી પક્ષે ચોમોતિ – તે ઘણું થાય છે. મૂ ધાતુ થાય છે પણ નિત માં રાત્ (પ) અનુબંધ છે માટે (ગ-૧(1) મૂ+=(ઠિત્વ) મૂમરૂ=(દ્વિતીયતા | સુરત માં હું ને શું ન થાય. ૪/૧/૪ર થી વૂમ્+યહૂ=(પ્રાણાવસ્થા: ૪/૧/૧૮ થી | 3 Tળ :- (૧) સંખ્યા :- નક્ષવાન (૨) બહુવચન ગુણ ) મૂ+= (આ સત્રથી જ લેપ) વોમૂ = | વડે:- ડઘરગામથી ગુચ્છઃ () સાહિ સબ્દથી (ચતુર્ત દુમ ૪/૩/૧૪ થી વ્યાજનાદિ વિત પ્રત્યય/ દ્વિત શુભાવિ આ ત્રણ રીતે થતા ગણ નિદેશના નિયમ પૂર્વે બહુલમ્ કુંત) ચોમૂત+તિ=ોમન્નુમતિ= aોમવતિ | ચણ્ ચુત માં ન લાગે - જો ત ન લાગે તે – વોનૂ+રિ=(ણ) વોમોતિ થશે. 4 અનુબંધ :- જાવા હાજમાં હા અનુબંધ જે ૨ લેપ ન થાય તે મૂળ રૂપ થાય. ઉદા (૨) | સહિત નિદેશેલ છે.
મુવતિ- મૂ+ગરિત મૂહૂ પ્રતિ = (દિવ, મને ૬, | 5 એકસ્વર નિમિત્તા :- para અનુaોત: માં ગ) નો પરિત્ર=(આ સત્ર ૫ થતાં) રોમન | કાર નિમિત્ત છે. - પાંચે નિમિત્તોથી દરર૩ માં અતિ = (ધારિઘળેo //૫૦થી ૩૨) મુqઅતિ | તે-તે સૂત્ર ન લાગે- છતાં આ ન્યાય અનિત્ય છે. તેથી = (મન્સાને હુ ૪/૨/૯૪) મુવ+ અતિ = મુવતિ | કયારેટ લાગી પણ શકે છે. 0 *? ન્યાય - (જુઓ ' વિશેષ')
[૧૦૫૭] तिवा शवानुबन्धेन निर्दिष्टं यद्गणेन च एकस्वरनिमित्तं च
(૨) ન વૃદ્ધિાંવિતિ વિદુર ૪૩૧૧ पञ्चैतानि न यङ्लुपि । तिव् 2 शव् 3 गणनिदेश 4 અનુબંધ 5 એ સ્વર નિમિત્ત – આ પાંચ બાબત
* સૂત્રપૃથ0 :- ન વૃદ્ધિ: ૨ મવિતિ ફિ7 શિરે જ્યાં જ્યાં સૂત્ર વગેરેમાં હોય તે-તે સત્ર મુજબના કાર્યો
વૃત્તિ :- અવિરત પ્રયે : વિદિત પત્તરિન થર્ સુવન પ્રક્રિયામાં થતા નથી.
सति गुणो वृद्धिश्च न स्यात् । वेभिदिति / मरीमृजिति 0 મત્રત: દિલ્ફ ૪/૩/૧૨ સત્ર ગુણ નિષેધ કરે છે.
- जङ्ग्मीति / जङ्गन्ति । यमिरमिनमिगमीति म लुपि પણ મને માં વુિ અનુબંધ છે તેની ઉપરોક્ત જાય ક્ત: | "મહયુવાસ્થસુદિ નકુમતિ | લામી વર્ સુવરત માં ગુણ નિષેધનો અભાવ થશે.
ક વન્યર્થ - મતિ પ્રત્યય પરમાં હોય તે 0 (૫-મ) મરોમો - મૂ- મૂ+g+દિza= | જે (ધાતુને લાગેલા) રિંતુ દિન પ્રત્યયને લેપતે હેતે છતે (fપઐતિ ઢામુo | ૩/૬૬ થી સિગ્ન લેપ થશે. વદુરું [
લેપ થયા પછી) (ધાતુના રવરના) ગુણ વૃદ્ધિ થતાં નથી. થી ૨ લેપ થયે ઉપર મુજબ દિવ વગેરે થશે) ચોમ7 | 0 મિટુ-ફાડવું (ગ-૭/1478-ધા.૨. 1368) મિલિસિ (ગણું થઈ શકશે તેથી વોમો+3=તૈિયાર રૂપ- રમોત | -મિથર્=(દ્ધિવ, પૂર્વથી મને ૨) વિમિ+= 0 (-) ઘોમૂકાત વગેરે રૂપે પરિશિષ્ટમાં છુપાવશ માં | મા ગુળ૦ થી ગુણે યર્ (૫) વેનિ= ( તુલ્તા આપેલ છે – તેથી અહીં અલગ નિદેશ કરેલ નથી. | ૪/૩/૪થી ૬) વૈમિતિ (આ સત્ર મુજબ “ + અનુવૃતિ :- ઘાના ફુવા ૩/૪/૯ થી
અવિત પ્રત્યય છે. પૂર્વે યર્ એવા દિન પ્રત્યયને લેપ
થયે છે – તેથી પૂર્વના સ્વરને ગુણ ન થાય – તેથી હુ પ્રત્યય
વૈમિયિતિ રૂપ થયું - ST વિશેષ :- 6 ન્યાયની છણાવટ :- 0 મૃણ - સાફ કરવું (ગ-ર/1097 - ધાર 1015) 1 તિવુ તે માતેઃ સિન્ સુવિ (મહુ-તિ નિદે | રિસૃનિતિ - મૃq++તિ = (દ્ધિત્વ ઋsa થી મ, છે) સૂત્રથી ગુણ નિષેધ થઇ શકી નહીં.
વઘુ સુ થી વરૂ લેપ) મૃત્ + ત = (થ તુર્તો
૪/૩/૧૪થી હું *રિરી જ સુરિ (હવે પછીનું સત્ર પરથી •1 કોમવાતિ - મધ્યમવૃત્તિ - ભા. ૨ – ૫. • •? ભાવ :- તિવારાવન9 – 18, 5 18..
‘ધાતુનાકર- ભા૫ ૫ ૨૩૮થી રિ, રસ, ૨ ત્રણ વિકલ્પ