Abhinav Hem Laghu Prakriya Part 03

SR No.: 005137
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Abhinav Shrut Prakashan
Publication Year: 1987
Total Pages: 310
Language: Sanskrit, Gujarati
Classification: Book_Gujarati & Grammar
File Size: 20 MB

Page 32

વાદય: પરૌપદિનઃ
યત્ન કરે છે અથવા કરાય છે“વશે” વપતિ સુનાતિ .. - ક વૃત્યય :- સપ્તમી અર્થના નિમિત્ત એવા તે વાવે છે, તે લણે છે, તે સાફ કરે છે. એ રીતે યત્નહેતુ ફળ વગેરે સામગ્રી હોતે છતે ક્યારેક વિગુણપણથી Cી છે અથવા કરાય છે.
| ક્રિયા ન થયે તે સપ્તમીના અર્થમાં ક્રિયાતિપત્તિ '0 4 :- સૂત્રમધષ્ય.. :- તું સૂત્ર ભણે છે. નિયુક્તિ થાય છે (ક્રિયાનું અતિપત્તન એટલોક ક્રિયાને અભાવ ભણે છે, ભાષ્યને ભણે, એ રીતે ભણે છે અથવા ભણય - એટલેકે કોઈ કારણથી ક્રિયા થઈ નથી અથવા થવાની છે. “પણે” તે સૂત્રને ભણે છે, નિયુક્તિને ભણે છે, નથી એમ જણાય ત્યારે ધાતુથી સાતમીના અર્થમાં ભાષ્યને ભણે છે – એ રીતે ભણે છે અથવા ભણાય છે. | ક્રિયાતિપત્તિના પ્રત્યય થાય છે.) * અનુવૃતિ :- મુશામીકળે હિ...... તમ|િ0 સુષ્ટિન્વેત... સુષ્ટિ થઈ હેતલે સુકાળ થાત. ૫/૪/૪૨ થી હિં–ા...યુતિ
* વિશેષ :- 0 ક્રિયા + અતિપત્તિ ક વિશેષ :- 0 સામાન્ય :- એક સ્વરૂપ ક્રિયાને વિનાશ – એક બીજી પર આધાર રાખનાર અર્થવાળા, દરેક કાળ, દરેક વિભક્તિ, દરેક વચનમાં બે ક્રિયાઓ થઈ હોય ત્યાં કઈ કારણથી બન્ને ક્રિયાઓ આ સૂત્ર ભાગે.
ન બને ત્યાં ભૂત કે ભવિષ્યકાળ અર્થમાં આ પ્રત્ય 90 સમુચ્ચય :- એક ધાતુને જે અર્થ થતો હોય તે વપરાય છે.
અને તેવા બીજા ધાતુઓને સમુચ્ચય કહેવાય. જેમકે | | રોષવરિ :- (૧૯) ક્રિયાતિપત્તિ ...૩/૩/૧૬ વા, નાદિ, પુનીટિ લેવં ચત તે - વાવ, કાપ સફિ| કિયા થતી અટકી જતી જણાય તેના સૂચક પ્રય કરવામાં પ્રયત્ન કરે – તે અહીં વા વગેરેને સમુચ્ચય! ત્રણે વચન- પુરૂષ કહેવાય. - અહીં ય ક્રિયાપદ ત્રણેમાં ઘટેછે.
પરમૈ પડી
આમનેપદી શેષવૃત્તિ – (૧૮) મરામwથે સ્વિી યથા–| અત્ ચતમ ન્ રાત તામ્ સ્ત विधि त्व-ध्वमौ च तशुष्मदि ५/४/४२ डिपार्नु मा. | स्यस् स्यतम् पत स्यथास् स्येथाम् स्यध्वम् ધિય કે ક્રિયા વારંવાર કરાતી હોય ત્યાં ધાતુને તમામ स्यम् स्याव स्याम स्ये स्यावहि स्यामहि કાળમાં અને તમામ વિભક્તિ વચનોને બદલે દિ અને
મ્ ના રૂપની સાધનિકા સ્ત્ર પ્રત્યે લાગે છે - સંબંધિત કાળ-વચનને અનુ- |
| 0 વમવિષ્યન ત્રી.પુ. એ.વ. પ્રવેગ હે યત. 0 સુનાહિ સુનિટિ - એ પ્રમાણે લાગે છે
| (1) ક ર્થે...૫/૪/૯ થી મ્ + અન્ત 0 મળે અવિવ – એ પ્રમાણે ભણે છે. (તે છે
(૨) તાશિ ...૪૪/૩૨ થી મેં + સ્ + રાત તું ભણે છે. હું ભણું છું એવા બધા અર્થો નીકળે
(૩) નામને જી...૪/૩/૧ -- મે + + 7 [૪૯] [૪૬]] (૪) મેલીૌવાન્ – મન્ + ડું + સત (૪૦) સતસ્થર્યો ત્રિશાતિપત્તૌ શિયારિત્તિ પાટ | | (૫) કરાતોરારિ...૪/૪/૨૯ - અમર્ + ચતુ * સુત્રપૃથo :- સમી મ ચિત્તિવત્ત ક્રિયાવિત્તિ |
આજ રીતે બધા રૂપે સધાશે વૃતિ:- સત્તસ્થા માં નીમિત્ત દેતુFારિણામથી | ૫ એ.વ. દિ.વ. બ.વ. कृतश्चिद् वैगुण्यात् क्रियानभिनिवृतौ सत्यामेष्यदर्थाद धातोः
अभविष्यत् अभविष्यताम् अभविष्यन् સ્થળે ક્રિતિતિ: રાત્રી
अभविष्यः अभविष्यतम् अभविष्यत क्रियातिपक्तिः ३/३/१६
५. अभविष्यम् अभविष्याव अभविष्याम ઘરૌવનઃ પાન, થતાન, ચન્ થર્, ચતમ્, શતા |
નોંધ :- ધાતુના દશ કાળના રૂપે અહી પુરા થાય છે
-જે ધાતુ રૂપાવલિમાં પણ આપેલ છે. – આજ રીતે માનવજીવન: ચત, તામ્, ચત | થથાત્, કામ, |
| બધી ધાતુઓના રૂપ રૂપાવલિમાં હેવાથી – અહીં
હવે માત્ર સંબંધિત રૂપની સાધનિકાજ દર્શાવેલ છે. એવમ્ / હૈ, વદિ, ચમ િ सुवृष्टिश्चेदभविष्यत् सुमिसमभविष्यत् । अभविष्यताम्...
(૪૭૭]
[૬૯]