Page Text
________________
સન્ધિ
() કર્દમ ()
રેફ સન્ધિ
જે રીતે સ્વર સન્ધિમાં એ ભિન્ન સ્વરોની સન્ધિ અને વ્યંજન સન્ધિ બે ભિન્ન વ્યંજનાની સન્ધિનું સ્વરૂપ પ્રગા થયું તેમ અહીં રેફ સન્નિ અંગેની ચર્ચા કરેલ છે, -વ્યવહારમાં રેફ સન્ધિ -વિસગ સન્ધિ” તરીકે ઓળખાય છે, છતાં અહીં રેફ્ સન્ધિ શિષ કજ વિશેષ ચેાગ્ય છે કેમકે ૬ માં થતા ફેરફાર અંગેની અહીં વિચારણા છે. સિદ્ધ મ શબ્દાનુશાશનમાં આ પ્રકરણ મુખ્યત્વે અધ્યાયઃ ૧ પાદઃ ૩ લેવાયેલ છે.
છે
(૧) સેહ: ૨/૧/૭૨
* સૂત્રપૃથ :- સ:(--એ)T:(૧-એ) દ્વિપદ * વૃત્તિ ::-વાતે માફ: ચાત્ । કાર: વાभाविक रेफाद् मेदज्ञापनाथ" इत् । कर् चारु इति जाते । 5 નૃત્યથ :- પદાન્ત રહેલા સુનાહ થાય છે. (હમાં કાર ત્ છે.) સ્વાભાવિક ૢ અને રુ નારૂ અલગ પાડવા માટે રુ લખ્યું છે.-દા.ત. સિ+ચાહ (ત્તિ પ્રચય-સૂ સૂ+ચાલચારું- (લૂ ના આ સૂત્રથી ટૂ- થયા)
* અનુવૃત્તિ :— પાન્ત ૨/૧/૬૪
96
રેફ સન્ધિ
વિશેષ ;— ૨:૧વાતે વિસા સ્તચે: ૧/૩/૫૩ સૂત્ર માટેનું આ વિશેષણ સૂત્ર છે. 0 ૩ કાર જે મુકયે તે રા: સુષિરઃ ૧/૩/૫૭ સૂત્રનું વિશેષણ છે. ત્યાં શઃ દ્વારા આ હકારા નિષેધ કર્યાં છે.
[૨]
(૨) ઘટતે સદ્વિતીયૈ ૧/૩/૭
Jain Education International
* સૂત્રપૃથ ઃ— પટતે(૭-એ) દ્વીયે(૭-એ * વૃત્તિ :— પાન્તત્ત્વસ્થ્ય રહ્ય ચટતેવુ સદ્વિતીયેવુ) परेषु यथासंख्यं शषसा नित्यं स्युः । कश्वारुः । ( निरनुबन्ध ग्रहणो सामान्य ग्रहणम् ) प्रातश्चरति । છત્તઃ | ૐ । લગ્ટ: । તઃ । ચઃ ।
મૈં વૃર્ત્યથ :- પટ્ટાન્ત રહેલા નાચ્છ
૪૭
પર છતાં શૂ, રૃ, રૂ પર છતાં ી, જૂ પર છતાં રૂ નિત્ય થાય છે, જેમકે શ્ર્વારુ: કાણ સુંદર [નિવત્તુવન્ત રૂ નું મહુણ કીધું છે, તેથી મામાન્યનું ગ્રહણ કરતાં અને ૢ લેવા*] ૬ -પ્રાત વ્રુતિ-હમેશા ચરે છે. પ્રાત+ચતિ-પ્રાતણૂ+તિ (રુ પછી TM છે માટે * ના શ થયા ) રુ–રાજીન:-કાણ છાના છે? x+છન્ન :-ઇન્ન: (સારુ : ૨/૧/૭૨થી) +ઇન્ન: (આ સૂત્રથી ર્ ના ૫) એ જ રીત- !— ðz :- કણ ઢ છે, સૂટ:-ર્ ના જઃ - કાણુ કે છે. સૂટ
-
ત્ કાણુ ત છે સૂર્-ર્ નાસ્ સ્થઃ કાણુ ૨ છે તુળ
* અનુવ્રુત્તિ :- હાત: વાસ્તેયજીવ ૧/૨/૮૭ થી વાસ્તે ૨: નવ-વચ્ચેાં: X X ૧/૩/૫ થી ૨: શમે રાજસ વા ૧/૩/૬થી શસ
વિશેષ :- 0? તેનાસ્થાને વ્વ્, ટ, થ કયુ હેત તે ?
—તેમ કરતાં નિમિત્તનુ' લખાણપણું થતાં આદેશના અનુક્રમ સચવાશે નહીં. તે સદ્વિતીય કરતા રમે
૧૦
* ન્યાય :- નિરન્તુવન્ત્ર પ્રદ્દળે સામાન્ય પ્રદ્દામ્ ન્યાય૩૨, પૃ ૩૦ જ્યારે અનુબન્ધનું ગ્રહણ ન કર્યુ હોય ત્યારે સામાન્યથી એટલે કે (નરનુવન્ધ અને સાતુબન્ધ બન્નેનું ગ્રહણ કરવું. હૈં, હૈં, બન્ને લેવા)
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005135 |
| Book Title | Abhinav Hem Laghu Prakriya Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Abhinav Shrut Prakashan |
| Publication Year | 1986 |
| Total Pages | 256 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Grammar |
| File Size | 16 MB |