________________
૪૪
વ્યંજન અબ્ધિ
6
જ વૃત્તિમાં જે લખ્યું કે આ દીઘાં તુ નિત્યમ્ | ૪ (ફ+)=સ્ત+ક્ષર = તાર: તા: તે સૂત્ર. ૧૨(૭) સ્વરસ્યઃ ને આ શાને છે. જેમકે ૫ (ટૂ+ત્ =+સે +રે -તે સ્તુતિ કરે છે आङ -आ+छाया आच्छाथा माटु - मा+छिदत मान्छि
વિશેષ : આ સત્રમાં વ્યંજન સન્ધિ તૂત-તેણે છેલ્લુ નહીં બને મા છે ને નિત્ય દિર્ભાવ થશે
કરતાં ભારતને પરિભાષાનું સાર દત્યને સ્થાને તાલવ્ય 0 ? ર્ધાતુ કેમ કહ્યું?
(૨ વર્ગ કે મુર્ધન્ય (ટ વર્ગ) થશે. જેમકે મવાન+ તત્રમૂ-ક ત+ત્રમ્ અહીં હ્રસ્વસ્વરથી પર
તમવાત – એ ત વર્ગને છેલ્લે વર્થ છે છે છે. તેથી રસ્યઃ સૂત્રથી છે નિત્ય બેવડાશે, આ
માટે ૨ વર્ગને છેલ્લે વર્ણ – તેને સ્થાને છે. સૂત્ર નહીં લાગે
0 ? ઘaષ્યવસ્થા-સહાથ તૃતીયા છે છતાં ચાને 0 ? પદાન્ત કેમ કહ્યું ?
શબ્દ કેમ મુકાય ? જતિ -તે લજજા પામે છે. અત્રીં હૂંઠુ ધાતુ
(૧ સૂત્ર :- અવર્ણચવારિ ૧/૨/૨૬ ની જેમ લવા અર્થમાં છે પણ તેમાં હું પડી રહેલે છે
બને સ્થાની ન ગણાય જાય તે માટે શાને શબ્દનું પદાન્ત નથી,
ગ્રહણ કરેલ છે. જેમકે રામેશ્વર==ામેશ્વરમાં રાષ્ટ્ર શેષવૃત્તિ –ારા જીતાજ્ઞા૧/૩/૨૯ પદારતે
ને શુ થયે પણ તત્+વામાં તેવા–તને ગૂ થયા. રહેલા દીર્વાફાર લુત પછી તરત જ આવે છે
(૨) વા થી તૃતીયાને બદલે પંચમી ગ્રહણ કરીએ વિકલ્પ બેવડાય છે જેમકે મે મુને ! છત્રમ્ ગાન
તો ખ્યા નિટે વરસ્ય –એ પરિભાષા મુજબ એ મુનિ છત્ર લાવ રે+: Jત્રમુ=મુને છત્ર વિકલ્પ
પરનું ગ્રહણ થાય. અહીં પૂર્વ પર બન્નેનું ગ્રહણ મુત્રમ્ ને માં રહેલ ઇ દીધેલુત છે તેથી વિકલ્પ
કરવાનું છે એટલે કે ત+=જૂ થાય અને +તૂ= બે રૂપ થયા
[૨૦]
પણ જૂ થાય માટે ચાલે એમ કહ્યું.
0 ? તરતે માં વન:વા થી લૂ ને કેમ ન થાય ? (૧૫) વસ્ત્ર શ્રાવ વરઘો
તવંતે –અહીં વ :- ૨/૧/૮૬ થી જૂના જૂ ની ૧/૩/૬૦
પ્રાપ્તિ છે. પણ પ્રસિદ્ધ વમિત્તર ન્યાયાનુસાર * સૂત્રપૃથે – – હ્ય (૬-એ) જૂ-- ત્ ના ૬ નું અંતરગ કાર્ય કર્યા બાદ જૂ ને , વ-જૂ-ટવખ્યા (૩-દ્ધિ) દેશે (૭-એ.) એ બહિરંગ કાર્ય હેવાથી થશે નહીં. - a (૧-કિ.) ચાર પદ
એ જ રીતે તન્નતિ (ત+ગતિ) માં પણ ને * વૃત્તિ -- ત ય શું-- વચને વર્ગ, ગૂ થશે નહીં. કેમકે ત વ » વ સૂત્ર અંતરંગ q–ટ વયોગે રે વ: ચાતું ! –શાસ્ત્ર, ત- સુત્ર છે. વઝઃજા બહિરંગ છે. શાસ્ત્રમ્ | તતવારુ, તન્વાદ | કિ-સં', fષ્ટમ્ |
એજ રીતે (મન્ન++તિ) મન્નતિ માં મગ્નનું તત્ ટાર, સટ્ટારઃ | -હૈ, કે |
સર્વા (સત્ર ૧૬/૭૭) થી મન્ન થયું મન્ન ના - ક વૃત્વથ :– તવ (ત, થ,,,ન) શુ નો તૃતીયતૃતીય ૧, ૩/૪૯ થી ઝૂ.મતિ થયું નો ઝૂ અને વગ (ત્ર, છ,,,ગ) ના યોગમાં - અહીં ટૂ ને શું થવાને બદલે પહેલાં તૃતીયતૃતીય ર વગ થાય છે. અને ૧ તથા ૨ વર્ગ
લાગીને ટૂ ન થાય (,,ઢ,ઈ) સાથે વગ થાય છે. જેમકે
0 +તે જે ઉદાહરણ છે તે ત્ નું છે પણ ૧ (+)=તવા -તવાર –તે સારું
અહીં ખાસ ખ્યાલમાં રાખવું કે અપદાન્ત ટૂ ની ૨ ( £)-તન્ત્ર -તન્યૂ+શાસ્ત્રમ્=
વાત છે. પદાન્ત ટુ હોય તો સન્ધિ ન થાય. જુઓ સૂત્ર ૧૮ તફાસ્ત્રમ્ –તે શાસ્ત્ર ૩ (૬)=જિત વિ+= +-પિસાચેલુ
[૩૬] 0 ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ c ૦ ૦ ૦ ૦
o o o o o o o o o o o o o o o *દીર્ધાકાર લુત જુઓ સંજ્ઞા સૂત્ર ૪ વિશેષ
* ન્યાય : સિદ્ધ... ન્યાય ૨૦, પૃ. ૨૦
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org